Page Text
________________
મહાર
૧૭૭૨
માણત-ણે)કહું
કે ખાડામાં શબ દાટવું. ઠેકાણે પાડવી (ઉ.પ્ર.) શબની લાગવું. ૦ વર્ષ (રૂ.પ્ર.) દુકાળિયું વરસ. ૦સાઠ (ઉ.પ્ર.) અંતિમ વ્યવસ્થા કરવી. ૦ હાં , ૦વાળી (ઉ.પ્ર.) સારું નરસું. -ઠે ભાગ્યે (ઉ.પ્ર.) કમનસીબે ચર્ચા બંધ કરવી. (૨) છુપાવવું. ૦ થવી, ૦ થવું (રૂ.પ્ર.) મારું વિ. [+ ગુ. “એવું' ત..] વધારે માઠું નાશ પામવું, બગડી જવું. અને મલે (રૂ.પ્ર.) સાવ માટે વિ., પૃ. [જુએ “માઠું] ધીમે પવન. (વહાણ) સેધું. ૦ ફાકવી (રૂ.પ્ર.) અદેખાઈ કરવી. ૦માં મળી માહ ન. [સં. j] નાળિયેરીનું ઝાડ. (૨) એ નામનું એક જવું (રૂ.પ્ર.) નષ્ટ થવું. ૦માં મેળવવું (રૂ.પ્ર.) ના કરવું બીજ ઝાડ
[પિચળ માટી* છું. મરદ, પુરુષાતનવાળો પુરુષ, (૨) પતિ, ધણું. માયણ (-ચ) સ્ત્રી, તારા-ટપકીવાળી મના કપાળમાંની [૦ થવું (રૂ.પ્ર.) બહાદુરી બતાવવી]
મા-પામ ન. [+અં.] તાડના પ્રકારનું એક ઝાડ માટી-કલાકાર વિ. [જ માટી" + સં.] કલાવાળું માટી- માળિયાં ન., બ.વ. હાથનાં ઘરેણાં કામ કરનાર, “સેરામિસ્ટ”
માડી પી. [જ “મા”+ ગુ. “ડી' સ્વાર્થે ત..] (વહાલમાટીકામ ન. જિઓ ‘માટી + “કામ. માટીમાંથી માં કે તુચછતામાં) મા, માતા. (૨) (આદરથી) દેવી, વાસણે રમકહાં વગેરે બનાવવાં, “સેરામિક.' (૨) રસ્તા માતા
[એક પીણું મકાન વગેરેમાં માટી પૂરવાનું કામ [બહાદુર માડી સ્ત્રી. [જ એ “માડ' દ્વારા.) નાળિયેરીના રસનું ફી માટી-ખાઈ વિ. [જુએ “માટી"+ “ખાવું' દ્વારા] (લા.) માડી-જાયું વિ. [જ એ “માડી"+ “જાયું.] જ “મા-જોયું.” માટી- . [જ માટ' + ગુ. “હું સ્વાર્થે ત.ક.] માડી જય વિ, મું. જિઓ “માડી-જાયું.] (લા.) બહાર ધી, પતિ. (પઘમાં) [૦ બનવું (ઉ.પ્ર.) મરદાઈ બતાવવી] પુરુષ
[બાયલાપણું માટી-તેલ ન. જિઓ “માટી” “તેલ."] (લા) ઘાસલેટ. માડી-પણું ન. [જએ “માડી'+ગુ. “પણું ત...] (લા) (૨) પટેલિયમ
માડ ન. હરણનાં કે એવાં બે શિંગડાંનું બનતું હથિયાર માટી-૫શું વિજિઓ માટી" + “પગ' + ગુ. “ ત...] માડે મું. [સ, માર->દબ-] થાપલી પાતળી રોટલી.
માટીના જેવા ઢીલા પગવાળું, અસ્થિર અને નરમ પગવાળું (સુ) (૨) રોટલીનું પડ, પૂ. (૩) ફૂલને માટી-માર છું. જિઓ માટી + મારવું.'] મરદને હરાવે માઢ ધું. પળ કે નગર યા ગામના દરવાજા ઉપરનું મકાન તેવો બહાદુર માણસ, શૂરો, વીર પુરુષ
કે મેડી. (૨) (લા.) મહે , શેરી, વાસ. (૩) કેળના માટી-મોલ વિ. [ઓ માટ' + “મેલ' (= સં. મૂળ ચાર થાંભલા ઉભા ગોઠવી વરચે બાજઠની કરવામાં
>મા. મુર)] (લા) માટીના જેવું કિંમત વિનાનું, નિર્માલ્ય આવતી માંડણી માટી-વટ છું. (૩) સ્ત્રી. [જ માટી*'+ “વટ.] મર- માઢ ધું. ગોળને એક પ્રકાર. (૨) ગળની કઢાઈ સ૨ખી દાઈને ફાંકે, (૨) પુરુષાતન
રાખવા માટે ચુલની નાળ ઉપર રાખવામાં આવતો પથ્થર, માટે (ટ) ના.. [સં. નિમિત્ત દ્વારા જ, ગુ. માઈ'- (૩) શેરડી પીલવાના ચિડાની બૂટડી અને સળની
ભાટિ' ત્રૌ.વિ, એ.વ.] સારુ, વાસ્તે, ખાતર (એ માથે ભાગ અર્થને ચે. વિ.ના ભાવનો ના.. કે અનુગ). (૨) ઉભ. માઢ પું. એ નામને એક રાગ. (સંગીત.) એટલે, અર્થાત્ [ કરી, ૦ કરીને (૩.પ્ર.) એટલે, તેથી માઢમેડી . જિઓ “મા”+ “મેડી.) દરવાજા ઉપરનું માટેડી સ્ત્રી, હું ન. [જ એ “માટી” દ્વારા.] મટેડી, માટી માદવાળું મકાન મા૫ (૯) સકી, જિએ “મા” + ગુ. “પ” ત...] માઠા- માટિયું ન. [જુઓ “માઢ" + ગુ. “છયું' ત.ક.] મકાનના પણું, મળા, (૨) હીણપ
પ્રવેશદ્વાર ઉપરનું નાનું ઢાંકેલું બાંધકામ માઠવું સ ક્રિ. [. મૃe>પ્રા. મ. ભ.ક. સાફ કરેલું, માહુઆ, માં, કાં ન. બ.વ. લાડકાં બાળક
ના. ધા] સાફ કરવું, માંજવું, ઊટકવું [ીઓનું) માણ' (-શ્ય) સી. [સ. માળિ, પું. “પાણીનું વાસણ” એક માઠિયું ન. એ નામનું હાથનું એક ઘરેણું (હરિજન વગેરેમાં અર્થ છે.] પાણી ભરવાની છેઠી. (૨) માણભટ્ટ આખ્યાન માઠી સી. સ્ત્રીઓનું હાથમાં પહેરવાનું એક ઘરેણું (૨) ગાતાં કરડાવાળાં આંગળાં જેના ઉપર ઠોકી વગાડે છે તે કપાસની એ નામની એક જાત
ધાતુનો એક ભંભે કે ધાતુની મોટા પેટની ગાગર માઠ વિ. દે.પ્રા. ભટ્ટ -આળસુ] ઓછું, થોડું. (૨) ખરાબ, માણ (-શ્ય) સ્ત્રી, જિઓ “માણવું.'] મેજ-મજા (તા.દ.) ભડું, નરસું, નઠા. (૩) લાગણી દુભાય તેવું. (૪) નાગેશો માણુ (-શ્ય) સી. ખટાશ ભરેલું. -ડા દિવસ (રૂ.પ્ર.) પડતીને સમય કે ગાળે. માણ ન. [જાએ “મેવું.”] મોવણ -ઠા વાવ (રૂ.પ્ર.) મૃત્યુના સમાચાર. -ઠી ખબર (રૂ.પ્ર.) માણ" ન, કે મીણે ચડવો એ કાઈના મરણના સમાચાર. -ઠી વેળા (રૂ.પ્ર.) (રૂ.પ્ર.) માણુ' જ એ “માંડ.' (માણ” એ હકીકતે “માં” મધ્ય પડતીને સમય. ૦ કરવું (રૂ.પ્ર.) કાંઈ પણ ન કરવું. (૨) ગુજરાતમાં છે, સૌરાષ્ટ્ર કચ્છમાં “માંડ.) ખૂબ મંદતાથી કરવું. તોળવું (ઉ.પ્ર) વજનમાં ઓછું માણ(બ્લેક-હારી સી જિઓ “માણેક' + “ઠારવું' + ગુ. “ઈ' આપવું. ૦ થવું (રૂ.પ્ર.) અમંગળ થવું. ૦ લગાવું (રૂ.પ્ર.) કુ.પ્ર.] આ સુદિ પૂનમની ઠંડી ત્રિ, શરદપૂનમ, અપમાન થયું હોય એ પ્રકારને ભાવ બતાવવો. ૦ રાસ-પૂનમ. (સંજ્ઞા) લાગવું (.) અપમાન લાગવું. (૨) બેટું લાગવું બૂરું માણ(-)ક વિ, ન. જિઓ માણેક+ગુ. હું સ્વાર્થે
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |