Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 956

લેાક-ત્રય
લે±-ત્રય પું.,બ.વ. [સં.ન.,એ.વ.], -યી સ્ત્રી. [સં.,એ.વ.] ત્રણ લેાક-પૃથ્વી અંતરિક્ષ અને સ્વર્ગ, ત્રિલે, ત્રિલેખા, ત્રિભુવન
લેફ્રન્દાઝ (-ઝય) સ્ત્રી. [ + જઆ ાઝ.'] લેફ્રાના તરફની દિલની સહાનુભૂતિ, લેફ્રેની લાગણીના પ્રખલ ખ્યાલ, લેવાના થતા અહિતને લઈ થતી ચિંતા
૧૯૯૧
લાક દ્વેષી વિ. [સં.,પું.] જનતાના ખાર કરનાર લેક-ધર્મ પું. [સ ] લેફ્રામાં પ્રચલિત સર્વ-સામાન્ય ધાર્મિક માન્યતા અને આચરણ. (૨) લેોનાં રીતિરવાજ રહેણીકરણી વગેરે
લેાક્રધી સ્ત્રી. [સં.] લેકામાં સર્વસામાન્ય રીત-રિવાજ અને રહેણી-કરણીનું સ્વરૂપ. (નાટય.) લેાક-નારી સ્ત્રી. [સં.] (લા.) લેાકેાની લાગણી લેાક નાયક છું. [સં.] જનતાના આગેવાન લેનાલ ન., "લી સ્ત્રી. [સં] લેÈાનું સ્વરૂપ, જનતાનું સ્વરૂપ કે ગુણ-ધર્મ, (જૈન.) ઉપર મેકલેલું લેાક-નિયુક્ત વિ. [સં.] જનતાએ ચૂંટી કાઢી સત્તાસ્થાન લેક-નિર્ભીકતા સ્ત્રી. [સં] લેાકાપવાદના ભયને સર્વથા અભાવ, ‘મેરિલ કર(૦૪)જ'
લેક-નિર્માણુ ન. [સં.] જનતાનું પ્રજા તરીકેનું ઘડતર લાક-નીતિ શ્રી. [સં.] · લેાકની એકબીજાનાં હિત ન જોખમાય એ પ્રકારના વર્તનની પ્રણાલી
લાનીય વિ. [સં.] જોવા જેવું, જોવા લાયક લેાકનૃત્ય ન. [સં.] સર્વ-સામાન્ય જનતાના વિવિધ થરમાં પ્રચલિત નૃત્ય-પ્રકાર, ‘Èાક-ડાન્સ’
લેાક-નાટથ ન. [સં] ભવાઈ રામલીલા વગેરે પ્રકારની ભજવણી, ‘ફૉક-ડ્રામા'
લેક-નેતા પું. [સં.] જુએ ‘લેાક-નાયક.’ લે૪-પક્ષ પું. [સ.] જનતાનું હિત જેના રાજકીય પક્ષ, લેાકાની તરફેણ કરતે પક્ષ
લેન્ક્રપતિ પું. [સં.] પૌરાણિક માન્યતા પ્રમાણે પૃથ્વી સહિત બીજી દુનિયાના માનેલે અધિપતિ લાપતિë ન. [સં.] લેક-પતિ હોવાપણું લા૪-પરંપરા (-પરમ્પરા) શ્રી. [સં.] લેટ્કામાં ચાલી આવતી માન્યતા રીતરિવાજો વગેરેની પ્રણાલી લેક-પાલ(-ળ) પું. [સં] પૌરાણિક માન્યતા પ્રમાણે તે તે દિશા(આઠ)ના અધિપતિ તે તે દેવ (ઇંદ્ર વગેરે). (૨) રાજ્યપાલથી ઊતરતા દરજજાના અધિકારી લેક-પિતા પું. [સં.] પ્રજા તરફે પેાતાનાં સંતાનની ભાવનાથી જોનારાષ્ટ્ર-પુરુષ (મ. ગાંધી જેવા) લા-પિતામહ પું. [સં.] બ્રહ્મા લેપ્રચલિત વિ. [સં.] જનતામાં ફેલાઈ ગયેલું લેક.પ્રતિજ્ઞા સ્ત્રી[સં.] લેાકાએ કરેલે નિશ્ચય લે-પ્રતિનિધિ છું. [સં.] લેાક-સભા વિધાન-સભા વગેરેમાં તેમ પ્રધાન-મંડળમાં લેકાએ ચૂંટી મેકલેલ સભ્ય, પ્રજા-પ્રતિનિધિ [લામાં ચાલુ ભાષાપ્રયોગ લેક-પ્રયેગ પું. [સં.] સાહિત્યમાં પ્રચલિત ન હેાય તેવા લેક-પ્રજાદ પું. [સં] જુએ ‘લેાકાપવાદ.’
Jain Education International_2010_04
લેકમાન્ય
લાક્ર-પ્રવાહ પું. [સં] જનતાનું વલણ લે-પ્રવ્રુત્તિ સ્ત્રી. [સં] લૈફ્રાની હિલચાલ, (૨) તેમનું સર્જન કરવાની ચાલુ પ્રક્રિયા [વખાણુ લેાક-પ્રશંસા (-પ્રશંસા) શ્રી. [સં.] લાફા તરફથી થતાં લેાક-પ્રસંગ (-સ) પું. [સં.] જનતા જે ઉત્સવૅા ઊજવતી હાય તેમાંના તે તે ઉત્સવ લેાક-પ્રસિદ્ધ વિ. [સં.] જનતામાં જાહેર થયેલું, જગ પ્રસિદ્ધ લે-પ્રિય વિ. [સં.] લામાં આદર પામેલું, લેને જેને માટે થાતુ હોય તેવું મેળવવાપણું લાકપ્રિય-તા શ્રી. [સં.] લેાક-પ્રિય હોવાપણું, લેકાનેા ચાહ લે-પ્રેમી વિ. [સં.,પુ.] લેાકેાના તરફ પ્રેમ રાખનારુ લેટ-બત્રીસી(-શી) સ્રી. [સં. + જએ બત્રીસી (-0.).'] (લા) લેાઢામાં વાત થવી એ. [૰એ ચર્ચા-ઢ)વું (૩.પ્ર.) નિંદાયું]
લેક-બંધુ (બન્ધુ) પું. [સં.] લેાકાનું હિત કરનાર વ્યક્તિ લેાક-બાહ્ય [સં.]લેકામાં સામાન્ય નહિ તેવું, અસાધારણ, અ-સામાન્ય. (૨) લેાકાએ તરછેડેલું લેાક-આંધલ (માધવ) પું. [સં] છુ આ લેાક-બેં.' લાક-બુદ્ધિ આ. [સં.,] જનતાની સમઝ, સામાન્ય બુદ્ધિ, સાધારણ સમજી, કૅમિન સેન્સ’ (આ.ખા.) લે-ખેલી સ્ત્રી. [સં. + જુએ ‘એલી.'] સાહિત્ય અને લેાક-વ્યવહારમાં સ્વીકારાયેલી માન્ય ભાષા સિવાયની ત્યાં ત્યાં લેકામાં પ્રચલિત આંતરિક વ્યવહારની અલિખિત ભાષા, ‘ડાયાલેક,’
લેષ્ઠ-ભક્ત કવિ. [સં] લેાકાને ચાહનારું, જૅમૅગોગ.' (૬.ખા.) લે-ભય પું. [સં.,ન.] લેાકાના તરફના ભય, લેાકાપવાદ થવાના હાય, લેાક-નિંદા થવાની દહેશત લાક ભાવના સી. [સં.] લેાકાની સારી લાગણી લેક-ભાષા સ્ત્રી. [સં.].જુઓ ‘લેાક-બેલી.' [પાણિનિના સમયમાં પ્રચલિત (પછીથી ‘સંસ્કૃત' તરીકે જાણીતી થયેલી) ભાષાને એણે ‘લેાક-ભાષા'—ભાષા' કહી છે.] લા*-ભાગ્ય વિ. [સં.] લેાકા એને માણી શકે તેવું, લેાકાને ગમી જાય તેવું, સર્વસામાન્ય જનતાને આનંદ આપે તેવું, હૅમે કૅટિક' (આ.ખા.)
લે-ભ્રમ પું. [સં] જનતામાં ફેલાયેલી ભ્રાંતિ કે ગેર-સમઝ લેટ્ઠ-મત પું. [સં.,ન.] લેÈાના અભિપ્રાય, જન-રુચિ, પબ્લિક એપિનિયન.' (૨) લેાિના મત જાણવાની ક્રિયા, પ્લૅબિસાઇટ' (વ), મહેતા), રેફરન્ડમ' લામતાધીન વિ. [+સં. મધીન] લેાકેાના અભિપ્રાય ઉપર જેના આધાર હોય તેવું, ‘રિસ્પેાન્સિયલ' લેાક-મર્યાદા શ્રી. [સં] લેાકાચાર, લેાકામાં પ્રચલિત રૂઢિ •લેક-મહેશ્વર પું. [સં.] સર્વશક્તિમાન પરમાત્મા
વ્યવહાર
• લા-માતા શ્રી. [સં.] જગતની માતા. (ર) લક્ષ્મી. (૩) લેફ્રાને પાણી અને તેથી ધાન્ય આપનારી તે તે નદી લે-ભાષ્યમ ન. [સં.] જેમાં દ્વારરૂપે પ્રા હાય તેવી પરિસ્થિતિ, ભાસ-મીડિયા'
લે-માનસ ન. [સં.] લેાક-રુચિ, લેફ્રાના અભિપ્રાય * લેાક-માન્ય વિ. [સં.] જનતાના માનને પાત્ર, (૨) લેકે