Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 92

૧૧૨૭
દર્શનશાસ્ત્રી
ઝાલાં
ભતિવાળું વલણ, લાગણીવશપણું
[‘એરેગનસ' દરી સી. [સંગલૂર, કેતર, ગુફા
દર્પ છું. [સં] બાઈવાળો અહંકાર, પ્રબળ ગર્વ, મગરૂરી, દરી સ્ત્રી. [હિં.] ઊન વગેરેની શેતરંજી. (૨) ઘોડાની પીઠ દર્પષ્મ વિ. [સં] સામાના દર્યનો નાશ કરનારું ઉપર રાખવાની ઊનની ગાદી
દર્પણ ન. [સે, મું.] અરીસે, આયન, ચાટલું, ખાપ દરીખાન ૫. ફિ. “દરખાન >હિ. “દરખાના’] ઘણાં બાર- દપિણી વિ. સી. [સં.] દર્પવાળી સ્ત્રી
ણાંવાળો મહેલ. (૨) મુખ્ય અમલદારને રહેવાનું મકાન દર્ષિત વિ. [સં.1 દર્પવાળું, ખૂબ ગવલું, ગર્વિષ્ઠ દરી-મુખ ન. [સં.] ગહવરનું , કતરના પ્રવેશને ભાગ દર્ષિક વિ. [સં.] ભારે પ્રબળ દર્પવાળું, અતિ ગર્વિષ્ટ દર' છું. [સં. ધ્રુવ, મેગલાઈન સરકારી એક હોદો] ગુજ- દપ વિ. [સ,j.) દર્પવાળું, ગવિખ, દપિત રાતમાં હિંદુઓની એક અટક અને એને પુરુષ. (સંજ્ઞા) દર્ભ પું. [૪] ડાભ' નામનું પવિત્ર ગણાતું એક ઘાસ, દરુ છું. એ “ધરુ.”
ડાભડે, [૦ આખ (રૂ.પ્ર.) મરણ પામેલા પાછળ શ્રાદ્ધદરેક વિ. જિઓ “દર + “એક] પ્રત્યેક, હરેક
કિયા કરવી. ની પથારી (રૂ.પ્ર.) મૃત્યુ-શસ્યા. ૦ની દરેકેદરેક વિ. જિઓ “દરેક” -દ્વિર્ભાવ ] એકેએક, કોઈ સળીયે ન પામવી (રૂ.પ્ર.) મરણ પછી કાંઈ શ્રાદ્ધ-વિધિ બાકી ન રહે એમ, ગણાઈ ને બધાં
પણ ન થા] કરેલ અ. મિ. રિવા.1 ડ ડ એ રીતે (પાણી) નાળ- દર્ભ-શલાકા સી. [સં.1 ડાભની સળી, લાભ-સુળિયું
ચામાંથી પડવું. દરેટાવું ભાવે, જિ. દરેટાવવું છે, સ કિં. દમામ ન. [સં. સૂર્ય + ગ] ડાભની અણી, ડાભનું ટોચકું દરેટાવવું, દરેડાવું એ “રેડવું' માં.
દસન ન. [સ. ટુર્મ+ માસન] ડાભસળીનું ગૂંથેલું આસનિયું દર-૨) ૫. [જ એ “દરેડવું + ગુ. “એ” ક. પ્ર.1 દડ, દક, દફત જુએ “દરિયાક.' જાડી ધાર (નાળચામાંથી પાણીની), આ ઘોધવો દર્યાફી એ “દરિયાફી.”
[નારડું, લેલું દરેસ છું. [એ. “ડ્રેસ] ડ્રેસ, પોશાક, પહેરવેશ, લેબાસ દવ . [સં.] કડછી. (૨) પળી. (૩) ચમચ. (૪) ચુદરે' ડું સિંધી. દડે.'] રેતી માટી ધ વગેરેને બનેલ ટીંબે દર્શ પું. [સં.] અમાસને દિવસ, હિંદુ મહિનાનો છેલો દરે, ઈ સ્ત્રી. [સ. ટુર્વ ધરે, પ્રો, છોકડ (એ નામનું અંધારે દિવસ. (૨) અમાસને દિવસે કરવાનો એક વેહિક
એક પવિત્ર ગણાતું ધાસ) [રાખનાર માણસ યજ્ઞ. (સંજ્ઞા) દ(દા)રે ડું [તક. દરેગ] રક્ષક, ચોકીદાર, દેખભાળ દર્શક વિ. [.] જેનારું. (૨) નિરીક્ષક. (૩) બતાડનારું, દરેટ ન. કેશે ચાલતા બળદને માટેનું પયું, એલાણ, ડેલ દેખાડનારું, (૪) ન. સર્વેનામના એક પ્રકાર (“એ” “આ” દરેટા-ખેર વિ. [જુઓ “દરેડે' + ફા. પ્રત્યય.] દરોડા “પેલું’ ‘એહમ્' વગેરે), ડેમેટ્રેટિવ,' (વ્યા.) પાડનાર
[લકર, “ટાક-ફોર્સ દર્શતિથિ સી. [, ., હિ૬ મહિનાની અમાસના દરેતાન્દળ ન. જિઓ “દરેડો’ + સે. ] દરેડા પાડનારું દિવસ. (સંજ્ઞા.) દરેડ(-) . [અનુ.] એકી સાથે અનેક માણસેનું દર્શન ન. સિં] જેવું એ, નિહાળવું એ (ભગવાન વગેરેને આવી પડવું એ
નિહાળવાના અર્થમાં વપરાતાં બ.૧) (૨) દેખાવું એ, દરબત 4િ. [ફા] અખંડ. (૨) કાંઈ પણ ખેડખાપણ કેકેઈડ, “કન્ટ એલેશન.” (૩) (લા.) જ્ઞાન, સંવિદ, સૂઝ,
વિનાનું. (૩) પૂરેપૂરું. (૪) એકલાનું. (૫) પ્રસંગને અનુકૂળ “પર્સેશન' (મ.ન.), “રિયાલિઝેશન' (જે, હિ), ‘વિઝન’ દરેરે જુઓ “દરેડે.'
(બ.ક.ઠા.), “ઇ-ટયુશન' (૨.) (૪) તત્ત્વજ્ઞાનની વિ. દર્ગા, વહ સ્ત્રી. [ફા. દર્શાહ] જુઓ “દરગા.’
ચારણાનું તે તે શાસ્ત્ર (જેવાં કે “સાંખ્ય “ગ' ચાય” દજં-બંદી (બન્દી, સ્ત્રી, ફિ.] દરજજા પ્રમાણેનું વિભાગી- વૈશેષિક પર્વમીમાંસા' ઉત્તર-મીમાંસા' એ છે' દર્શન કરણ, વર્ગીકરણ, શ્રેણી-વિભાગ
ઉપરાંત “ચાર્વાક' બોદ્ધ” “જૈન” વગેરે). [૦ આપવું ૦ દેવું દર્શ વિ. [ફા.) મંધેલું, કાગળ વગેરે ઉપર ટપકાવેલું (રૂ.પ્ર.) દેખાવું, મુલાકાત આપવી, ૦ ઊથવું, -વાં (રૂ.પ્ર.) દર્દ ન. [3] રગ. (૨) તકલીફ, મુસિબત. (૩) પીરા. દેવમંદિરમાં દર્શનને માટે બારણું ખૂલાં થવાં કે પડદે (૪) (લા) અંતરને સંતાપ. (૫) સહાનુભૂતિ, લાગણી ઊપડ]
[ભવ, વિઝન’ (ઉ..). દર્દનાક વિ ફિ.] દર્દથી ભરેલું. (૨) (લા) લાગણી ઉત્પન્ન દર્શનઅનુભૂતિ સ્ત્રી [સં., સંધિ વિના] જ્ઞાનપૂર્વકને અનુકરાવે તેવું દુખી. (૩) ભયાનક
દર્શન-કાર વિ. મું. [સં.] તે તે દર્શનગ્રંથો રચનાર આચાર્ય દર્દભર્યું વિ [+ જ “ભરવું' + ગુ. યુ” ભ. ક] (લા) દર્શનમીમાંસા (ભીમાસા) શ્રી. [સં] તાત્ત્વિક વિચાર, દર્દથી ભરેલું. ઇર્દવાળું, લાગણીવાળું, સહાનુભૂતિવાળું, “જિક,’ ‘એટિસ” (ઉ..) જિકલ.” (૨) માર્મિક, મર્મભેદી
દર્શન-વિદ્યા શ્રી. સિં.] આંખની દષ્ટિને લગતું શાસ્ત્ર, અક્ષિદર્દ-શરીક વિ. [+ અરબી.] જાઓ “દર્દભર્યું.'
વિદ્યા, “ઓટિકસ' (મ.રૂ.)
((ભુ.ગ.) દર્દી વિ. [+ગુ. “ઈ' ત,પ્ર.] રોગી, વ્યાધિગ્રસ્ત, માંદું, દર્શન-વૃજિ . [૪] તપાસવાનું દિલ, “
ઇપેકશનિઝમ' પેશન્ટ.” (૨) (લા.) સહાનુભૂતિ ધરાવનારું, લાગણીવાળું દર્શન-શક્તિ સ્ત્રી. [સં] જોવાની શક્તિ, અવલોકનની શક્તિ દર પં. [] ડો. (૨) શરણાઈ જેવું એક વાઘ દર્શનશાસ્ત્ર ન. [સં.]ઓ ‘દર્શન(૪), મેટાફિઝિકસ (ન.દે.)
દર્દે-દિલી સી. [ફા. દર્દે-દિલ “ગુ. ઈ' ત. પ્ર.] સહાનુ- દર્શનશાસ્ત્રી વિ, પૃ. [સ, મું.] ભિન્ન ભિન્ન દર્શન