________________
५०८
पाइअसहमहण्णवो
पञ्चबलोक-पञ्चायाय पच्चबलोक वि [दे] प्रासक्त-चित्त, तल्लीन-पञ्चवत्थय वि [प्रत्यवस्तृत] १ बिछाया ३५; उवः कुप्र ५०); 'पचाएस दिटुंत' मनस्क (दे ६, ३४)। हुआ । २ माच्छादित (पावम)।
(पाप)। देखो पच्चादेस । पञ्चवत्थाण न [प्रत्यवस्थान] १ शङ्कापच्चभास पु[प्रत्याभास] निगमन
पञ्चागय वि [प्रत्यागत १ वापस पाया
हमा (गा ६३३; दे १, ३१ महा)। २ न. प्रत्युच्चारण (विसे २६३२)।
परिहार, समाधान (विसे १००७)। २ प्रतिवचन, खण्डन (बृह १)।
प्रत्यागमन (ठा ६–पत्र ३६५) । पच्चभिआण देखो पच्चभिजाण । --
पञ्चवर न [दे] मुसल, एक प्रकार की मोटी | प्राणादि (शौ) (पि १७०, ५१०)।
पञ्चाचक्ख सक [प्रत्या + चक्ष ] परित्याग
लकड़ी जिससे चावल आदि अन्न कूटे जाते करना। हेकृ. पञ्चाचविखंदु (शौ) (पि पच्चभिआणिद (शौ) देखो पच्चभिजाणिअ
४६६ ५७४)। (पि ५६५)।
पञ्चवाय पुं [प्रत्यवाय] १ बाधा, विघ्न, पञ्चाणयण न [प्रत्यानयन] वापस ले पाना पच्चभिजाण सक [प्रत्यभि + ज्ञा] पहि
व्याघात (णाया १, ६; महा: स २०६)। (मुद्रा २७०)। चानना, पहिचान लेना । पच्चभिजाणइ
२ दोष, दूषण (पउम ६५, १२ अच्चु ७०; पच्चाणि । सक [प्रत्या +णी] वापस ले (महा) । वकृ. पच्चभिजाणमाण (णाया ओघ २४)। ३ पाप; 'बहुपच्चवायभरिमो पञ्चाणी पाना। कवकृ. पञ्चाणिजंत (से १, १६) । संकृ. पच्चभिजाणिऊण
गिहवासो' (सुपा १६२)। ४ दुःख, पीड़ा ११, १३५)। (महा)। (कुप्र ५५२)।
पञ्चाणीद (शौ) वि [ प्रत्यानीत] वापस पच्चभिजाणिअ वि [प्रत्यभिज्ञात] पहि
पञ्चवाय पु [प्रत्यवाय १ उपघात-हेतु, लाया हुआ (पि ८१; नाट-विक्र १०)। चाना हुआ (स ३९०)।
नाश का कारण (उत्त १०, ३)। २ अनर्थ पञ्चाथरण न [प्रत्यास्तरण] सामने होकर पच्चभिणाण न [प्रत्यभिज्ञान] पहिचान (पंचा ७, ३६),
लड़ना (राज)। (स २१२ नाट-शकु ८४)।
पञ्चवेक्खिद (शौ) वि [प्रत्यवेक्षित] पञ्चादि वि [प्रत्यादिष्ट निरस्त, निराकृत पच्चभिन्नाय देखो पच्चभिजाणि (स | निरीक्षित्त (नाट-शकु १३०)।
(पि १४५; मृच्छ है)। १०० सुर ६, ७६ महा)। पञ्चह न [प्रत्यह] हररोज, प्रतिदिन (अभि |
पञ्चादेस पुं [प्रत्यादेश निराकरण (अभि पच्चमाण देखो पच = पच् ।
७२, १७८ नाट-विक्र ३)। देखो पञ्चाएस। पच्चहिजाण) देखो पञ्चभिजाण । पच्चपच्चय पू[प्रत्यय] १ प्रताति, ज्ञान, बधि पञ्चहियाण हिजाणेदि (पि ५१०) । पच्च
पञ्चापड प्रक प्रत्या + पत्] वापस (उवा ठा १; विसे २१४०) ।२ निर्णय, हियाणइ (स ४२) । संकृ. पञ्चहियाणिऊण
प्राना, लौटकर मा पड़ना। वकृ. 'भग्गपडिनिश्चय (विसे २१३२) । ३ हेतु, कारण (ठा (स ४४०)।
हयपुणरविपच्चापडतचंचलमिरिइकवयं (मौप)। २, ४)। ४ शपथ, विश्वास उत्पन्न करने के
पच्चा स्त्री [दे] तृण-विशेष, बल्वज (ठा ५, ३)। पञ्चामित्त पुन [प्रत्यमित्र] अमित्र, दुश्मन लिए किया या कराया जाता तप्त-माष आदि पिचियय न दे] बल्वज तण की कूटी (णाया १, २-पत्र ८७ प्राप)। का चर्वण वगैरह (विसे २१३१)। ५ ज्ञान
हुई छाल का बना हुमा रजोहरण-जैन | पञ्चाय सक [ति + आयय ] १ प्रतीति का कारण । ६ ज्ञान का विषय, ज्ञेय पदार्थ साधु का एक उपकरण (ठा ५, ३-पत्र
कराना। २ विश्वास कराना । पञ्चामइ (गा (राज) । ७ प्रत्यय-जनक, प्रतीति का ३३८)।
७१२) । पच्चाएमो (स ३२४) । उत्पाक (विसे २१३१; प्रावम)। ८ विश्वास,
पच्चा देखो पच्छा (प्रयौ ३६ नाट-रत्ना ७)। पञ्चाय देखो पञ्चाया। श्रद्धा । शब्द,मावाज । १०छिद्र, विवर। पञ्चाअच्छ सक [प्रत्या+गम] पीछे पञ्चायण न प्रत्यायन शान कराना, प्रतीति११ प्राधार, पाश्रय । १२ व्याकरण-प्रसिद्ध
लौटना, वापस पाना । पञ्चामच्छइ ( षड्)। जनन (विसे २१३६)। प्रकृति में लगता शब्द-विशेष (हे २, १३)। पञ्चाअद (शी) देखो पञ्चागय (प्रयो २५)। पञ्चायय वि [प्रत्यायक] १ निर्णय-जनक । पच्चल वि [दे] १ पक्का, समर्थ, पहुँचा पच्चाइक्ख देखो पञ्चक्ख - प्रत्या + ख्या। २ विश्वास-जनक (विक्र ११३)। हुमा (दे ६, ६६ सुपा ३४७ सुर १, १४० पच्चाइक्खामि (माचा २, १५, ५, १)। पञ्चाया प्रक [प्रत्या + जन्] उत्पन्न होना, कुप्र ६६ पाय)। २ असहन, असहिष्णु | भवि. पच्चाइक्खिस्सामि (पि ५२६)। बकु. जन्म लेना। पच्चायंति (प्रौप)। भवि. (दे ६, ६६)। पञ्चाइक्खमाण (पि ४६२)।
पञ्चायाहिइ (मौपः पि ५२७) । पच्चलिउ) (अप) प्र[प्रत्युत] वैपरीत्या पचाउट्टणया स्त्री [प्रत्यावर्त्तनता] प्रवाय- पञ्चाया अक [प्रत्या + या] ऊपर देखो। पच्चल्लिउ । वररुच, वरन् (हे ४, ४२०)। संशय रहित निश्चयात्मक ज्ञान-विशेष, निश्च- पञ्चायति (पि ५२७)। पञ्चवणद (शौ) वि [प्रत्यवनत] नमा हुआ, | यात्मक मति-ज्ञान (णंदि १७६)। पञ्चायाइ स्त्री [प्रत्याजाति, प्रत्यायाति] 'एस में कोवि पच्चवरणदसिरोहरं उच्छु विष पञ्चाएस पुंन [प्रत्यादेश] दृष्टान्त, निदर्शन, उत्पत्ति, जन्म-ग्रहण (ठा ३, ३–पत्र १४४)। तिएण (?) भंग करेदि (अभि २२४)। उदाहरण; 'पच्चाएसोव्व धम्मनिरयाणं' (स | पञ्चायाय वि [प्रत्यायात] उत्पन्न (भग)।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org