Page Text
________________
૧૬૭
કરાવે છે, યજ્ઞ કરે છે અને કરાવે છે, દાન આપે સિવાય મેં હમ કર્યો નથી, તે પછી તે કયા છે અને તે છે, એવાં છ કર્મમાં બ્રાહ્મણે સ્થિતિ અંતરને પામીને પ્રવેશ કર્યો ? જેમને સત્કાર કરવો વાળા છે. વળી પૂજન કરેલા, રૂડી રીતે વિભક્ત જોઈએ એવા વૃદ્ધાની કે તપસ્વીઓની અવજ્ઞા કદી કરેલા, કમળ અંત:કરણવાળા, સત્ય બેલનારા, કરી નથી. મારા દેશમાં જયારે લેકે સૂઈ જાય તથા પિતાના કર્મમાં સ્થિતિવાળા બ્રાહ્મણે મારા છે ત્યારે હું જાણું છું, છતાં તે કયા છિદ્રને જોઈને દેશમાં છે, છતાં તું કયું છિદ્ર જોઈને મારામાં પ્રવેશ કર્યા? પેઠે છે?
મારે પુરોહિત આત્મવિજ્ઞાનમાં સંપન્ન છે, વળી મારા રાજ્યમાં ક્ષત્રિયે કેવા છે તે કહું તપસ્વી છે, સર્વ ધર્મને જાણનાર છે, આખા દેશને છું તે સાંભળ. તેઓ દાન કરે છે પણ વાચતા સ્વામી છે અને બુદ્ધિમાન છે. હું દાન કરીને વિદ્યા નથી. તેઓ ભણે છે પણ ભણાવતા નથી. યજ્ઞ કરે પ્રાપ્ત કરવાની ઈચ્છા રાખું છું. સત્ય પ્રમાણે ચાલવા છે પણ કરાવતા નથી. સત્યમાં અને ધર્મમાં નિપુણ વડે તથા બ્રાહ્મણોનું રક્ષણ કરવા વડે દ્રવ્યની ઇચ્છા છે. બ્રાહ્મણનું રક્ષણ કરે છે તથા સંગ્રામમાંથી રાખું છું. સેવા કરવા વડે ગુરુઓની ઉપાસના નાસતા નથી એવા પિતાની સ્થિતિવાળા ક્ષત્રિય કરું છું. માટે મને રાક્ષસેથી ભય નથી. મારા છે છતાં મારા દેશમાં તે કેમ પ્રવેશ કર્યો ? વળી દેશમાં કઈ વિધવા સ્ત્રી નથી, કેઈ અધર્મ બ્રાહ્મણ ખેતી, પશુ, વેપાર, એવા ઉદ્યોગ ઉપર કપટ વગર નથી, કેઈ બ્રાહ્મણ ચેર નથી, કોઈ યજ્ઞ ન કરાવવા નિર્વાહ કરનાર વૈશ્ય મારા દેશમાં છે.
ગ્ય માણસને યજ્ઞ કરાવતા નથી કે પાપ કરનારે તેઓ સાવધાન, ક્રિયા જાણનારા, ઉત્તમ વ્રત
નથી, માટે મને રાક્ષસેથી ભય નથી. ધર્મને અર્થે વાળા, સત્ય બોલનારા, વિભાગ કાઢીને જમનારા,
યુદ્ધ કરતાં મને એવા ઘા લાગ્યા છે કે, જેથી મારા
શરીર ઉપર બે આંગળ પબુ એવી જગા નથી કે ઇન્ડિયનું દમન કરનાર, પવિત્રતા રાખનાર, સ્નેહ
જયાં શસ્ત્રને ઘા નહિ વાગ્યો હોય; છતાં તું મારા પ્રીતિ સાચવનારા અને પિતાના કર્મમાં સ્થિતિ
અંતરમાં કેમ પ્રવેશ કરે છે? દેશમાં મારા તરફથી વાળા છે. છતાં તે રાક્ષસ તે મારામાં કયું છિદ્ર જઈ પ્રવેશ કર્યો ? વળી મારા રાજયમાં જે શો
લકે ગાય, બ્રાહ્મણ અને યજ્ઞના અર્થે રક્ષણ રૂપ છે તે મેઈની પણ ઈર્ષા કરતા નથી, અને ત્રણે
કલ્યાણની નિરંતર ઈચ્છા રાખે છે. છતાં મારા વર્ણની સેવા કરીને તે ઉપર પિતાને નિર્વાહ કરે છે
અંતરમાં તું કેમ પ્રવેશ કરે છે? તથા પિતાના કર્મમાં સ્થિતિવાળા છે છતાં તું કર્યું
એ સાંભળી રાક્ષસે કહ્યુંઃ તું સવે અવસ્થાઓમાં દ્ધિ જોઈને મારામાં પેઠે ? હું કુળધર્મ, દેશધર્મ,
ધર્મની જ અપેક્ષા રાખે છે માટે તું નિરાંતે નિશ્ચિતવગેરે પરંપરાથી ચાલતા આવેલા ધર્મોને યથાવિધિ પણે ઘેર જા ! તારું કલ્યાણ થાઓ ! હું જાઉં છું ! ચલાવું છું તથા તેમનું ઉત્થાપન કરતું નથી. હે કેય, જે રાજાઓ ગાય અને બ્રાહ્મણનું રક્ષણ કરે મેં પૂજન અને પાલન કર્યું છે. તેમનું અનાદિથી છે, તથા નિરંતર પ્રજાનું રક્ષણ કરે છે તેમને પાષણ કરીને સત્કાર પણ કરે છે. છતાં તું મારા રાક્ષસાથી ભય નથ તે પછી પાપીઓથી ભય દેશમાં કેમ પેઠે ? વિભાગ કર્યા સિવાય ભેજન કરતું નથી. પરસ્ત્રીને ઉપભોગ કરતા નથી. સ્વતંત્ર કેકા (૩) ચંદ્રવંશી અનુકુત્પન્ન શિબિ રાજાના થઈને કઈ દિવસ ક્રીડા કરતો નથી, છતાં તું કર્યું પાંચ પુત્રો પૈકી ચોથે. અંતર જઈને પેઠે ? બ્રહ્મચારી હેવા સિવાય મેં કેકય (૪) ભારતના યુદ્ધમાં પાંડવોના પક્ષને અને ભિક્ષા કરી નથી અથવા ભિક્ષા કરનારો થઈને હું દુર્યોધન પક્ષને એમ, એ નામના બે રાજા | ભા. બ્રહ્મચર્ય વિનાને રહ્યા નથી. ઋત્વિજ હવા ઉદ્યોગ અ૦ ૧૭૧ અને અ૦ ૨૯૫.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016088 |
| Book Title | Pauranik Kathakosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dahyabhai P Derasari |
| Publisher | Granthlok Ahmedabad |
| Publication Year | 1988 |
| Total Pages | 362 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 22 MB |