Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 816

માહ
P
મોહ છું. [સં.] મતિની મૂંઝવણ, (ર) મતિ-ભ્રમ, ભ્રાંતિ. (૩) મિથ્યા આસક્તિ, ખાટા પ્રેમ, આંધળા પ્રેમ. (૪) મૂર્ખ બેહોશી. [॰ ઊપજયા, ૦ થયા, ૰ પામવું, માં પહેલું (૩.પ્ર.) આસક્ત થવું] મોહક વિ. [સં.] આસક્તિ વધારનાર મોહક-તા ી. [સં.] મોહક હૅવાપણું. (૨) આકર્ષણ કરનાર [પ્રખળ. (ર) ઘણું, પુષ્કળ મોહકમ (મઃકમ) વિ. [અર. મુકમ્] દૃઢ, સખત, મોહ-કલા(-ળા) સ્ક્રી. [સં.] મોહ કરાવનારી તદબીર, મોહ પમાઢનારી ચતુરાઈ [વારના મ્યાનનું મોટું મોહકું ન. [સં. મુલ>પ્રા. મુહૂ દ્વારા] મોઢું. (૨) તલમોહપ પું. [સં] મોહરૂપી વા મોહગતે પું. [સં ], તો સ્ત્રી. [સં. શર્ત પું.] મોહરૂપી ખાડો મોહ-મંથિ (-ગ્રન્થિ) શ્રી. [સં.,પું.] મોહ પામનારૂપી ગાંઠ મોહ-જન્ય વિ. [સં.] મોહને લીધે ઉત્પન્ન થાય તેવું મોહજાળ (-ય) શ્રી. [+ જએ ‘જાળ.'] મોહરૂપી ફાંસલા, મોહ-પાશ
૧૮૫૧
માહરમ
એ જ પ્રકાર.] ઘીમાં સેતરી ગાળ કે ખાંડના પાણીમાં કઢી બનાવેલી ઘઉંના લેટની નરમ મીઠાઈ, માન-ભાગ, શીરા. (રૂઢ શબ્દ માન-ભેાગ' જ છે, મોહન-ભાગ નહિ.) મોહન-મંત્ર (-મન્ત્ર) પું. [સ. મોન + સં.] આકર્ષણ
જમાવનાર પ્રક્રિયા
મનનુંમોહન-માલા(-ળા) . [સં. મોહ્નર + સં., શ્રીકૃષ્ણના કંઠમાં પહેરાવવાને કારણે] સેાનાના પારાઓની ગળાની
કંઠી
મૂળા
માહન-મેળેા પું. [સં. મૌદ્દન + એ મેળે..'] મોહ કરનારા પદાર્થ જ્યાં મળતા હોય તેવા લેકેાના મળેલા સમૂહ મેાહન-વિદ્યા . [સં. મોહન + સં.] ભૂકી નાખનારી [લિટરેચર' (૬.ખા) મેાહન-સાહિત્ય ન. [સં.] હળવા પ્રકારનું સાહિત્ય, ‘લાઇટ માહનાઝ ન. [સં. મોદ્દન + અસ્ત્ર] શત્રુ પર નાખવાથી ઊંધ આવી મોહમાં પડી જાય એ પ્રકારનું એક માંત્રિક હથિયાર [શ્રદ્ધા માહ-નિદ્રા સ્રી. [સં.] મુગ્ધ અવસ્થા. (૨) (લા.) આંધળી માહનિયું વ. [સં, મૌન + ગુ. ઇયું' સ્વાર્થે ત્ત.પ્ર.] મોહ કરનારું. (૨) ન. એક પ્રકારની સાડી મોહ-નિશા શ્રી. [+ સં. નિરા-રાત્રિ} (લા.) અજ્ઞાન માહની ી, [સ,] મોહ કરનારી ક્રિયા, મોહિની, ભરકી. (૨) એ નામની એક પૌરાણિક અપ્સરા. (સંજ્ઞા.) [॰ ના(-નાં)ખવી (રૂ.પ્ર.) જાદુ કરવું, વશીભૂત કરવું] માહનીય, 。 ક્રમ ન. [સં.] જેનાથી આત્માને મોહ થતાં એની મતિ મંઝાઈ જાય તેવું કામ, (જૈન.) મોહ-પટ પું. [સં.] મોહરૂપી પડળ, અજ્ઞાનાવસ્થા મોહ-પાશ પું. [સં.] જુએ ‘મોહ-જાળ.' મેહ-ક્રંદ (ક) પું. [+જુએ Ë.'] મોહને લઈ થતું
પ્રલેાણન અને બંધન
મા-બદ્ધ વિ. [સં,] મોહથી જકડાયેલું [‘મોહ-જાળ.’ મેહ-બંધ (અન્ય) પું., ધન ન. [સં.] જઆ ‘મોહ-પાશ’માહ-ભાણુ ન. [સં.,પું.] (લા) મોહ ઉપજાવે તેવી ક્રિયા માહમય વિ. [સં.] મોહવાળું, મોહક મેાહમયી વિ., શ્રી. [સં.] મોહ કરનારી, (૨) સ્ત્રી. મુંબઈ નગરીનું કૃત્રિમ નામ. (સંજ્ઞા.)
‘મોહક.’માહ-મંત્ર (મન્ત્ર) પુ. [સં.] મોહ પમાડે તેવી તરકીબ માહઞાન ન., ખ.વ. સં. મૌદ + માન, પું.] આસક્તિ
મોહટી શ્રી. એ નામનું એક ઘાસ મોહ-ઠગા(-ગા)રી, -૨ વિ. [સં. મોહ + જુ‘ઠગારી’હંગેરી'+ગુ. '' ત.પ્ર.] મોહરૂપી ધુતારા. (ર) (લા.) દારી મોહ-ડી? સ્ત્રી, [+ ગુ. રી' ત.પ્ર.] મૂર્છા, ચક્કર. (૨) મોહડીને સ્ત્રી, ભેંસ મોહળુ જએ ‘મોવણ’-‘મોણ.’ મોહતાજ (માઃતાજ) વિ. [અર. મુલ્તાન] ગરાઉ, ગરજવાળું. (૨) દરિદ્ર, ગરીબ. (૩) પરાધીન, પરવ મોહતાજ-ખાનું ન, [+≈એ ખાનું.”] નિર્વાસિતાલય, અનાયાલય, અનાશ્રિતાના મુકામ મોહતાજ-ગી (મૅ :તાજગી) સ્રી. શિ. પ્રત્યય] ગરીબાઈ, લાચારી, પરવશતા, મોહતાજી [‘મોહતાજ,’ મોહતાજ-મંદ (મોઃતાજ-મન્ત્ર) વિ. [+ ક઼ા, પ્રત્યય] જુએ મોહતાજી શ્રી. [+ ગુ. ઈ' ત...] જએ મોહતાજ-ગી,’ મોહ-દશા શ્રી. [સં.] મોહથી ભરેલી સ્થિતિ મોહન ન. [સં.] મેહ થવે. એ. (2) વશીકરણ, કામણ, (એક અભિચાર-પ્રયાગ.) (૩) ભ્રાંતિ મોહન વિ. [સં.] મોહ કરનારું, મોહમાં નાખનારું, જિઓ મોહન-ગાર વિ. સં. મોહન + °દ્દા>શૌ.મા. શા] મોહન-ગ્રંથ (ગ્રન્થ) પું. [×,] આંતરિક રીતે સંપૂર્ણતા ધરાવતું સાહિત્ય, ખેલેસ લેટ્સ' (ન.લ.‘મોહનગ્રંથિનું પુસ્તક' કહે છે, એ ‘મેાહનજાતિનું પુસ્તક્ર' પણ કહેવાય છે.) મોહનથાળ પું. [સં. મોન =ભગવાન શ્રીકૃષ્ણને ધરવા માટે થાળ'માં કરેલી ચાક્કસ પ્રકારની સામગ્રીને કારણે] દૂધને ધાબા આપી ધીમે સેાંતરી ચાસણીમાં બનાવેલી ચણાના લેટની એક મીઠાઈ. (મોહન-ઝાર’ શબ્દ કાંય પ્રચલિત નથી. મોન્ધાર' વપરાય છે, જે ઉચ્ચારણલાઘવ છે.) મોહન ભાગ પું. [સં. મોત્તર +રાં; જુએ મોહનથાળ’
મોહક
Jain Education International_2010_04
અને અભિમાન
મેહ-મીણું વિ. [સં.મોદ + જ આ ‘મીણું.”] મોહથી ચક્રચૂ થયેલું, અત્યંત મોહિત થયેલું [વાળી નજર માહ-ષ્ટિ સ્ત્રી. [સં.] ભ્રાંતિ ભરેલી નજર, (૨) આસક્તિમેહ-મૂર્છા સ્ત્રી. [સં.] મોહથી ભરેલી અવસ્થા, મોહ-દશા મેહમ્મદ પું. [અર. મુહમ્મદ્] ઇસ્લામના સંસ્થાપક પેગંબર સાહેબ. (સંજ્ઞા.)
મોહમ્મદી વિ. [+]. ઈ' ત...] મેહમ્મદ પેગંબર સાહેબને લગતું. (૨) મુસ્લિમ મેહરમ પું. [અર. મેહમ્] હિજરી સનને! પહેલા તાજિયા કાઢવાના મહિના. (સંજ્ઞા.)