________________
વર્ગ
૩૧૯ "હે ગોપિકા ! તું વાંકી વળીને વાડમાં મને જે રીતે તિરછી નજરે જુએ છે તે રીતે તે તે પિતે ચિત્તની ચંચળતા દ્વારા કામનાં બાણેનું લક્ષ્યપણું પામીશનું પતે કામનાં બાણેનું લક્ષ્ય થઈશ.
આ રીતે આ ગાળામાં આવેલા વિદg' શબ્દને ચિત્તની ચંચળતા” અર્થ બતાવનાર કેઈ દેશીસ ગ્રહકાર મહાસાહસિક જણાય છે કારણ કે, આ બાબત ખુદ અભિમાન ચઢે પિતે જ પિતાનાં સૂત્રોની વ્યાખ્યામાં વિના શબ્દને જે અર્થ બતાવેલ છે તે અર્થને જ અમે અહીં મૂળમાં નોંધેલ છે. મૂળમાં જણાવેલા અર્થનું અભિમાનચિહ્નનું સંવાદક વચન આ પ્રમાણે છે – ___ "सद्भावसंहता नित्यं चैव संगता भवत ।
ન મુઝારિત પ પુત્ર ! વિકાસ વિં”
હે પુત્ર ! તમે દુભાવથી ભેગા મળીને સંગત-સંપવાળા-થાઓ, બગાંઓ પણ સદ્દભાવ સાથે પરસ્પર સંગત હોય છે. અને સદાને માટે જ એક-બીજી સાથે સંગત રહે છે. એટલું જ નહિ, પણ તે બગાંઓ એક-બીજને છેડતી નથી.
આ ઉદાહરણવાળા પદ્યમાં અભિમાનચિ તિgમ શબ્દને અર્થ જે કીડાઓ એક-બીજા સાથે જ રહે છે તે કીડા” એ સ્પષ્ટ રીતે બતાવેલ છે પણ શસ્ત્રવિરતા નો અર્થ બતાવ્યું નથી.
વિરહશબ્દનો અર્થ બલાકા-બગલી–છે વિત્તરો શબ્દ સંસ્કૃતસમ છે માટે તેને અહીં આપેલ નથી.
[“ટા વિવાદ” विसमिव कण्ठोऽस्याः विसकण्ठिका विसकण्टिका. इति अन्ये
હૈમ અભિ૦ કાં ૪,૯૦ ૩૯ ૩૦] કેઈદેશી શબ્દસંગ્રહકારો વીકમ શબ્દને બદલે વીરા શરદ નોંધે છે.
વોર-જિતિ-બીએ છે–ભય પામે છે. એ ક્રિયાપદને વીર ધાતુ અમે વ્યાકરણમાં બતાવેલ છે. જુઓ ૮૪પ૩ એથી અહી બતા નથી.
કેટલાક દેશીસંગ્રહકાર અહીં પણ રીઢા ને બદલે વીચા તથા ગોગામાને બદલે થી કમળ શબ્દ બતાવે છે અર્થાત એ બે શબ્દોને આદિમાં વકારવાળા બતાવે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
