________________
મલક-ગિરિ
(૨) એ નામના મૈસૂર ખાજુના એક પર્વત, મલયાચળ, (સંજ્ઞા.) (૩) એ નામના પ્રશાંત મહાસાગરમાં એટ, મલાયા. (સંજ્ઞા.) (૪)મકાના એક પ્રકાર. (સ્થાપત્ય.)
એક
મલય-ગિરિ હું, [સં.] જુએ ‘મલય(૨).’
મલયજ વિ., ન. [સં.] મલય-ગિરિનાં જંગલેામાં થતું ચંદન મલય-કુમ ન. [સેં.,પું.] ચંદનનું વૃક્ષ, સુખડનું ઝાડ મલય-ધ્વજ હું. [સ.] એ નામના એક પૌરાણિક રાજ્ય. (સંજ્ઞા.) અક્ષય-પર્યંત પું. [સં.] જુએ ‘મલય-ગિરિ’-‘મલય(૨),' મલય-સમીર પું. [સં.] મલય-ગિરિના ચંદનની સુવાસવાળા શીતળ પવન. (કાવ્ય.)
મયાગુરુ ન. [+ સં. અનુરુપું.] મલયગિરિમાં થતું અગરનું ઝાડ (ચંદન-વૃક્ષના એક પ્રકાર) મલયા ગિરિધ પું. સં, મજ્બ શિ]િ, . મલયાચલ(-ળ), મલયાદ્રિ છું, [સ, મક્ + મ-૨, અદ્રિ] જઆ ‘મલય(ર).' મલયાનિલ પું. [સં. મહથ + નિહ] જુએ ‘મલય-સમીર.’ મલયાળમ પું. જએ બલ-બાર.' (ર) શ્રી. મલબારની ભાષા. (સંજ્ઞા.)
મ-યુદ્ધ ન. [સં. મલજી + યુદ્ઘ] જુએ ‘મલ્લયુદ્ધ’ મલ(-ળ)-રાષ પું. [સં.] આંતરડાંમાં થતા મળના અટકાવ, કબજિયાત, મલ-રાખન [અટકાવનાર મ(-ળ)-રાધક વિ. [સં.] અજિયાત કરનાર, મળને મલ(-ળ)-રાષન ન. [સં.] જએ મલરોધ.’ મણત્રણી શ્રી. જએ ‘મેળવવું' + ગુ. ‘અણી' કૃ.પ્ર.] સરખામણી
મણ(-ળ) વિકાર પું. [સં.] પેટમાં ખાદી હાવાને લીધે શરીરની ચામડી ઉપર થતી ખૂજલી વગેરે મણ(-ળ)-વિસર્ગે પું., જૈન ન. [સ.] જએ ‘મàાત્સર્ગ.' મથું` જુએ ‘મળનું.' મથુંકે જુએ ‘મસળવું.’ [કામ કરનાર માણસ મલનૈયા પું. [જુએ ‘મલનુંÖ' + ગુ. ‘અઁયા' કૃ.પ્ર.] ઘસવાનું મલ(-ળ)"શુદ્ધિ [સં.] ઝાડો સાફ આવી જવું એ મળ(-ળ)-શેાધક વિ. [સં.] મલ-શુદ્ધિ કરાવનાર, આંતરડાંમાંના ચેટેલા મળને બહાર લાવનાર મલ(-ળ)-શાધન ન. [સં.] જુએ ‘મલ-શુદ્ધિ.’ મલસી સ્ત્રી. [જુએ ‘મલસે’+ ગુ. ઈ' સ્ક્રીપ્રત્યય.] માટીનું એક વાસણ
મલસે પું. ધી રાખવાના માટીના કા
મલસૂત પું. ભારે ખાન્તે ઉઠાવવાનું યંત્ર, ઊંટડા, (૨) એક પ્રકારની જીવાત
મલી વિ. [+ ગુ. ‘' ત.પ્ર.] ગાળ આકારનું. (ર) જીવાતવાળું [લાકડાના પુલ મલસૂરી-પુલ પું. [જુએ ‘પુલ.] ખેંચી ખસેડાય તેવા મલ(-ળ)-તંભક (-તમ્ભક) વિ. [સં.] જુએ ‘મલ-રાધક.' મહ(-ળ)-સ્તંભન (-સ્તમ્ભન) ન. [સં.] જુએ ‘મલ-રોધન,’ મલંગ (મલ) પું. [ઉ] એક પ્રકારના મસ્ત-ફકીર મતંગી (મલગી) શ્રી. [+ગુ. ‘ઈ 'શ્રીપ્રત્યય] (લા.)
Jain Education International_2010_04
પર
મલા(ળા)શય
નખરાંમાજ સ્ત્રી
મલંગા (મલઙ્ગા) પું. એ નામનું એક તંતુવાદ્ય મલાઈ `. [જુએ ‘મલવુંÖ' + ગુ. આઈ' કૃ×.] માલિશ કરવાની ક્રિયા. (૨) માલિશ કરવાનું મહેનતાણું મલાઈ હૈ સ્ત્રી. [ફા, ખલાઈ] દૂધ ગરમ કરતાં તરી આવતી ઘાટી તર, મલ, ‘ક્રીમ’
લાખું વિ. ત્રાંસી કે ફાંગી આંખવાળું, કાંગું, ખાડું માન-દાર વિ. [જુએ ‘મલાન્ત' + ફા. પ્રત્યય.] મલાજો રાખનારું, લાજ-મર્યાદ સાચવનારું
મલાને પું, [અર. મુલા་હું] અદમ, લાજ, શરમ મસાણિયા પું. [જુએ ‘મલ’+ ગુ. ‘આણી' ત. પ્ર. + ‘ઇયું’ ત. પ્ર.] જએ ‘મલ.’ [ણિયા, મલ મલાણી પું. [જુએ ‘મલ' + ગુ. ‘આણી' ત.પ્ર.] બામલાણી સી. [જુએ ‘મલવુંરૈ' દ્વારા.] ઘસવું કે માલિશ [ન રહેવા એ મલાભાવ પું. [સં. મ + અમાવ] મળનેા અભાવ, ગંદવાડે મલામણુ (-ણ્ય) સ્ત્રી, [જુએ મયું ' + ગુ. ‘આમણ' કૃ.પ્ર.] મળવું એ, મુલાકાત
કરવી એ
ભલામણી (મલાઃવણી) સી. [જુએ ‘મલાવવું’+ગુ. ‘આ રમણી’ કૃ.પ્ર.] મીઠી મીઠી વાર્તા કરવી એ, મલાવવું એ માયળમ જ ‘મલયાળમ.’
માયા હું. [સં. મળ્યું] પ્રશાંત મહાસાગરમાંના એક પ્રદેશ, મલયન્દ્વીપ, (સંજ્ઞા.)
માયા છું. મુસલમાન વાપરે છે તે એઢવાના કામમાં આવે છે તેવું એક રેશર્મા વજ્ર કે એઢણું મલા(-હા)ર (મઃલાર) પું, [સં. માઁ .] એ નામના ખાસ કરી ચામાસાના આરંભમાં ગવાતા રાગ, મૈધ રાગની એક રાગિણી. (સંજ્ઞા.) (સંગીત.) મા(-લ્હા)રવું (મઃલારનું) ક્રિ. [જુએ ‘મલાર.’ -ના. ધા] (લા.) આનંદ કરવા [એક માછલી મારિયું ન મધદરિયે કે ઊંડા પાણીમાં થતી એ નામની મારિયા પું. [જુએ ‘મલારિયું.’] દરિયામાં થતા જળઘેડા, વ્હેલ'ના એક પ્રકાર મલા⟨-હા)રી (મલારી) સ્રી. [સં. નહહરા > પ્રા. માર્િમ] જએ ‘મલાર.’
માવતાં (મ:લાવડાં) ન.,બ.વ. [જ ‘મલાવવું’ + ગુ. ‘હું’ કૃ.પ્ર.] મલાવવાની ક્રિયા, મલાવે
ભાડું (મઃલાવડું) ન. [જએ 'મલાવઢાં.’] (લા.) ખુશામત મલાવડા (મ:લાવડા) પું. [જએ ‘મલાવે' + ગુ. ‘ડ’સ્વાર્થે ત.પ્ર.] જએ “મલાવે.’
મલા(ળા)વરે પું. [સં. મ + અવરોધ] જુએ ‘મલ-રાય.’ મલાવવું (મ:લાવવું) સ.ક્રિ. દ.ગ્રા. મલ્લૂ માજ માણવી; એનું કે. ‘આવ' પ્ર.થી] લાડ લડાવવું, ખહલાવવું. (ર) અત્યુક્તિ કરી વધાવવું માથેા (મ:લાવે!) પું. [જુએ ‘મલાવવું’+ ગુ, ‘આ’કૃ. પ્ર.] મલાવવાની ક્રિયા, પારસ ચડાવવેા એ. (૨) પારસ ચડે એવાં વખાણ કરવાં એ મલા(-ળા)શય પું. [સ, મહ + મા-રી] આંતરડાંના છેડાને
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org