Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 671

ઊલટાવું
ભડસાળ
[ડ
[ાખ લગાઢાવી બેલટાવું અક્રિ. જિઆ ‘ભેટ,’ “ના, ધા] શરીરે ઊની ભેભૂર વિ. ક્રાધે ભરાયેલું એમઠી સ્ત્રી. પાપચું, ભવાં બેસણુએ (મેમણો) પું. એ નામના એક ઔષધીય બેર૧ (૨૫) સ્ત્રી. [સં. મેરી] પિપૂડીના પ્રકારનું એક લશ્કરી વાય. [॰ કરવી, ૰ખેંચવી (ખેં'ચવી), ૦ તાણવી (રૂ.પ્ર ) મદદૅ ઢાડી જવું]
ભેરર
ભેર
(૨૫) સ્ત્રી, [૪એ ‘ભેરુ.'] સહાય, મદદ (૫) ક્રિ.વિ. જિઆ ‘ભરવું' દ્વારા.] સાથે સહિત તેમ માપની દૃષ્ટિએ સુધી પર્યંત અર્થ આપતે અનુગઃ ‘હાંશભેર’‘ધેાતિયા-બેર' ઘૂંટણ-ભેર' વગેરે. ભેરટ (ટય) સ્ત્રી, જુએ ‘ભેટ.’ ભેરણહાર વિ. જઆ ભેળું' દ્વારા.] ભેળું કરનારું ભેર૧૧ (ભરવ) પું. [સ, ભૈરવ] જ એ ‘ભૈરવ.’ ભૈરવ (ભ૨ન્ય) સ્ત્રી, [સં. મૈવી] ચાખરી નામનું પક્ષી, ચીખરી, ખુશર [દ્વારા.] ભૈરવની મૂર્તિ ભૈરવ-ચડી(-ઢી) (ભરવ-ચડી,-ઢી) સ્રી. [ + જએ ‘ચડ(ઢ)વું' ભેરવ-જટા (ભરવ-) શ્રી. [ + સં.] એ નામનું એક વૃક્ષ. (૨) તાડનાં ફૂલાની લાંબી છડી ભૈરવ-જપ (ભેરવ-) પું. [સં. ભૈરવ-નવ] ગિરનારની બીજી ક-ગૌમુખી પાસે ઉત્તરે આવેલી સેવાદાસની જગ્યા પાસેના એક ઊભા ખડક. (સંજ્ઞા.) [૰ ખાવા (૩.પ્ર) બેરવ-જપના ખડક ઉપર ચડી ત્યાંથી સીધી ખીણમાં પડી આપધાત કરવા. (ર) વિકટ કામમાં આંધળિયાં કરવાં. (૩) ભારે મેટું સાહસ-કર્મ કરવું]
ભૈરવ-જોડી (બરવ-) શ્રી. [+જુએ પહેરવાનુંજના પ્રકારનું એક ઘરેણું ભૈરવ-૩ાળી (ભરવ-ઝોળી) સ્ત્રી, [ + જ ભૈરવડી સ્ત્રી, રેવડી (ખાલ) ભેરવવું સક્રિ. જુિએ ‘ભરવું;’એનું આ પણ પ્રેરક રૂપ સમઝાય છે.] આંટી દઈને કે ઠેરાવીને ભરાવવું-વળગાડવું, લટકતું રહે એમ ટીંગાડવું. (૨) (લા.) રૅસાવવું. ભેરવાવું કર્મણિ, ક્રિ, ભેરવાવવું પ્રે., સ.ક્રિ. ભૈરવ-શિ(શી, સિ,-સીંગ (૫) શ્રી. [જુએ‘ ભેરવ’શિ (-શીં,—સિં,—સી ́)ગ.'] ચેામાસામાં થતા કૌવચના વેલામાં થતી શિંગ
૧૭૦૬
ભેરવાવવું, ભેરવાવું જુએ ‘ભેરવવુ’માં. ભેરવી (ભેંરવી) સ્રી. [સં. મૈā1] ભૈરવ રાગના સંબંધવાળી એ રાગની ગણાતી એક સવારના સમયની રાગિણી, ભૈરવી, (સંગીત.) [લઈ જવાનું વચલું સાધન ભેરવું ન. [જુએ સં. મેરી દ્વારા] ધમણમાંથી હવા ચૂલમાં ભેરાંટવું (બૅરાંટવું) .ક્રિ. [જ ભે' દ્વારા.] આલું થઈ ભયભીત થવું. બેરાંટાવું ભાવે, ક્રિ. બેરિ(-રી) સ્ત્રી. [સં.] જઆ ભેર. બેરિ(-રી)-નાદ પું. [સં.] ભેરીના અવાજ બેરિયા' પું. [જ ‘ભેરુ +ગુ. ઇયું' ત.પ્ર.] ભેરુ, મિત્ર, સાથીદાર (ખાસ કરીને રમતના)
Jain Education International_2010_04
‘ૉડી.’] કાનમાં [ઝાળી ‘ૐળી.’] ભિક્ષાની
મેળવું
[રાત કરવી]
બેરિયાર પું. લીંબડાની જાતનું એક ઝાડ બેરી સ્રી. [સં.] જુએ ‘ભેરિ’ [॰ ફૂંકવી ( પ્ર.) જાહે. બ્રેરી સ્ત્રી. ઊની રાખ, બેલટ, ભેટ, ભરસાળ [પક્ષી ભેરી સ્રી. પંજાબ બાજુથી આવતું એક મેાસમી શિકારી બેરી-નાદ જુએ ‘ભેરિ-નાદ,’
ભેરુ વિ.,પું. સાથી, સાથીદાર (રમતને!), બિઠ્યું. [॰નાં હાડકાં (૧ પ્ર.) રમતમાં સામસામાં દાવ ખેલવેશ. ભાંગ્યાના ભેરુ (૩.પ્ર) અણીને સમયે મદદે આવી પહોંચનાર] ભેરુ-ડી સ્ત્રી. [+ ગુ ‘ડી’ સ્વાર્થે ત.પ્ર.) સાથીદાર સહાયક સ્ત્રી ભેરુ-બંધ (અર્ધ) પું. [+સં. વğ ભાઈબંધ, સાથીદાર (ખાસ કરી રમતમાં) ભેરુબંધાઈ (-બન્ધાઇ ), ભેરુબંધી સ્ત્રી. [+ ગુ. ‘આઈ’‘ઈ” ત.પ્ર ] ભેરુબંધ હોવાપણું. ભાઈબંધો (રમતમાંની) ભેરુ-ભાવ પું. [+ સં] મિત્ર-ભાત, મૈત્રી, ‘ટીમ-સ્પિરિટ’ બેલા-કકુટા પુંજુએ ‘ભેલું’ દ્વારા.] ભીલીને! ગેળ ભેલા એ ‘ભેળાડ.' ભેલાઢવું જએ ‘ભેળાઢવું.’ બેલી શ્રી, જિએ ભેલું' + ગુ‘ઈ' પ્રત્યય.] બેલું જુએ ‘ભીલું,’
બેવલ ન. [અં. બેવલ ] ગમે તેટલા ખૂણા મપાય કે દારાય એ પ્રકારની યાજનાવાળું એક સાધન, એવલ સ્કવેર’ ભૈષજ ન. [સં.] વનસ્પતિજન્ય દવા, ઔષધ, એસડ, ભૈષજય
[‘ભાલા, ૨,
આ
બેષજ-જ્ઞાતન [ર્સ,] ઔષધેા વિશેની જાણકારી, ભેયજજ્ઞાન બેષજ-સાયન ન. [સં.] દવાને લગતી રસાયન-વિદ્યા, ભૈષજ્ય-રસાયન, ‘ફાર્માસ્યુટિકલ કેમેસ્ટ્રી' ભૈષજ-વિદ્યા સ્રી., ભૈષજશાસ્ત્ર ન. [સં.] વૈદ્યક-વિજ્ઞાન, આયુર્વેદ
બેસત વિ. સેળભેળ થયેલું, ભેગવાળું ભે-સત (લસત્ય) સ્રી. [જુએ ‘ભે’ દ્વારા.] જુએ ‘ભે.’ ભેસું ન. [૪એ ‘ભેંસ.’] બે સનું ચામડું [82 બેસૂર (ભેંસર) વિ. [સં, મ->પ્રા. મસું) (લા.) ભેળ (ભળ) પુ. જિઆ ‘ભેળવ’– ભેળવવું.'] ભેળવવું એ, મિશ્રણ, ભેગ. (૨) ભેલા. (૩) (સેના વગેરેનું) ભંગાણ, (૪) મમરા સેલ ગાંઠિયા વગેરે વાનીનું મિશ્રણ, ચવાણું ભેળપ (ભળપ્ય) સ્ત્રી. [જુએ ભેળું' + ગુ. ‘૫' તે પ્ર, ] ભેળા રહેવાપણું ભેળ-ભંજવાઢ (ભેળ”) પું. [+જુએ ‘ભંજવા¢.'] ખેતરમાંના ઊભા મેલમાં ઢોરને ચરવા મૂકી દઈ કરવામાં આવતા બગાડ ભેળવણ (ભળવણ) ન. [જએ ‘મેળવવું' + ગુ. ‘અણ’ ě.પ્ર.], “ણી સ્ત્રી. [+ ગુ‘અણી' કૃ.પ્ર.] ભેળવવાની ક્રિયા, મિણ
ભેળવવું (બૅળવવું) ૪એ ‘લળવું'માં. ભેળવું (ભળવું) સક્રિ‚ [જ ‘ભળવું' દ્વારા.] ખાવાની દૃષ્ટિએ (ખેતરના ઊભા મેલમાં) ફરી વળવું. (૨) (લા.) વણસાડવું, બગાડ કરવા. (૩) મિશ્રણ કરવું. ભેળાવું (ભળાવું) કર્મણિ, ક્રિ. ભેળાવવું (ભળાવવું) પ્ર., સ ક્રિ