________________
ગી
૧૮૪
ગુહ
૩૩. પાંડવોના સમયમાં અહીં જરાસંધ રાજા અને ગુરુધિ ઉપર બગડાની સંજ્ઞાવાળે ગુરુ કહ્યો તે જ. એની પછી એને પુત્ર સહદેવ રાજ કરતો હતો. ગુરુભાર ગરુડને પુત્ર | ભાર ઉ૦ ૧૦૧–૧૩. ગી વાણુની અધિષ્ઠાતા સરસ્વતી.
ગુરુવીત ત્રગડાની સંજ્ઞાવાળા અંગિરાકુળોત્પન્ન ગીષ્મતિ અગ્નિ બહસ્પતિ.
બ્રહ્મર્ષિ. ગુડાકેશ નિદ્રા છતવાને લીધે અર્જુનનું પહેલું ગુર્લક્ષ બલિ દૈત્યના સો પુત્રમાંને એક. નામ,
ગુહ કાર્તિકેયનું બીજુ નામ. ગુણુકેશી ઈન્દ્રના સારથિ માતલીની તેની ભાર્યા ગુહ કલિંગ સમીપના લોક સુધર્માની કુખે જન્મેલી કન્યા. એ જ્યારે પરણવા ગુહ (૨) ગંગર નામની પુરીને કિરાંત અધિપતિ યોગ્ય થઈ ત્યારે માતલીએ એને સારુ દેવ, મનુષ્ય, એ દશરથને પરમ મિત્ર હતા. રામ અયોધ્યાથી અને રાક્ષસોમાં વરની શોધ કરી. પણ ગુણકેશીને નીકળી દંડકારણ્યમાં જતાં એક રાત અહીં રહ્યા કઈ પસંદ પડયું નહિ. છેવટે એ નાગલેકમાં હતા. તે વખત એણે રામનું ફળ, મૂળ વગેરેથી ગયે. ત્યાં આર્યક નામના નાગને પૌત્ર, ચિકુર આતિથ્ય કરીને આ નગર તમારું જ છે માટે નામના નાગને પુત્ર અને વામન નામના નાગને તમારા અરણ્યવાસનાં વર્ષે અહીં જ ગાળે, એમ દેહિત્ર સુમુખ નામને હતા તે નજરમાં બેઠા, આગ્રહપૂર્વક કહ્યું હતું. પરંતુ રામે, આથેલાં એની જોડે વિવાહ કરવાનું ધાર્યું પણ તે કર્યા ફૂલ વગેરેને હસ્તસ્પર્શ કરીને પાછાં આપ્યાં અને પહેલાં એને ખબર પડી કે સુમુખને ગરુડ સાથે ચૌદ વર્ષ સુધી મારે કોઈ નગરીમાં પેસવું જ જબરું વેર છે. તે ઉપરથી એને લઈને ઈન્દ્ર પાસે નથી, એવું કહીને સીતા સહિત દર્ભ પથારી આવ્યો અને બો૯ છે કે આને મેં મારે જમાઈ ઉપર સુઈ રહ્યા હતા. લક્ષમણ અને ગુહ રામના કરવાનું ધાર્યું છે, માટે આપ એને મારી ખાતર સંરક્ષણ સારુ ઊભા રહ્યા હતા. એ બનને વચ્ચે અમૃત આપીને અમર કરે, ઈ એ કબૂલ કર્યું. પ્રારબ્ધની વિચિત્ર ગતિ સંબંધી ઘણુ વાત થઈ વિષ્ણુએ પણ ગરુડને કહીને એને સુમુખ ઉપરનો હતી. | વા૦ રા૦ અયો. સ. ૫૦-૫૧. વૈરભાવ દૂર કરાવ્યો. પછી ગુણુકેશીને સુમુખની બીજે દિવસે પ્રાતઃકાલ થતાં જ રામ અને સાથે વિવાહ થયો. | ભાર ઉદ્યોગ અ૦ ૯૭
લમણે સ્નાનસંધ્યાદિક નિત્યકર્મથી પરવારી વડના ૧૦૫ કૃષ્ણ-ધૃતરાષ્ટ્ર સંવાદ.
દૂધથી પિતાની શિખા બાંધી, ગુહરાજને અમને ગીતા શ્રીમદ્ભગવદ્ગીતા તે જ | ભાર૦ ભી.. ગંગાને દક્ષિણ તીરે ઉતારો એમ કહ્યું. એણે ત્રણેને ૨૫-૪ર.
ગંગા પાર ઉતાર્યા. અહીં સુધી આવીને એમને ગુણ મુખ્યા અસરાવિશેષ | ભાર૦ આ૦ ૧૩ર-૪૩. વળાવવા આવેલા સુપુત્ર અયોધ્યા પાછા ગયે. | ગુણવતી સિંહલદ્વીપના ચંદ્રસેન રાજાની સ્ત્રી. વા. રા૦ અ. સ. પર૦ ૫૭. ગુણાવરા અપ્સરાવિશેષ | ભાર૦આ૦ ૧૩ર-૪૩. રામ ચિત્રકૂટ પર્વત પર જઈને રહ્યા ત્યાર પછી ગુપ્તક એક સામાન્ય રાજ (૩. જયદ્રથ શબ્દ જુઓ.) ઘેડાક દિવસમાં જ રામને પાછા અધ્યા લઈ ગુમારઘાટ ગાતારનું હાલનું નામ.
જવા સારુ ભરત મોટું સૈન્ય લઈને આવે; તે ગુરુ બ્રહ્મર્ષિ (૩. અંગિરા શબ્દ જુઓ). બહસ્પતિનું પણ અહીં જ ઊતર્યો. ગુહરાજને શંકા ઉત્પન્ન થઈ આ નામ પ્રસિદ્ધ છે.
કે ભરત રામને નાશ કરવા જ નીકળ્યો હશે. આ ગુર (ર) સેમવંશી પૂરુકુલેસન મન્યુના પુત્ર નરને ઉપરથી એણે પિતાની સેના તૈયાર કરી. પરંતુ પૌત્ર, અને સંસ્કૃતિ રાજાને પુત્ર. ગુરુધિ એવું એને ખબર પડી કે ભરત એવા હેતુથી નહિ, પણ એનું બીજું નામ પણ છે.
રામને પુનઃ અયોધ્યા પાછા લાવવા જાય છે, તેથી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org