Page Text
________________
યાત
૧૮૬૨
યાદીલ
યાત ન. [અર.] એક જાતને કિંમતી રાતે પથ્થર, માણેક યાત્રા-પથ પું. સિં] યાત્રાનો માર્ગ લેવા કર યાતી ચી. [અર.] ચમત્કારિક દવા
યાત્રા-વે . [+ જ “વેરે] યાત્રાનાં સ્થાન પર યાગ કું. [સં] જુએ “ચત્ત.”
યાત્રા-સ્થલ(ળ) ન. [સં.] જુઓ “યાત્રા-ધામ.” યાગ-વિધિ છું, , સિં..] જુઓ “યજ્ઞવિધિ.' યાત્રાળુ વિ, ન. [+ગુ. “આળુ' ત...], યાત્રિક વિ, ન. વાચક વિ. સિ.] માગનાર, માગણી કરનાર. (૨) માગણ, [], યાત્રી વિ.ન. [સંપું. ] જ “યા(૨).” ભિખારી, ભિક્ષુક, જાચક
યાત્સવ વિ. [સં. વાત્રા+૩લ્સર) યાત્રાના સ્થાન ઉપર યાચકપ્રિય વિ. [સં.] જે માગણે વહાલા છે તેવું ઓચ્છવ, મેળો, ફેસ્ટિવલ, કેર' [સાચી હકીકત યાચકવૃત્તિ સી. [સ.] ભીખ માગવાનું વલણ, (૨) ભીખ માથાતય ન. [સં] યથાતથપણું, યથાર્થતા, વાસ્તવિકતા, માગી ભરણ-પોષણ મેળવવાનો ધંધો
યથાય, યથાર્થ ન. [સં.] સત્યતા, સાચાપણું યાચન ન, -ના સ્ત્રી. [સ.] માગવાની ક્રિયા. (૨) કાલા- યાદ સ્ત્રી. [ફા.] સ્મૃતિ, સ્મરણ, સરત. [૦ આ પવું, ૦ વાલા, આજીજી
કરાવવું, ૦ લાવવું (રૂ.પ્ર.) સંભારી આપવું, સ્મરણ કયાચવું સ.ક્રિ. [૩થર્, તત્સમ] માગવું. (૨) ભીખ રાવવું. ૦ આવવું (રૂ.પ્ર.) સ્મરણ થવું. ૦ કરવું (રૂ.પ્ર.) માગવી. (૩) કાલાવાલા કરવા, આજીજી કરવી. ચવું મરણ કરવું, સ્મૃતિમાં લાવવું. (૨) ગોખી નાખવું, ૦ કર્મણિ, ફૈિ. યચાવવું છે,સક્રિ.
રહેવું (૬) રૂ.પ્ર.) ધ્યાનમાં લેવું. ૨૨) મુખપાઠ થવું. યાચિત વિ. સિ.] માગી લીધેલું. (૨) જેની પાસે માગ- ૦ ૨ાખવું (ઉ.પ્ર.) ધ્યાનમાં લેવું. (૨) સ્મરણમાં રહે એમ વામાં આવ્યું છે તે
કિરાવનાર માણસ કરવું. ૦ હોવું (રૂ.પ્ર.) મરણમાં હોવું યાજક વિ, પૃ. [સં] યજ્ઞ કરનાર માણસ. (૨) યજ્ઞ યાદગાર વિ. [ફ.] યાદ રહી જાય તેવું. (૨) યાદ યાજન ન. [૩] યજ્ઞ કરાવા એ, યજ્ઞ કરાવવાનું કાર્ય આવ્યા કરે–કરાવ્યા કરે તેવું (સ્મારક) -ચાઇ વિ.,પું [j] જુઓ “યાજ ક.' સમાસને અંતે યાદગારી વિ. [ફા] યાદગાર રહેવાની સ્થિતિ સોમ-ચા,” “અશ્વમેધ-ચાજી' વગેરે.
યાદગીરી સી. [વા.] સ્મરણુ સદા રહે એવી ક્રિયા કે યાજુષ વિ. [સં.] યજુર્વેદને લગતું
સ્થિતિ, સ્મૃતિ, સ્મરણ, સંભારણું યાજ્ઞવથ . [સં] ઉપનિષદકાલના એક બ્રહ્મવેત્તા ઋષિ— યાદદાસ્ત સ્ત્રી. [+ફ. દાક્ત], સ્તી સકી. [+ ગુ. ‘ઈ’ એક સ્મૃતિના પણ કર્તા. (સંજ્ઞા.)
સ્વાર્થે ત...] યાદ-શક્તિ, સ્મરણશક્તિ, “મેમરી યાજ્ઞસેની રહી. [] દ્રુપદ-રાજા યજ્ઞસેનની પુત્રીન્દ્રૌપદી યાદ-પત્ર . [+સં., ન.] યાદ તાજી કરાવનારે બીજે (પાંડવોની પત્નૌ). (સંજ્ઞા.)
ત્રીજે વગેરે કાગળ, સ્મૃતિ-પત્ર, “રિમાઈન્ડર” (વિ.ક) યાક્ષિક વિ. સં.] યજ્ઞને લગતું, ચયિ. (૨) છું. જેઓ યાદવ છું. [સં.] એલવંશના યદુ રાજાના યદુવંશમાં થયેલ “યાજ ક.'
[કરાવવાને વ્યવસાય તે તે પુરુષ. (સંજ્ઞા.). યાજ્ઞિકી સી. [સં] યજ્ઞને લગતી તે તે ક્રિયા. (૨) યજ્ઞ યાદવાસ્થળી રહી. [સં. વાવણી] (લા.) યાદવાની યાજ્ય વિ. [સં.] યજ્ઞ-સંબંધી, યજ્ઞને લગતું. (૨) યજ્ઞમાં અંદર અંદરની પ્રભાસ ક્ષેત્રમાં લડાયેલી મનાતી લડાઈ હેમવા માટેનું.
(૨) (લા) આંતરવિગ્રહ, સિવિલ વેર' (દ.ભા.) યાતના સી. સિં] પીડા, વેદના, વ્યાધિ
યાદવી સ્ત્રી, સિં] યદુકુળની વંશા અલ. (૨) યદુકુળમાં યાતના-દેહ છું. [૪] મરણ પછી નરક વગેરેમાં દુઃખ - પરણીને આવેલી સ્ત્રી, યાદવ-પની. (૩) જ યાદવાગવવાને માટે ધરા મનાતો દેહ, લિંગ-દેહ
સ્થળા.”
[લગતું યાત-યામ વિ. [સં.] જેના ઉપરથી એક પ્રહર પસાર થઈ યાદવી* વિ. [+]. “ઈ' તે પ્ર.], -વીય વેિ. [સં.) યાદવેને ગયું હોય તેવું રાંધેલું, વાસી
યાદવેંદ્ર (યાદવેન્દ્ર) પું. [+ સં. શૂદ્ર યાદવોમાં શ્રેષ્ઠ શ્રીકૃષ્ણ યાતાયાત ન. [સ, વાત-વાતો જવું અને આવવું એ, યાદ-શક્તિ સ્ત્રી. જિએ યાદ” + સં] જુઓ “યાદદાસ્ત.” ધકા, આવ-જા
[પુરુષ યાદી સી. ફિ.] મૃતિ, સ્મરણ, (૨) યાદ કરી લખેલ નોંધ, યાતૃધાન ૫. સિ.] ભૂત-પિશાચની કેટિન-મનાયેલ નિને ટીપ, લિસ્ટ,” “પેનલ.” (૩) યાદ કરાવવાની ક્રિયા. (૪) યાતૃધાની રાખી. [સ.] યાધાન શ્રી
યાદી નાંધવાની પુસ્તિકા, નેધપોથી, કેટલોગ.” (૫) યાત સહી. [સં. થાણા ૫. વિ.એ.વ, મૂળ શબ્દ વાતૃ] અનુસુચિ, “શેડયૂલ.' (૧) જાહેર નિવેદન (સરકારી), દેરાણી-જેઠાણી. (૨) ન. યાત્રિક, જાત્રાળુ
પ્રેસ-નેટ' કૉમ્યુનિક’ યાતાક વિન. [સં.] યાત્રિક, જાત્રાળુ, મુસાફર
યાદી-કાર વિ. [+સં.] યાદી તૈયાર કરનાર, નેધ લખનાર યાતો ઉભ. જિઓ “યા' + “તે.”| જઓ “યા.
યાદી-ગત વિ. [+ સં] યાદીમાં નેધાયેલું, યાદીમાંનું, યાત્રા સ્ત્રી. [૩] ચાલીને જવું એ, કચ, પગપાળા પ્રવાસ. “શેડયૂલ્ડ એલિસ્ટેડ' (૨) વાહનમાં બેસી જવું એ, મુસાફરી. (૩) ધાર્મિક
જવું અ, મુસાફરી. (૩) ધાર્મિક યાદી-પત્ર ૫. સિકન.] નિવેદન, મેમોરેન્ડમ” નિમિત્તે તીર્થોમાં દર્શન સ્નાન વગેરે માટે જવું એ. (૪) યાદી-ફેરિસ્ત સ્ટી. જિઓ ફેરિસ્ત ” તપાસ માટેની સરઘસ. (૫) ભરણ-પોષણને માર્ગ
પ્રશ્નાવલી, “ઈવેન્ટરી' યાત્રાધામ ન. [સં.] તીર્થસ્થાન, “પિઝિમ સેન્ટર યાદીલ ન. લસણ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |