________________
૨૭-ઝરણું
૧૮૭૭
રણસિંધુ
૧૪
લડાઈના પડકારા
વિજયના પ્રતીકરૂપ મુગટ રણુ-ઝૂરણ વિ. ૫. [સં. ૧ળ + જ “ઝર' + ગુ. અણ' રણ-૮ પં. [સં. + જુએ “ડતું.”] લડાઈના દાવ-પેચ
કવાચક કુ.પ્ર.] યુદ્ધમાં ઝઝનાર, લડાઈમાં ઝઝમનાર (દ્ધો) રણયજ્ઞ છું. [સં.] જુએ “રણ-જગન.” રણ-ટંકાર (૯૮ ફુર) કું. [સં. જળ + ટa], રણ-કે રણ-રણ પું. [૨વા.] હવા વીંધતાં થતો એક પ્રકારનો રણકા (-ડ૯ ) પુ. [+ જ એ “કો.”] યુદ્ધમાં વિજયના ડંકાને જે અવાજ
[ટ. (૩) કામેચ્છા અવાજ
રણણિક . [૨વા.] જુએ “રણ-રણ.” (૨) (લા.) ગભરહેલ છે. [સં. + જ એ “ઢોલ.”] યુદ્ધ માટે ઢોલ રણુરણવું અ.ક્રિ. [જઓ “રણ-રણ,'-ના.ધા.) રણું રણ એવો રણ-તકે મું. [જ એ “રણ” + “તડકે.”] રેતીના રણમાં અવાજ કરવો. રણરણાવવું . સ.જિ. [રણ-૨ણ. હોય તેને સૂર્યને તાપ
રણુણાટ પું. [જએ “રણરણવું' + ગુ. “આટ' કૃમિ.] જ રણ-તૂર ન., (ર) સી., નરી આપી. [સં. નળ + એ રણરણવવું જ “રણુરણવું”માં. [લડાઈ, સંગ્રામ
‘સૂર’–‘તુરી.”] યુદ્ધનું મોઢથી કંકીને વગાડવાનું એક વાદ્ય રણ-રંગ -૨) ૫. [સં.] યુદ્ધ-સમયને જુસ્સ. (૨) યુદ્ધ, રણકાર છું. [.] એ “રણકે.'
રણ-રંગીલું (-૨ગીલું) વિ. [+જ “રંગીલું] યુદ્ધ કરતી રણ-થર ૫. [સં. ->પ્રા. + જુઓ “થર.] કમાન વેળા આનંદમાં આવી જનારું. (૨) યુદ્ધનું શોખીન ઉપર વધારાના સ્તર
[‘રણ-સ્તંભ.” રણુ-લક્ષ્મી સ્ત્રી. [સં.] જઓ “રણ-જયશ્રી.” રણથંભ (થ) . [સં. જળ + જુઓ થંભ.”] જુઓ રણ-૧ખત પું. [એ “રણ + “વખત..] (લા.) ઉનાળાને રણ-દક્ષ વિવું. [સ.] એ “રણ-ચતુર.'
સમય
[જંગલને પ્રદેશ રણદા સ્ત્રી. [સં.] સંગીતની બાવીસ તિઓમાંની સોળમી રણ-વગડો . જિઓ “રણ” + “વગડે.”] રેતાળ અને શ્રુતિ. (સંગીત).
રણવટ (થ) સ્ત્રી. [સ. નળ + “વટ' (સં. વૃત્તિ)] રણ-દેવતા, રણદેવી . [સં.1 યુદ્ધની અધિષ્ઠાતા દેવી ક્ષત્રિય-વટ, ક્ષાત્ર-વટ, ૨-ક્ષેત્રમાં પેઢાને ટેકો રણદ્વીપ ! [જુએ “રણ” + સં.] રેતીના વિશાળ રણ રણવટિયું ન. [+ . ' ત...] યુદ્ધમાં સેનિક મરી વચ્ચે આવેલ છે તે હરિયાળે પાણીવાળો બેટ (કરછના જતાં એના વારને અપાતી જાગીર કે જમીન રણમાં એવા ઘણા બેટ છે.)
રણવાટ સી. [સં. યુદ્ધને માર્ગ, સંગ્રામ-ભભિનો રસ્તો રણ-ધારી વિપું. [.] યોદ્ધો, લડવૈયો
રણવાવ ન. [૪] યુદ્ધમાં વગાડવામાં આવતું તે તે વાજિંત્ર રણ-ધીર વિષે. [સ.], { વિ. [+ગુ. “ઉં'ત.પ્ર.] યુદ્ધમાં રણ-વાસે ૫. સિં. તon + જ એ “વાસે.”] યુદ્ધભૂમિ ઉપર ધીરજપૂર્વક સમઝીને કામ લેનાર વીર
મરણ પામવું એ
[જનાનખાનું રણ-વજ પું. [.] યુદ્ધમાં સાથે રાખવામાં આવતો પોતાના રણવાસ છું. [જએ “રાણી-વાસ.'] રાણીવાસ, અંતઃપુર, ૨ાજ્ય કે રાષ્ટ્રને વેવિટ
રણવીર વિવું. [સં.] પાકે લડવૈય, શૂરવીર ૨ણન ન. [સં.] જ “રણકે.'
રણ-દિકા, રણુ-વેદી સ્ત્રી. [સં.] યુદ્ધરૂપી યજ્ઞને કુંડ રણનોકા જી. [જઓ “રણ + સં.] (લા.) રણનું જાણીતું રણ-ળા સ્ત્રી, જિઓ “રણ ‘વળા.”] એ “રણ-વખત.” વાહન-ઊંટ
[યુદ્ધ-ભૂમિ, રણ-ક્ષેત્ર રણ-શિત-શક્તિ ,સ)ગ ન. [સં. ર-રા->પ્રા. રસિT], ૨-પગથાર પં. [સં. ૨૧ + જુઓ “પગથાર.'' (લા.) . હું ન. [+ગુ. “હું' સ્વાર્થે ત...], -ગી સમી. [+ સં. રણપ્રિય વિ. [સં.] યુદ્ધ જેને વહાલું હોય તેવું
શક્>પ્રા.લિંનિમા], શું ન. [+સં. રાજ-પ્રા.સિામ-] રણબંકડે (-બ ડો), રણુ-બંકે (બ ) પું. [સં. ૨ળ + પશુના શિંગનું બનાવેલું એક રણ-વાદ્ય, “ખૂગલ.” (હવે
જ અંકે' + ગ. “ડ” સ્વાર્થે ત.પ્ર.1 બહાદુર લડવૈયે ધાતુનાં પણ બને છે.) [-શું કઉં (રૂ.પ્ર.) જાહેરાત રણબંદર (બદર ન. [જુઓ “રણ + “બંદર.'] રણના કરવી. (૨) તારીફ કરવી]
[‘રણ-વીર.' કિનારાનું આયાત-નિકાસનું સ્થાન
[શર રણશર વિષે. [સં.3, -$ વિ. [+ગુ. ઉં' તે.પ્ર.] જુઓ રણ-ભર્ડ વિ. સિં. + સં. મા-> પ્રાં. મગ-1 યુદ્ધમાં રણ-સગેવું. [સં. જળ + જુઓ “સગે.'] (લા) (હમેશાં રણ-ભીંડી સ્ત્રી. [જએ “રણ + “ભીંડી.”] રણ જેવી યુદ્ધનો સાથી હાઈ) પાળિયો, “હીરો-સ્ટોન'
ખારી જમીનમાં થતો એક છો, તલી (કરછમાં જાણીતી) રણસંગ્રામ સગ્રામ) ૫. ન. [સં૫., પર્યાય શબ્દોની રણ-ભૂમિ સ્ત્રી. [સં.] જુએ “રણ-ક્ષેત્ર."
દ્વિરુક્તિ] રણ, સંગ્રામ, લડાઈ, યુદ્ધ, જંગ રણભેરી સ્ત્રી. [સં.] યુદ્ધનું એક વાઘ
રણ-સંબંધ (સમ્બન્ધ) મું. જિઓ “રણ” + સં.] જ રણમલ(-લ) ૫. [સ. નળ-] ઉચ્ચ કોટિને દો “મણ નુબંધ.' રણ માળ સ્ત્રી. [સં. રણ-મારુ] યુદ્ધમાં જતાં પહેલાં વિજ થી રણુ-સાજ પું. [સં. ૧UT+ જુઓ “સાજ.'] યુદ્ધને પિશાક.
નીવડવાના આશીર્વાદના પ્રતીકરૂપે પહેરાવાતો હાર (૨) યુદ્ધમાં જોઈતી સાધન-સામગ્રી રણમુખું વિ. [સં. ૨-મુa + ગુ. “ઉ” ત...] લડાઈ કરવા રણુ-સિંધુ છું. [સં. 1 + જુઓ “સિંધુડો.”] યુદ્ધ થતું થનગન કરનાર, યુદ્ધ માટે તત્પર
હોય ત્યારે જે રાગમાં યુદ્ધ ગીત ગવાતાં હોય છે તે સેંધવ રણમેદાન ન. [સં. ૨ + જુએ “મેદાન.'] “રણ-ક્ષેત્ર.' રાગ. (સંજ્ઞા.) (આ રાગ શુરાતન ચડાવે છે; એ પ્રકારના રણ- મે j.. 1ળ + જ મેડ” (મુગટ)] યુદ્ધના એના સવરની આજના છે.)
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org