Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 954

કેલરિયું
શેરિયું ન. [રવા.] અડબડિયું, ગાથું લેલાૐ ન. [વા.] એ નામનું એક પક્ષી, લેતું
લે-ધાર વિ. ઘણું, પુષ્કળ સેવાળી સ્ક્રી. અભરાઈ
તલીન.
ઢેલી શ્રી. જિઓ ‘સેલું પૈ' + ગુ. લૈલી3 શ્રી. રાતા રંગની ચકલી લે-લીન વિ. [સં, વ્ + સ્રી] લેલી-મજનૂ જુઓ ‘લયલા-મજનૂ,’ સેલું G. [રવા.] ‘લે લે' અવાજ કરતું સાતની સંખ્યામાં રહેતું એક પક્ષી, સાત-સાયા
ઢેલુંર ન. કડિયાનું ચુનારડું
૧૯૮૯
[લેલું (પક્ષી) ' પ્રત્યય.] માદા [એકાગ્રચિત ગરકાવ, મગ્ન,
[ લખ-લૂંટ. લે-૧ (સૂ)ટ વિ.જિએ‘લેનું’+ ‘(લ')કું] જુએ લેહૂર વિ. ઊંધે ધેરાયેલું. (૨) ચારે બાજુ ખૂલતું પહેાળું (વસ્ત). (૩) વિ. પુષ્કળ, ઘણું. (૪) ભરચક
લે-લૂશ (-સ) (-ચ,-સ્ય) શ્રી. જુઓ ‘લેવું' + 'લસણું.'] (લા.) સખત ઉતાવળ
લે-શૂટ (૮૪) જુએ ‘લે-લૂટ.’
લે-ન્યૂબ વિ. જિઓ ‘લેવું’ + ‘લંખવું.’] લૂમેઝૂમે થઈ ગયેલું, ફળથી ભરચક [થઈ જવું લેલખવું .ક્રિ. જુિએ · ‘લે-બ’-ના.મા.] ફળોથી ભરચક સેલે પું. [જુએ ‘લેલું.‘'] નર લેલું (પક્ષી) ઢેલાર હું. [જુએ ‘લેલું. '] મેઢું ચુનારડું લેવઢા(ટી) સ્ત્રી. એક પ્રકારની માછલી લેટાં ન., ખ.વ. નાનાં માછલાં લેટી જઆ લેવટા.’
લેવૐ ન. લેવટા નતનું માળ્યું લેવા (-ડથ) સ્ત્રી. [જુએ ‘લેવું' દ્વારા.] લેવું એ. (માટે સાગે દેવર્ડ' સાથે સમાસમાં જ)
લેવડ-દેવડ (લેવય-દેવડય) શ્રી. [+જુએ દૈવું” દ્વારા.. લેવા-આપવાને વ્યવહાર, આપ-લે, સેદા, ‘ટ્રાન્ઝક્શન' લેવા વિ. [જઆ ‘લેવડાવવું’+ગુ. માઉ'...] (લા.) વ્યભિચારી, છિનાળવું લેવડા(ર)વવું જએ ‘લેવું'માં. (ર) (લા.) ખવડાવવું લેવડી સ્ત્રી. મીઠાઈ, મિષ્ટાન્ન [‘લેવડ-દેવડ,’ લેજ-દેવ (લે-ય-ફ્રેન્ચ) સ્ત્રી. [જુએ ‘લેનું + ‘દેવું.'] જએ લેવર(ન્યુ)વવું જુએ લેવું’માં. (ર) (લા.) ખવડાવવું લેવલ ન. [અં.] સરખી સપાર્ટી. (૨) કડિયા-સુતારનું સપાર્ટી લાવવાનું સાધન લેવલ-ક્રોસિંગ (ક્રોસિ)ન. [અં.] રેલમાર્ગ અને ધેરીમાર્ગ જ્યાં એકબીજાને એળંગતા હોય તે સ્થાન લેવલ-પટ્ટી સ્ત્રી. [+ જઆ 'પટ્ટી,'], લેવલ-પાટલી સ્ત્રી. [+ જ એ ‘પાટલી,’] કડિયા-સુતારનું લેવલ લેવાનું સાધન લેવા ન. [જ આ લેવાનું’ + ગુ. ‘અણ’કુ..] લેવાનું એ, ખરીદવું એ, ખરીદી, લેવાલી
Jain Education International_2010_04
લેવા-દેવા હું., ખ.૧., શ્રી, જિએ લેવાનું' + ‘દેવાનું.'] આપ-લેના સંબંધ. (ર) (લા.) દરકાર, પરવા લેવાલ વિ. [જએ ‘લેનું' દ્વારા.] ખરીદનાર, વેચાતું લેનાર લેવાલી . [+ગુ. ‘ઈ' ત.પ્ર.] ખરીદી
લેહ
સેવાસી-દેવાલી સ્ત્રી. 'લેવાઢી'ના સાયે વાલી'] ખરીદી અને વેચાણ
લેવાવું જુએ ‘લેવું’માં. [-ઈ જતું (...) ખસિયાણા પડવું. (૨) માંદગીની અસરથી દુબળા પડી જવું]
લેવી ફ્રી. [અ.] સરકારી ફરજિયાત વસૂલાત, સરકાથી લગા લેવું સક્રિ、 [સ. ->પ્રા. છે તત્સમ] ગ્રહણ કરવું, પકડવું, ઝાલવું, ધરવું. (ર) સ્વીકારવું. (૩) રાખવું, (૪) ઉઢાવનું. (૫) કબજો કરવા. (1) ઉપાડવું. (૭) ખરીદવું. (૮) સાથે ઢારવું. (૯) સહાયક તરીકે પૂર્ણતાના અર્થે (જેમકે ‘કરી લેવું' ‘લઈ લેવું’ વગેરે). [લઈ જવું (૬.પ્ર.) ચેરી જવું. થઈ ના(નાં)ખવું (।. પ્ર.) ઠપકા આપવા, ધમકાવવું. ઊઈ પઢવું, લેતા પહેલું (૬.પ્ર.) સંઢાવનું. લઇ બેસવું (-ભેંસનું) (રૂ.પ્ર.) આરંભ કરવા. (ર) વહારી લેવું. (૬) પચાવી પાડવું-પેાતાનું કરી લેવું. થઈ મૂકવું (૧.પ્ર.) · ધમકાવવું. (૨) ખરાબ કરવું, લઈ રાખવું (૬.પ્ર.) અગાઉથી ખરીદી રાખવું. લઈ લેવું (૩.મ.) ઝૂંટવવું. લેતેા જા (રૂ.પ્ર.) સહન કર. (૨) પસ્તાવાનું કર. લેવાનું દેવું થવું (રૂ.પ્ર.) ભલાઈ કરતાં સાઈ જવું. અંદર લેવું (અન્દર-) (રૂ.પ્ર.) દાખલ કરવું. ખબર લેવી (રૂ.પ્ર.) સંભાળ રાખવૌ. (૨) ધમકાવી નાખવું. ખોળે લેવું (રૂ પ્ર.) દત્તક તરીકે સ્વીકારવું. જીવ લેવા (૩.પ્ર.) પજવવું. (૨) મારી નાખવું. નામ લેવું (૩.પ્ર.) ઉચ્ચારવું, (૨) સતાવવું, મનમાં લેવું (રૂ.પ્ર.) લક્ષ્ય આપવું. (૨) ખાટું લગાડવું. મન લેવું (૩.પ્ર.) વિચાર જાણવા. માથે લેવું (૩.પ્ર.) જવાબદારી સ્વીકારવી, હાથમાં લેવું (રૂ.પ્ર.) કામ કરવાનું સ્વૌકારવું. (૨) જવાબદારી લેવા]. લેવાનું કર્મણિ,,ક્રિ.લેલડા(-રા)વવું કે.,સ.ક્રિ.
લેવું-દેણું ન. [+જઆ 'વું' સામાન્ય કૃ.ના નામ તરીકે ઉપયાગ.] લેવડ-દેવડ, (૨) લેણા-રી. ઋણાનુબંધ લે-વેચ (લૅવેચ્ચ) સ્ત્રી. [જ લેનું' + વેચવું.'] ખરીદવું અને વેચાણ કરવું એ.
લેમેટરી સી. [અં.] હાથ-પગ ધાવાની ઓરડી
લેવા પું. સેાની લેાકો વાપરે છે તે રાખ અને મીઢાને બનાવેલા ચીકણા પટ્ટ પદાર્થ
લેશ પું. [સં.] અંશમાત્ર, તદ્દન ચાઢા - ભાગ. (૨) એ નામના એક અર્થાલંકાર. (કાવ્ય.) (૩) વિ. તદ્દન સ્વરૂપ, સાવ થાડું, લવ-માત્ર [અંશ-માત્ર, લગારેક, િિચત્ લેશ-ભાર, લેશમાત્ર વિ.,ક્રિ.વિ. [સ,] તદ્ન, સ્વરૂપ, લેખ્યા સી. [સં.] પ્રકાશ, તેજ, પ્રભા, (૨) જેનાથી જીવ આત્મા કે કર્મ સાથે જોડાય તે ક્રિયા, (જૈન.) લેસ પું. [અં.] એનેરી કે રૂપેરી જરીતે! પટ્ટો કે કાર લેમન ન, [અ,] અભ્યાસના તે તે પાઠ. (૨) વિદ્યાર્થીએ ઘેરથી કરી લાવવાના તે તે અભ્યાસ. (૩) (લા.) ખેાધપાઠ, ઉપદેશ, શિખામણુ, ધડા, પદાર્થ-પાઢ લેમ્સે પું. ઢોરને પકડી ગાડીમાં જોડી દેવાનું લાંબું દારડું લેહ ` પું. [સં.] અવ-લેહ, ચાટણ, ચાર્ટ
લેહર
(.) સી. આનંદ, આસ્વાદ, લહેજત, મન. (ર)