Page Text
________________
વહેલ૧
• વંચા (૧-૨) પું. [ + અસ્પષ્ટ] છુ હું પાડવાની ક્રિયા, (૨) (લા.) અંતર, આંતરા, જુદાઈ, તફાવત વહેલ† (૧:૨) સ્ત્રી. [૪ પ્રા. લેફ્ટ ન. જ‚ ગુ‚ àહ્રિ] ઉપર માફાવાળી (ખાસ કરી લગ્ન વગેરેમાં વપરાતી) બળદ-ગાડી, વેલ, વેલડું, [॰ કાઢવી (રૂ.પ્ર.) *તરાંને માટે લાડવા રાટલા વગેરે એકઠા કરવા એક ગામથી બીજે ગામ ગાડામાં જવું] [પ્રાણી, જળ-વેાડા વહેલ (હેલ) સી. [અં. વ્હેઇલ] એક મેઢું દરિયાઈ વહેલા-મારું (વૅલા-) વિ. [જુએ ‘વહેલું' + ‘મેાડું.'] જએ વહેલું-માડું.'
વહેલું (વેલું) વિ. [દે,પ્રા. હિજીભ-] નક્કી સમય કરતાં ચાહું ઝાઝું પૂર્વનું, સમય પહેલાંનું. (ર) (લ.) ઉતાવળું, જલદી, [૰ થવું (રૂ.પ્ર.) ઝટ કરવું] વહેલું-એઠું (વૈંકું-) વિ. [+જુએ ‘મેહુ.'] થાડું પહેલા ચાહું પછીના સમયનું. (૧) ક્રિ.વિ. ચાહું ઝાઝું પહેલાં કે ચાહું ાયું પછી [પણ વધુ પહેલા સમયનું વહેલેરું (લેરું) વિ. [+ ગુ. ‘એરું' ત પ્ર.] પહેલાં કરતાં વહેવડા(-રા)મણુ (વઃવડા(-રા)મણ) ન. [જુએ ‘વહેવડા(-રા)વવું’ +ગુ. ‘આમણ' કૃ પ્ર.], ી સ્ત્રી. [+ ગુ. ‘આમી’ .પ્ર.] ઊંચકી જવાનું મહેનતાણું વહેવડા(-રા)વવું (૧ઃવડા(-રા)વવું) એ વહેવું’માં, વહેવાર (વવાર) પું. [સં. વહાર્> પ્રા. વિવાર, જ. ગુ. ‘વિહિવાર’] વ્યવહાર, લેવડદેવડને સંબંધ.(૨) ચાલ, રિવાજ, (૩) આચરણ, વર્તણૂક [વ્યવહાર-કુશળ વહેવાર-દર્શી (લેઃવાર-) વિ. [+સં.,પું.] વહેવાર જોનારું. વહેવારિક (વૅ:વારિક) વિ. [+ સંત.પ્ર.] વ્યાવહારિક, વહેવારને લગતું, વ્યવહાર-સંબંધી વહેવારિક-તા (વૅઃવારિક-) સ્ત્રી. [+ સં., ત.પ્ર.] વહેવાર્રિકપણું, વ્યવહારકુશળ-તા
૨૦૩૪
વહેવારિયા-વટ (વઃવારિયા-વટથ) સ્ત્રી, [જુએ ‘વહેવારિયા' +ગુ. ‘વટ' ત.પ્ર.] વહેવાર સાચવવાપણું [લગતું વહેવારિયું (બ્રેઃવારિયું) વિ. [+ ગુ. ‘યું' ત,પ્ર.] વ્યવહારને વહેવારિયા (વૅ વારિયા) વિ.,પું. [જુએ ‘વહેવારિયું.'] વહેવારમાં સમઝના માણસ, વહેવાર પ્રમાણે ચાલનાર. (૨) વેપારી, (૩) સાહુકાર [નવું, વ્યાવહારિક વહેવારી (વૅવારી) વિ. [+ ગુ. ‘$ ' ત.પ્ર.] વહેવાર ચલાવવહેવારીકું (વૅઃવારીકું) વિ. [+ ગુ. ‘ૐ' ત.પ્ર.] વહેવારને શાલતું, મધ્યમ પ્રકારનું વહેવારું (વૅવાર) વિ. [+ ગુ. ‘F’ ત.પ્ર.] વ્યવહારમાં તું. (ર) વ્યવહારમાં કામ લાગે તેવું, વ્યવહારુ, કામ સરે એ માટેનું
વહેવાયું (લેઃવાનું) જુએ ‘વહેલું’માં, વહેવું (વૈં:ભું) અ.ક્ર.,સ ક્રિ. [સં. વ ્, જ.ગુ. ‘વિહિ’] જએ વહવું.' [-તી ગંગા (-ગઙ્ગા) (રૂ.પ્ર.) ચાલુ પ્રવાહ. (૨) ચાલુ રિવાજ. -તી સર (રૂ.પ્ર.) ચાલુ આવક. -તું થવું (રૂ.પ્ર.) ચાલતા,થયું. -તું મૂકવું (રૂ.પ્ર.) જતું કરવું. (૨) ધ્યાન પર ન લેવું. (૩) અંકુશ છેડી દેવા. વહ્યું જવું (વર્યું-) (? પ્ર.) ચાયા જવું] લહેલાવું (જેવાનું) ભાવે., કર્મણિ,
Jain Education International_2010_04
વારા
ક્રિ. વહેલઢ(-રા)વવું કે.,સ.ક્રિ. વહેળકું (વાળ) ન, [જુએ ‘વહેળા' + ગુ. ‘કું’ સ્વાર્થે ત. પ્ર.], વહેળિયું (વઃળિયું) ન. [+ ગુ. ‘યું' સ્વાર્થે ત..] નાના વહેળા વહેળા (વળે) પું. [જ નાના પ્રવાહ, ઝરણું. (ર) સાંકડા ભાગ
‘વહેવું' દ્વારા.] વહેતા પાણીના એવા પ્રવાહ જતા હોય તે
વહેંચણુ (વૅ :ચય) -ણી, સ્ત્રી, [જએ વહેંચવું' + ગુ. ‘અણુ’અણી’ કૃ.પ્ર.] વાટણી, વિતરણ, ડિસ્ટ્રિબ્યુશન.’ (૨) ભાગ પાડી આપવાની ક્રિયા, વિભાજન, વાંટા, બ્રેકઅપ,' ‘પાર્ટિશન’
હું ચણી-ખત (વૅ :ચણી-) ન. [+ જએ ‘ખત.'], વહેંચણીપત્ર (વઃચણી-) પું. [+ સં,ન.] ભાગ કે વાંટા પાડવાને લગતા દસ્તાવેજ, વિભાગ-પત્ર, વાંઢણીના લેખ, ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ ઍક પાર્ટિશન'
વહોણું (વાણું) વિ. [સં. નિદ્દીન > પ્રા. ઢીમ-] વિનાનું, રહિત, વગરનું [ખરીદી હેાર-ગત (વા:રષ-ગત્ય) સ્ત્રી, [એ ‘વહેરવું' દ્વારા ] વહોરત (વાઃ૨૫) શ્રી. [જુએ વહારનું' દ્વારા.] ખરીદ કરવું એ, ખરીદી, ક્રય. (૨) વહેારવાની ક્રિયા (જેન સાધુની). (જૈન.) (૩) (લા.) જોખમ હોતિયા (વાઃરતિયે) પું. [જુએ ‘વહેરનું' + ગુ. ‘તું' વર્તે. રૃ. + ‘ઇયું’ ત.પ્ર.] માલ-સામાનની ખરીદ-વેચ કરનારું, (૨) વહેારવાનું કામ કરનાર (જૈન સાધુ), (જૈન.) વહોરવું સક્રિ. [સંવિ + અય + ?-હર્ = વર્> પ્રા. વિશ્ર્વર, જ.ગુ. ‘વુહુર’ વ્યવહાર કરવા. લેવડ-દેવડ કરવી. (ર) સંઘરવું. (૩) (આળ જેવું) માથે ઉઠાવી લેવું, સ્વીકારવું. (૪) અન્નની ગોચરી કરવી. (જૈન.) [નિસાસા વહોરવા (૩.પ્ર.) કદુઆ લેવી] વહોરાણું (વારાવું) કર્મણિ, ક્રિ. વહોરાવવું (વૅરાવવું) કે.,સ.ક્રિ. સમગ્ર-વહોરાવવું, વહોરવું (વા) જએ ‘વહારવું’માં,
વહોરા-વા (વઃરા-વાડથ) સી. [જુએ ‘વહેારા’' + ‘વાડ.ૐ'] મુસલમાન દાઊદી કે સુન્ની વહેરાઓને વસવાના લત્તો હોરા-શાઈ (વાઃરાશાઇ) વિ. [જુએ ‘વહેરા' + શાહી'?
>શાઈ '] વહેારાને લગતું, વહેારાનું હોરા (વારે) પું. [સ કથાવાર6-> પ્રા.. વિવાદ્બ,જ ગુ. ‘લુહુરઅ-’] (મૂળ અર્થ ‘વેપારી’-પરથી] નાગર વગેરે જ્ઞાતિની એક અવટંક અને એના પુરુષ (સંજ્ઞા.) (ર) મુસ્લિમ શિયા દાઊદી (લેટિયા) જમાત અને એના પુરુષ. (સંજ્ઞા ) (૩) મુસ્લિમ સુની ફિરકાની એક વેપારી કામ અને એના
વહે ચવું. (૧ :ચવું) સક્રિ. વાંટા પાડવા, ભાગ પાડવા. (૨) અલગ અલગ આપવું, વાંટવું. [ ગરાસ વહેંચવા (વૅ :ચવા) (૩.પ્ર.) તકરાર કરવી, લડી પડવું.] વહેંચાણું (વેચાયું) કર્મણિ., ક્રિ. વહેંચાવવું (વૅ :ચાવવું) પ્રે,,સ.ક્રિ. વહેંચાવવું, વહે ચાવું (ૐ :ચા) જએ વહેચનું 'માં. વહો પું [સં. વઢ > પ્રા વૃક્ષ-] (પાણીના) પ્રવાહ, વહેણ વહોણુ (વાઃણ) પું. [જએ ‘વહેવું” દ્વારા.] સીમમાંના વહેણથી પડી ગયેલે ખાડો
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |