________________
૩૧૨
દેશીશબ્દસ ગ્રહ
फंफसयमालाफसलाणिओ च फलियारियाफसलिओ च । फिपग्रहलः जनानां विरचय्य हासं जनयति फिक्किं ||४३२||
વિશેષ પ્રકારની વેલની માળાથી વિભૂષિત અને ધરાથી વિભૂષિત થયેલ તે બનાવટી રીતે ઘેલે બનેલા. માણસામાં હાસ્ય પેદા કરીને - માણાસાને હસતા કરીને-હર્ષ ઉપજાવે છે.
फिड्डो वामनके, फुक्का मिथ्या. केशबन्धने फुटा । फुक्की रजकी, फुरियं च निन्दिते, फुंफुया करीषात्रिः ||५४६ ||
फिड्ड- वामल
-ढीचको ठींगणो
फुक्का - फोक - फोगट - मिथ्या - खाटु
फुंटा - केशबंध- केशोनी खास प्रकारनी
रचना
फुरिय - ' यक्षित' भने 'हीस' अथवा 'स्थि' शब्द सं० 'सुरित' अपरथी ४ आवे छे.
फुक्को -- रजको धोबण
फुरिय - निंदित
फुफुया - छाणांनो अग्न
फिड -- फिडइ-स्फेटयति-भ्रश्यति-भ्रष्ट थाय छे : [ ८ -४ -१७७] फिट्ट -- फट्टइ-स्फेट्टयति-भ्रश्यति भ्रष्ट थाय छे : : [ ८ -४ - १७७ ] फुट्ट फुट्टइ - स्फुति-भ्रश्यति-भ्रष्ट थाय छे : [८-४-१७७] फुड - फुडइ - स्फुटति-भ्रश्यति भ्रष्ट थाय छे : [८-४-१७७ ]
આ ચારે ધાતુએ ધાત્વાદેશના પ્રકરણમાં સાધી બતાવ્યા છે માટે અહી નથી જ याव्या.
उदाहरणुगाथा-
संकेत फुक्कियगृहे फुक्का फिड्डु प्रियम् अफुरियफुंटं । दृष्ट्वा वियोगफुंफुयतप्ता तरुणी सुधायाम् इव निर्बुडिता ॥ ४३३ ||
સ ંકેતવાળે ધાબણને ઘેર ફેગટના એટલે બનાવટી રીતે વામન બનેલા અને અનિંદિત કેશબ ંધવાળા પ્રિયને જોઈને વિચેગરૂપ છાણાના અગ્નિથી તપી ગયેલી તરુણી સ્ત્રી કેમ જાણે અમૃતમાં ન બુડી હાય
फुल्लंधुओ अलिः, फूओ लोहकारे, दरिद्रके फेल्लो । मातुलवध्वां फैलाया, वरुणे फेणबंध - फेणवडा ॥५४७॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
