Page Text
________________
ભેંસલું ૧૦૦૮
ભારું ભેંસલું (ભેરાલું) . કુવાન પરડાના વર્તુલનાં લાકડાંમાંનું ખૂબ રગડવું. ૦નીકળી જવી, વેરાઈ જવી () એક લાકડું
ભોપાળું ખુલ્લું થઈ જવું. (૨) ખુબ રગડાવું. ૦ લાદવી ભેંસ(-શ-લેલું (ભેસ્ય(-૧૫)લેલું) . લેલાંની જાતનું એક પક્ષી (ઉ.પ્ર.) આફત વળગાડવી, આફતની સ્થિતિમાં મકવું] ભેંસલો (ભેસલો) ૫. ગાડાવાટમાં બે ચીલા વચ્ચે કી . જઓ * . “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય] જુઓ જરા ઊંચ ભાગ. (૨) ગિરનારને જામકંડ ઉપર વાધે- “ભરડકી.'
[ભયડકું શ્વરી માતાવાળો પૂર્વ-પશ્ચિમ પથરાયેલી ધારવાળો ડુંગર, બૈકું ન. [જુએ “ભડકું-પ્રવાહી ઉચ્ચારણ.] ભરડકુ, રૈવતક (સ્કંદપુરાણને). (સંજ્ઞા.)
ભૈરવું સ. ક્રિ. જિઓ “ભરવું'-પ્રવાહી ઉચ્ચારણ.] ભરડવું, ભેંસાર-સગૂગળ (ભેંસા-) પું. જિઓ ‘ભેસે' + ‘ગૂગળ.] ભયડવું. મૈતાનું કર્મણિ, ક્રિ. ભટાવવું પ્રે.. સ. કેિ.
ગુગળની એ નામની એક જાત [‘ભેંસને વાળ ભેટાવવું, ભેટવું જ ભંડ'-ભરડવું માં. ભેંસા(ભ)ત (ભેંસ (થ)ત) છું. જિઓ ભેંસ' કાર.] ભેમી . [સ.] વદર્ભ ભીમક રાજાની પુત્રી દમયંતી.' ભેંસાલે (ભંસાલે) એ “ભેંસો(૧).
(સંજ્ઞા). (૨) વદર્ભ બીજા ભીમકની પુત્રી રૂકમિણી.' ભેંસાસણ (ભેસાસણ) પં. જિઓ ‘ભેંસ' કાર.] મે પાડે (સંજ્ઞા) ભેંસાસુર (ભેસા-) ૫. જિઓ “ભેસે' + . મસુર] પોરા- ભૈય-૧) (-શ્ય) શ્રી. જિઓ “ભે”+ ગુ. “અ-(-એ) ણિક માન્યતાને ‘સપ્તશતી-ચંડીપાઠમાંને એક “મહિષ સ્ત્રી પ્રત્યચ. ઉત્તર પ્રદેશના મૈયાની સી [ભે.' નામને અસુર, મહિષાસુર. (સંજ્ઞા) (૨) (લા) પાડા જેવો ભયાજી પું, બ.વ. જિઓ ‘ભે' + “જી' માના.] એ ડરામણો માણસ. (૩) ગધેડે
ભૈયે પું. સં. સ્ત્ર દ્વારા હિ. ભૈયા –જ. “.] ભંસાસૂર (ભેસા-) ડું [એ “ભેસે + સૂર.'] પાડાના ઉત્તર ભારતમાંથી ગુજરાતમાં કામ-ધંધે આવી રહેલ હરજે માટે આરડવાનો અવાજ
કોઈ જ્ઞાતિને તે તે ઈસમ ભેંસાસુરી (ભંસા-) વિ. [+ગુ. ઈ' ત...] કંઠ અને ભૈરવ પુ. [સં.] શિવ-મહાદેવનું એક રુદ્ર રૂપ, કાળ-ભૈરવ, સર-તાલ વિના આરડીને ગાનારું
(૨) એ નામને એક સવારને મુખ્ય રાગ, ભેરવ, (સંજ્ઞા.) ભેસિટર્નશીયા-જળ (ભે શિ૮-સિDયા) સી. જિઓ “ભેંસ ભૈરવ-ઘાટી ઢી. [+જ “ધાટી.* ભયાનક પહાડી માર્ગ (-) + ગુ. “ઇડ્યું ત.પ્ર+ જળે.'] જળ ની એક મોટી જાત ભૈરવ-જ૫ છું. [સં.1 જુએ “ભેરવ-જપ.” [ ગ.) ભેંસી(-શી) (ભેંશી,સી) સ્ત્રી. જિઓ ‘ભેંસ(-શ' + ગુ. ભૈરવાસન ન. [ સં. માન] એ નામનું ગનું એક આસન. ઈ' ત...] ભેંસનું ચામડું
[ચામડું ભેરવી સ્ત્રી. સિં.] ભેરવ રાગની એક કોમળ સ્વરવાળી ભેંસું ન. જિઓ ભેંસ + ગુ. “G' ત...] ભેંસનું આળું રાગિણી, ભેરવી. (સંજ્ઞા.) ભેંસો (ભેસો) . સિં. મfૉષ , મહિમ- જ. ગુ. ભૈરવી* વિ. [+ગુ. “ઈ' ત...] ભૈરવને લગતું. [ચક “ભઇસ-] ભેસને નર, પાડે. (ગુ. માં “ભેંસે' શબ્દ (રૂમ) વામમાર્ગીઓને સમારંભ] રૂઢ નથી; હિં. “ભેંસ.)
વિજ્ય ન. [સં] જુઓ ભેષજ.’ ભેસે-ગળ (ભ) જુએ “ભેંસા-ગૂગળ.'
ભૈષજ્ય-જ્ઞાન ન. સિં] જાઓ “ભેષજ-જ્ઞાન.” ભૈ . [જએ “ભાઈ'> “ભાઈ”નું સ્વાભાવિક ઉચ્ચારણ મેષજ્યવસાયન ન. [સં.) જએ “ભેષજ-રસાયન.” જુઓ ‘ભાઈ!'
ભૈષય-વિધા સ્ત્રી. સિં.] જ ભેષજ-વિદ્યા.' કેઈ ન એ નામનું એક વૃક્ષ
ભૈષજ્યશાસ્ત્ર ન. [સં.] જ એ “ભેષજ શાસ્ત્ર” ભેક્ષ(ક્ષ્ય) ન, સિં.] ભિક્ષાથી મેળવેલું કે મેળવવાનું કેમ. (સં.) અરે, અહો અન્ન વગેરે, ભીખ
ભેર (ભ) પું. [. મથપ્રા. મગ-ન.] ભય, બીક્ર, ભે, ભૈક્ષ(જ્ય)-કાલ(ળ) ૫. [સં.) ભીખ માંગવાનો સમય દહેશત, ડર, ધાસ્તી શૈક્ષ-શ્ય-ચર્યા સ્ત્રી. [સ.] ભીખ માગવા જવું એ. (૨) (-ભોંઇયા)ણ (શ્ય) શ્રી. [જ “ભો(-)ઈ' + ભીખ માગીને મળેલા ઉપરનું ગુજરાન
ગુ. “અ-એ)ણ” પ્રત્યય.] ભાઈ જાતિની સ્ત્રી, ભોંયણ ભક્ષ(-)-જીવિકા સ્ત્રી, [] ભીખ માગી ચલાવવામાં ભે(-)ઈ . [મોજ-મોહમ- ગામને મુખી ] આવતું ગુજરાન, ભેશ્ય-ચર્ચા
[ચલાવનારું પાલખી ઉપાડવાને મળ ધંધે કરનારી કડિયા અને છો શૈક્ષ(-ક્ય)-જીવી વિ. [૫] ભીખ માગી ગુજરાન કરનારા કારીગરોની દક્ષિણ સૌરાષ્ટ્રની એક હિંદુ જ્ઞાતિ શૈક્ષ(ક્ષ્યવૃત્તિ સ્ત્રી. સિં.એ “ભિક્ષાવૃત્તિ.”
અને એને પુરુષ. (સંજ્ઞા.) (૨) ભરૂચ સુરત વગેરે જિલ્લાભેંક્ષા(-ક્યા)હાર છું. [+ સં. -હાર] ભીખથી માગી એમાં માછીમારને ધંધે કરતી એક હિંદુ જ્ઞાતિ અને એને લાવેલા પદાર્થનું ભજન
પુરુષ. (સજ્ઞા.). ભેક્ષા-ક્યા હારી વિ. [સં૫.] ભક્ષાહાર કરનારું બેક જુઓ “ભાંક.' ભેંટ (ડથ) સ્ત્રી. જિઓ “ભૈડવું' (= ભરડવું).] ભરડ, ભરડે. જોકર (-૨) સ્ત્રી. એક જાતની વનસ્પતિ (૨) કાળ ભરડતાં પહો ભૂકે. (૩) કેસની ૧રત અને ભકરી સ્ત્રી, એક જાતનું ફલ-ઝાડ. દોરડાને બાંધનારી લાકડાની મેખ. (૪) (લા) આબરૂ ભાકવું જુઓ “કવું.' બેકાવું કર્મણિ, ક્રિ. બેકાવવું [૦ કાઢી ના(ના)ખવી (૨.પ્ર.) પાછું ખુલ્લું કરવું. (૨) બેકારું ન. અંદરથી પિલાણવાળું બારું, બખારુ
બેન (
' . ' ત] ભેંસને આ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |