________________
ચંદ્રહાસ
ચંદ્રહાસ સંભાળપૂર્વક અને ધીરેથી પાસે જઈને જોતાં હરણ કરી લીધું, એટલું જ નહિ પણ પરાકાષ્ઠાને કાગળ ઉપર પોતાના પિતાની મહોર દીઠી. સ્ત્રી ત્રાસ વર્તાવ્યો. કલિંદ નાસી જાય નહિ એવો બંદેજાતિ અને નાની ઉંમર; એ પત્રમાં શું લખ્યું હશે બસ્ત કરી, બધું દ્રવ્ય લઈ પોતે પાછો પિતાની એ જાણવાની ઘણું ઉત્કંઠા થઈ. એણે બહુ જ કાંતલકાપુરી આવવા ની કળે. એણે ધાર્યું કે ચંદ્રસાવધાનીથી કાગળ ખેંચી લીધો અને ઘણી સફાઈથી હાસ મરણ પામ્યું હશે. અહીં વિવાહ પૂરો થયો ફેશે. પરંતુ પિતાના પિતાએ પિતાના ભાઈ એટલે બ્રાહ્મણ, સરવણ, માગણ વગેરે આવેલા તે મદન ઉપર લખ્યું હતું કે “વિષમભૈ પ્રતિવ્ય” પોતપોતાને ઘેર જતા હતા. ધૃષ્ટબુદ્ધિ નગરીની પાસે એ જોઈને અચબામાં પડી. એણે ધાર્યું કે આ શું ? આવતાં બધા એને સામા મળ્યા. બધાએ એને આમાં શરતચૂક થઈ છે. આવા સુંદર તરુણને તે એળખે, આશીર્વાદ આપ્યા અને તમારા પુત્રે વિષ શું કરવા આપે ? પછી પોતે ઝાડને રસ વિવાહ બહુ ધામધૂમથી કર્યો, જમાઈ પણ બહુ જ કાઢી પોતાની આંખના કાજળને સહજ મેળવી પિતાએ ઉત્તમ મળે, એ પણ કહ્યું. આ સાંભળી ધૃષ્ટબુદ્ધિને જે લખ્યું હતું તેમાં ફેરફાર કર્યો. એક બે કાના વિસ્મય થયું કે આ શું કહે છે. એમ સંતાપ અને અવગ્રહ વધારીને અને અનુસ્વાર છેદોને કરતા પિતાને મંદિર પહેાં. આવતાં જ મદનને પિતાએ લખેલા વાક્યને અર્થે પોતાની બુદ્ધિ અને ગુસ્સે થઈને કહ્યું કે મૂખ, તે આ શું કર્યું ? મદનને રૂચિને અનુસરત કર્યો. “વિષયાંsă પ્રવાતવ્યા” લાગ્યું કે પિતા કાંઈ ગાંડા તો નથી થયા. એણે એમ કરી કાગળ ફરી બીડી, હવે ત્યાં ચંદ્રહાસના
કહ્યું મેં આપની આજ્ઞા પ્રમાણે જ કર્યું છે. એમ પહેરેલાં લૂગડાંમાં સાવધાનીથી મૂકી પિતે ત્યાંથી કહીને મદને એના હાથમાં એને પત્ર આપ્યો. એ ખસી ગઈ. સખીઓ સહિત રાજકન્યા બાગમાંથી જોઈને કપાળે હાથ મૂકીને બોલ્યો કે બ્રહ્માલિખિત પાછાં ગયાં. તેની જોડે જઈ, રાજભવનમાં કુંવરીને આગળ કોઈ ઉપાય નથી. મદન ઉપર ગુસ્સે પહોંચાડી, પોતે પોતાને ઘેર ગઈ.
કાઢી નાખે, શાંત થયો અને વિવાહ થવાને માટે રાજકન્યા અને પ્રધાનકન્યાના ગયા પછી ઘણું
બહારથી બહુ આનંદ પ્રદર્શિત કર્યો.
પછી ધૃષ્ટબુદ્ધિએ એકાંતમાં વિચાર કર્યો કે વારે ચંદ્રહાસ સજાગર થયું અને જુએ છે તે
કન્યાને વૈધવ્ય આવે તો ભલે, પણ આને તો મારી દહાડો આથમવા આવ્યો છે. પછી ઉતાવળથી ઘડે
જ નાખવો. પૂર્વે બેલાવેલા ચાડાને એણે ફરી બેસી પોતે પ્રધાનને મંદિરે ગયા અને તેના પુત્ર મદનને પત્ર આપ્યો. મદને સત્કારપૂર્વક પત્ર લઈને
તેડાવ્યા અને કહ્યું કે તમે એકવાર મારી જોડે દગે વાંચો તે તેમાં ચંદ્રહાસને વિષયા આપવી એવું
કર્યો અને જૂઠું બોલ્યા; પણ આ વખત તેમ ન
કરતાં હું કહું તેમ તેને મારી નાખશો તે ઘણું દ્રવ્ય લખેલું જોઈને એને આનંદ થયો. એણે તરત
મળશે. કેણ છે એની તમારે દરકાર કરવાની નથી. બ્રાહ્મણને બોલાવ્યા. તરત મુહૂત જેવડાવ્યું અને
ગમે તે હોય. ગામ બહાર અંબિકાનું દેવાલય છે પિતાના લખ્યા પ્રમાણે પોતાની બહેન વિયા
તેમાં જઈને બેસો અને જે પુરુષ રાત્રે અંદર પૂજા વિવાહવિધિ કરી ચંદ્રહાસને આપી.
+ સારુ જાય તેને કાપી જ નાખવો, કશું જેવું નહિ. અહીં આમ લગ્ન સમારંભ અને આનંદ થઈ એમ કહી તેમને વિદાય કર્યા. પછી ચંદ્રહાસને કહ્યું રહ્યો હતો, તે વખતે ચંદનાવતીમાં શું થયું તે કે અમારા કુળને રિવાજ છે કે વિવાહ થયા પછી જોઈએ. ધૃષ્ટબુદ્ધિ સ્વભાવતઃ પરમદુષ્ટ, મત્સરી, જમાઈએ રાત્રે એકલા જઈને અંબિકાની પૂજા નિર્દય અને ઈશ્વરભક્તિહીન હતા. જેવો ચંદ્રહાસને કરવી. માટે તમે આજ રાત્રે પૂજા કરવા જજો. કતલકાપુરી મોકલે કે કુલિંદ રાજાને એણે કારા- તે ઉપરથી ચંદ્રહાસ રાત્રિ પડતાં અંબિકા પૂજન ગ્રહમાં નાખે. એનું અને એની પ્રજાનું સર્વસ્વ કરવા જવા નીકળે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org