Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 882

રાષ્ટ્ર ચિંતક
૧૧૦
રાકૂ-વિધાન રાષ્ટ્ર-ચિતા -ચિતક) વિ. [સં.] રાષ્ટ્રના હિતનો સતત વ્યક્તિ, રાષ્ટ્રની આઝાદી અને ઉન્નતિને ઘડનાર પુરુષ.
ખ્યાલ રાખનાર, સ્ટે(૭)ટસમેન' (બ.ક.ઠા.), “પોલિટિશિ- (ઉ.ત. મા મહાત્મા ગાંધીજી; હજી બીજાઈ ને એ માન યન' (બ.ક.ઠા.)
મળ્યું નથી.) રાષ્ટ્રચિતના (-ચિન્તના) સી. [સ.] રાષ્ટ્રના હિતને સતત રાષ્ટ્રપિંડ (-પિ૨૮) . સિં.] ૨ષ્ટ્રના રૂપમાં રહેલો સંપૂર્ણ વિચાર, “(૦૭)ટસમેન-શિપ” (બ.ક.ઠા.).
ઘટક(૨) પોતાના રાષ્ટ્ર સાધી આપેલી ભરણ-પોષણની રાષ્ટ્ર-ચેતના સ્ત્રી.[i] રાષ્ટ્રિય જાગૃતિ, લેકેમાં પિતાનાં વ્યવસ્થા રાષ્ટ્ર માટેની સજાગતા
રાષ્ટ્ર-પુરુષ . [સં] જાઓ “રાષ્ટ્ર-જન(૧). રાષ્ટ્ર-જન . સિં] દેશને ઊભું કરનાર પુરૂષ, રાષ્ટ્રિય રાષ્ટ્રપૂજક વિ. [સં.] પિતાના રાષ્ટ્રનું સંપૂર્ણ સંમાન કર
પર. (૨) ન. સિ.s.] બ.વ. દેશજન, પ્રજા, જનતા નાર, દેશાભિમાની, પ્રજામિતાપાઠી, “નૅશનાલિસ્ટ' (દ.ભા.) રાષ્ટ્ર-જીવન ન. સિં] રાષ્ટ્રના પ્રજાજનું એકાત્મક જીવન, રાષ્ટ્ર-પૂજા સ્ત્રી., ૦ધર્મ છું. [૪] પિતાના દેશ માટેનું રાષ્ટ્રિય જીવન
માન, દેશાભિમાનવાળું વર્તન, નેશનાલિઝમ' રાષ્ટ્ર-તંત્ર (-તત્ર) ન. (સં.) રાજ્ય પર વહીવટ કરવાને રાષ્ટ્ર-પેરવી સી. [+જુઓ પેરવી.] રાષ્ટ્રની ઉન્નતિ માટેનું માળખું પિલિટી' (વિ.૨.).
માટેનો પ્રયત્ન
[કરનાર રાષ્ટ્ર દેવ . સિં.] દવના સ્વરૂપમાં ભાવના કરી હોય રાષ્ટ્રપષક વિ. [સં.] રાષ્ટ્રની ઉન્નતિ માટેનો પ્રયત્ન તેવું પોતાનું રાષ્ટ્ર, પવિત્ર સ્વરૂપ રાષ્ટ્ર
રાષ્ટ્ર-પ્રતિષ્ઠા સી. [સં.] પોતાના રાષ્ટ્રનું ગૌરવ રાષ્ટ્રદ્રોહ . (સં.] પિતાના રાષ્ટ્રનું અહિત થાય એવું રાષ્ટ્ર-પ્રતીક ન. [સં.] તે તે રાષ્ટ્રના સ્વરૂપને ખ્યાલ આપનાર
આચરણ, દેશનું અનિષ્ટ થાય એવું આચરણ, દેશનું અને ખાસ ચિહન (ભારતના રાષ્ટ્રધ્વજમાં અશોકનું ધર્મચક્ર) કલ્યાણ ઇચ્છવું એ
રાષ્ટ્ર-પ્રેમ ધુ. [સ ઍમ પું, પ્રેમ(ન) ન.] પિતાના રાષ્ટ્ર રાષ્ટ્રદ્રોહી વિ. [સં. ૬. રાષ્ટ્રને દ્રોહ કરનાર
તરફની ચાહના
પ્રિમ રાખનાર રાપર્મ ૫. સિં.1 તે તે પ્રજાની પિતાના રાષ્ટ્ર પ્રત્યેની રાષ્ટ્રપ્રેમી વિ. [સં. + ગુ. ‘ઈ' ત.ક.] પોતાના રાષ્ટ્ર પ્રત્યે
કરજ, (૨) રાષ્ટ્ર માન્ય કરેલ કેઈ એક ધર્મ કે સંપ્ર- રાષ્ટ્રભક્ત . [સં.] પિતાના રાષ્ટ્ર તરફનો સંપૂર્ણ આદર દાય (ઉ.ત, ઈલેજ વગેરે દેશના ખ્રિસ્તીધર્મ' પાક
બતાવનાર વ્યક્તિ, “પંક્રિએટ સ્તાનનો “ઇસ્લામ ધર્મ' વગેરે)
રાષ્ટ્રભક્તિ સ્ત્રી. [સં.] પોતાના રાષ્ટ્ર તરફને સંપૂર્ણ રાષ્ટ-વજ પં. સિં] તે તે રાષ્નને પોતાના પ્રતીકને આદર, પેટ્રિટિઝમ (ન.ભા.)
સૂચવતે વાવટે (ભારતને “રાષ્ટ્રવાજ' વચ્ચે અશાક રાઇટ્ર-ભાવ ૫, ના જી. સિં] “આ રાષ્ટ્ર મારું છે અને રાનના સિંહેથી અંકિત ધર્મચક્રવાળે કેસરી લીલા અને એના અભ્યદયમાં મંડી પડવાની મારી ફરજ છે એ પ્રકારસફેદ પટ્ટાવાળો છે.)
ની વૃત્તિ કે લાગણી, “પેટ્રિટિબમ રાષ્ટવંસ (-સ) . [સં.) રાષ્ટ્રને વિનાશ, રાષ્ટ્ર ની રાષ્ટ્રભાષા સ્ત્રી. [સં.] સમગ્ર રાષ્ટ્રના આંતરપ્રાંતીય વ્યવભારે પડતી
ધકેલનાર હાર માટેની માન્ય ભાષા, (ઉ. ત. ભારતની રાષ્ટ્રભાષા રાષ્ટ-વંસક (-વસક) વિ. સિં] રાષ્ટ્રને વિનાશના પંથે બંધારણે “હિંદી' કહી છે.), “લિંગ્યા-કાકા' (જ. હિ) રાષ્ટ્રનિરપેક્ષતા શ્રી. [સં] ભિન્ન ભિન ૨ાષ્ટ્રને સ્થાને રાષ્ટ્ર-મહત્વ ન. [સં] રાષ્ટ્ર એ જ પ્રધાન વસ્તુ છે એવી સમગ્ર રાષ્ટ્રોનું એકાત્મક એક ૨ષ્ટ્ર હોય એ પ્રકારની પરિસ્થિતિ ફથતિ. ઇન્ટરનેશનાલિઝમ' (ા. બા.)
રાષ્ટ્રમહાવાકાંક્ષી (-
કાક્ષી) વિ. [+સં. મા-wiી , ૬.] રાષ્ટ્રનિર્માણ ન. સિં.) એ “રાષ્ટ્ર-ધટના.”
રાષ્ટ્રના મહત્વની પ્રબળ ભાવના રાખનારું રાષ્ટ્રનિર્માતા વિ. [સં.) રાષ્ટ્રને એના એકાત્મક રાષ્ટ્ર-માન્ય વિ. [સ.] સમગ્ર રાષ્ટ્ર જેને માન આપે તેવું, સ્વરૂપમાં ઊભું કરનાર (જેમકે મહાત્મા ગાંધીજી)
સર્વ પ્રજાએ માન આપવા જેવું
[એલેમ' રાષ્ટ્રનીતિ સ્ત્રી. [સં] રાષ્ટ્રના વિધાનમાં રાષ્ટ્રની અસ્મિ- રાષ્ટ્રદ્ર સ્ત્રી. સિ.] એ “રાષ્ટ્ર-પ્રતીક નેશનલ તાને પ્રબળ કરનારી આંતરિક તેમજ વિદેશે સાથના રાષ્ટ્રલિપિ સી. [સં.] સમગ્ર રાષ્ટ્રનાં બધાં રાજ્યોની વ્યવહારની ચોક્કસ પ્રકારની કાર્યપદ્ધતિ
સાથેના વ્યવહારમાં કામ લાગે તેવી સર્વગમ્ય લિપિ રાષ્ટ્ર-નેતા વિવું. સં..] રાષ્ટ્રને દરવણી આપનાર (ભારતનો હિંદી દેવનાગરી) વ્યક્તિ
[તે તે પ્રમુખ રાષ્ટ્રવાદ પં. [સં.] રાષ્ટ્ર જ એક સ્વતંત્ર ઘટક છે એ રાષ્ટ્રપતિ પું. [૩] તે તે સમગ્ર રાષ્ટ્રને ચંટાઈને આવતે પ્રકારને મત-સિદ્ધાંત, નેશનાલિઝમ' (દ.બા.) [લિસ્ટ' રાષ્ટ્રપતિ શાસન ન. [સં.] મંત્રીમંડળ પાસેથી સત્તા લઈ રાષ્ટ્રવાદી વિ. (સં. મું.] રાષ્ટ્રવાદમાં માનનારું, ‘નેશનરાષ્ટ્રપતિની સીધી દેખરેખ નીચે રાજ્યપાલ દ્વારા થતે રાષ્ટ્ર-વિઘાતક વિ. [સં.] રાષ્ટ્રના હિતને જોખમાવનારું રાજ્યનો વહીવટ, “પ્રેસિડસ રૂલ'
રાષ્ટ્રવિદ્યા સ્ત્રી [સ.] ઓ “રાષ્ટ્ર નીતિ,' “પોલિટિકસ'
રાજીવ ળ વ 1 5, " રાષ્ટ્ર-૫થ પું. સિ.] રટ્રિય ધોરી માર્ગ, ‘નેશનલ હાઈ-વે' (બ.ક.ઠા.) રાષ્ટ્રપિતા પું. [સં.] સમગ્ર રાષ્ટ્રને ઊભું કરવામાં ભારે રાષ્ટ્ર-વિધાતા વિ. [સંj.] એ “રાષ્ટ્ર નિર્માતા.'
જહેમત ઉઠાવનાર અને પ્રજાના વડીલ-પદને ભાવનાર રાષ્ટ્ર-વિધાન ન. [સં. દેશનું ઘડતર. (૨) રશનું બંધારણ