Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 64

(ત્રા)ગાળો
૧૦૯૯
ત્રહકવું
ત્ર(-ગા)ગાળો જ “તરગાળો.'
ત્રભાણું જ “તરભાણું.” ત્રચક ૫. ડાઘ પડે તેવો પ્રવાહીને ઊડેલ છાંટે.[ ઊઠે ત્ર-ભેટો જ “તર-ભેટો.' (રૂ. પ્ર.) નુકસાનમાં ઉતરવું).
રમઝટ -ટય) સ્ત્રી. [૨વા.) મેટું, ઝાપટું વરસાદની ભારે ઝડી વજ૮ (ડ) સ્ત્રી, તલવાર
રમણું જુઓ “તમણું.' ટકાવવું એ “ત્રટકાવું'માં.
[પ્રે., સ. કિં. ત્રથી સ્ત્રી. [સં.] વેદ યજુર્વેદ અને સામવેદ એ ત્રણ વટકવું વિ. [જ એ “ત્રટ, -ના, ધાં.] કરડાઈ જવું. ત્રટકાવવું વેદોને સમૂહ, વેદત્રયી. (સંજ્ઞા.) વટકો [૨વા.] . ફટી જાય તેવી વસ્તુમાં પડેલી તર૦(૨) ત્રથી-ધર્મ છે. [સં.] વૈદિક યજ્ઞયાગાદિકને ધર્મ. (સંજ્ઞા)
અનાજ સડતાં દાણામાં પડતા ડંખ. (૩) (લા.) રેગથી ત્રયી-વિઘા શ્રી. [સં.] જ એ “ત્રયી.” થતું મરણ
(૪) ઉકળાટ. (૫) ૨ખઠપીટ યાદશ વિ. [સં.] તેરની સંખ્યાનું, (૨) તેરની સંખ્યામાં ડાકે મું. રિવા.] કડાકે. (૨) ઝપાટે, સપાટ. (૩) ઝાંકું પહોંચેલું, તેરમું કવું “તડકવું.”
બાદશાહ ન. સિ., S.] અવસાનથી તેરમે છેલ્લા શ્રાદ્ધના ત્રણ (ત્રણ્ય) વિ. [સ, ત્રીfણ દ્વારા એક વત્તા બેની સંખ્યાનું. દિવસ. (સંજ્ઞા.) [૦ ટકાનું (રૂ. પ્ર.) અત્યંત હલકા પ્રકારનું. ૦ પાયાનું યાદશી ચી. [૨
નાના બેઉ પક્ષની તેરમી (૨. પ્ર.) ગાંડું ઘેલું. ૦ પાંચ ક૨વું (રૂ. પ્ર) ઝઘડવું. ૦ તિથિ. (સંજ્ઞા.)
બદામનું (રૂ. પ્ર.) તદન હલકટ]. - જિઓ “ત્રમણું.” ત્રવટું ન., - S. [૨. ત્રિ-વર્મા -> પ્રા તિ-દ્રુમ-, પછી ત્રણ-ગણું વિ. [જ “ત્રણ” + ‘ગુણ” + ગુ. ‘ઉં' ક. પ્ર.] “ર'ના પ્રક્ષેપ) ત્રણ માર્ગ મળતા હોય તેવું ચકલું ત્રણ-ચતુર્ભાશ (ચતુર્થાશ) વિ. [જઓ “ત્રણ + સં, વતુર્થ ત્રવાડી . [સં. ઐવિંદને વિકાસ] સામવેદી બ્રાહ્મણ અને
+ અંશ] પણું નિ વિકાસ] ત્રણસો ચાર. (ઘડિયામાં.) એની અટક (અત્યારે “ત્રિવેદી' “ત્રિપાઠી પણ, ઉત્તર ત્રણ-ચલંતર (ચિલખતર) વિ. જિઓ “ત્રણ” + સં. વતદત્તર પ્રદેશમાં એ જ તિવારી.) ત્રણ-છકલંતર (-ઇકલ-તર) વિ. જિઓ “ત્રણ + સં. ઘડુત્તર- ત્રશકાર છું. લોહીનો છો કે બિંદુ નું “ચિલંતર' જેવાના સાદ.] ત્રણસે છે. (ઘડિયામાં) બસ વિ. [સં.] ચલ, જંગમ. (જેન.)
[જ ત્રણ' + સં. તર + 5. ઉં? ત. પ્ર.1 બસ-કાય પં. [સ.1 બધા જ પ્રકારનાં ચેતન પ્રાણી. (જેન.) ત્રણ તારવાળું, ત્રેવઠા તારનું
ત્રસાવવું જ એ “સકાવું'માં. ત્રપગી સ્ત્રી. જિઓ “ત્રણ + “પગ' + ગુ. “ઉં? ત. પ્ર. ત્રસકાવું અ. કિ. [રવા.] ખસી જવું. ત્રસકાવવું છે.. સ. કિ. + “ઈ' શ્રી પ્રત્યય.] બે જણે પોતાને અનેક પગ સાથે ત્રસકે ૫. . ત્રાતને વિકાસ] ધ્રાસકે, ત્રચકે. (૨) બાંધી દેવાની શરત
નિસાસો. (૩) નિરાંત, જંપ. (૪) હબ, મટે છાંટે. ઘણુ૫ચાસિ(શિ)વિ. [જ એ “ત્રણ'પચાસ(-) + ગુ. (૫) ચીરે, ફાટ
યું' ત. પ્ર.] (લા.) થોડી મૂડીમાં પિતાને શાહુકાર માનનારું વ્યસત્રસવું અ. ક્રિ. (અનુ.] નીતરવું, ટપકવું, ઝરવું, ચેવું ત્રણ-૫નતેર વિ. જિઓ “ત્રણ” + સં. પ્રખ્યાતર > વસ-દેષ છું. [સં.] હીરાના દસ દેશોમાં એક દોષ
પ્ર. પુનરુત્તર દ્વારા] ત્રણસે પંદર. (ઘડિયામાં). રાસ-નિ સ્ત્રી. સિં] જીવ-યોનિ. (૨) છાનું ઉત્પત્તિત્રણેક વિ. [જ એ “ત્રણ + એક.' આશરે ત્રણ જેટલું સ્થાન. (૩) વિ. જીવોમાં જન્મ ધારણ કરી રહેલું. (જૈન)
૫ટું ન. [સ. ત્રિ દ્વારા] શેરડીનું ત્રણ આંખવાળું બી ત્રસર ૫. [સ.] વણકરનું કાપ૮ વણવાનું એક સાધન વપટ પું. સં. ત્રિ દ્વારા ત્રણ દાંતાવાળું દંતાળ. (૨) એવા ત્રસ-રેણુ, ૦૬ ન. [સં., મું] જાળિયાના પ્રકાશમાં દેખાતે દાંતાળથી કરવામાં આવતું વાવેતર
તે તે ૨જકણ કપટ જુઓ “તરપટે.”
[વાંટીવાળી ગાય ત્રસાળે ૫. સરવાળે, ઉમેરે ૫૦ (ત્રપડય) સ્ત્રી. ગરમી સહન ન કરી શકે તેવી અવળી વસિત વિ. [સ. ત્રસ્ત થાય છે.] ત્રસ્ત, ત્રાસ પામેલું વપરિયું વિ. [સ, ત્રિ-પુટ- > પ્રા. ઉતપુરથમ-માં “'- ત્ર-સિંગ (ત્રીસ) વિ. મોટું, જબરદસ્ત. (૨) પં. સિંહ ના પ્રક્ષેપે] ત્રણ પાઠવાળું. (૨) ન. એક જાતના મગ વસુકાવવું, સુકાવું એ “ત્રસૂકવુંમાં. ૫-ત્રપતું વિ. [અનુ. રાસ-ત્રસતું, તરબળ, ટપકતું
મુકવું અ. ક્રિ. [અનુ.] ત્રાસ પામવું, બીવું, હરવું. સુકાયું ૫ન ન. એ નામનું એક વૃક્ષ
ભાવે, કિ. ત્રસુકાવવું છે, સ. કિ. પંડી સ્ત્રી. [સં. ત્રિ-gu > પ્રા. તિ-પરિશ્ર,- “ર” ના એથિયું ન. સિં, ત્રિ અને ગુ. “સેથી' + ગુ. “યું' ત..] આ પ્રક્ષેપે] જાઓ "ત્રિપિંડી.”
જ એ “ત્રિસેધિયું.' [ઝારી નીચેની પડવી. (પુષ્ટિ.) ૫ સ્ત્રી. [સં.] લજજા, લાજ, શરમ
ત્રી સ્ત્રી. [સં.1 મંદિરમાં ઠાકોરજી સમક્ષ ધરતી પાણીની ત્રપિત વિ. [૪] શરમાળ, લજજાલુ
ત્રસ્ટી એ “ટ્રસ્ટી.” પિઝ વિ. [સં.] ખબ જ તૃપ્ત થયેલું
ત્રસ્ત વિ. [સં.] ત્રાસ પામેલું, ખૂબ દુ:ખ પામેલું, ત્રસિત ત્રપુ, ૦૬ ન. [સં.] કલાઈ (ધાતુ)
ગ્રહ . [રવા.] એક પ્રકારને અવાજ રાબ અ. જિ. [૨વા.3 ટપકવું, ચવું
રહકવું અ. ક્રિ. રિવા.] પૂજવું, કંપવું, થરથરવું. (૨) (લા) બાક ન. [રવા.] ડાકલું
નીતરવું, ટપકવું