Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 615

ભચક(-કા)વું
૧૬૫૦
ભટકણ
ભચક(-કા)૬ અ. ક્રિ. [રવા.] “ભચ' એવા અવાજ સાથે “ભજનમાલા.' ભટકાવું-અથડાવું. (૨) લંગડાવું. (૩) આશ્ચર્યમાં પડવું. ભજનિક વિ. [સં. મનિન + ] ભજન કરનાર-ભજનો ભચકાવવું પે સકિ
ગાનાર, ભજન-ધન કરનાર, ભગત, ભજની ભચકારે ૫. [જ “ભચક” દ્વારા.] “ભચ' એ અવાજ ભજનિયું ન. [સં. મકર + ગુ. “યું ત..] જુએ “ભજનભચકાવવું, ભચકાવું જ “ભચકવું”માં.
(૨).” (૨) ભજન ગાવામાં વપરાતું કાંસિયાં વગેરે તે તે ભચકે . [જ એ “ભચક' + ગુ. “એ” સ્વાર્થે ત...](લા.) વાઘ. (૩) (ચંગમાં) ગાળ. [વાં સંભળાવવાં (રૂ. પ્ર.) આંખને ચાળે. (૨) પ્રબળ લાગણી. (૩) સમૂહ, ઢગલો ગાળો બોલવી)
[ગાનાર, ભજનિક ભ-ચક્ર ન. સિ.] જુઓ “ભ-ગોલ”
ભજનિયે વિ, પું. સં. મનન + ગુ. છડું ત. પ્ર.] ભજન ભચ, ૦ ભચ દિ વિ. [રવા.] ભચડવાનો કે ભચડાવવાને ભજની વિ. [સ.,૫] જુઓ ‘ભજનિક.' અવાજ થાય એમ, “ભચડ” એવા અવાજથી |
ભજની સ્ત્રી. [સ. મનન + ગુ. “ઈ' ત..] ભજન કરતી ભચવું સ, ક્રિ. [જ એ “ભીડ.’-ના.ધા.] “ભચડ” એવો વેળા રાખવામાં આવતી માળા
અવાજ થાય એમ કચડવું કે પીસવું. (૨) કાચું કોરું ભજનીય વિ. [સં.] જેનું ભજન કરવાનું છે તે (પરમાત્મા) ખાવું. ભચઢવું કર્મણિ,ક્રે. ભચડાવવું છે. સક્રિ ભજનપદેશ ! સિ. મનન + s૫ રેરા] પ્રભુનું ભજન કરભચ-ભચા (ભચડમ્), ભચડાભી (-ડથ), ભચઢા- પાને બોધ [ભજન કરવાને બોધ આપનાર ભચડી સ્ત્રી. [જએ “ભચડવું,'-દ્વિભવ.] વારંવાર ભચડવું | ભજનપદેશક વિ. [સં મન + ૩૬-રાજ, સાધેથી] પ્રભુનું કે ભચડાવું એ, ભીંસા-ભીંસ, કચડા-કચડી
ભજર ન. એક જાતનું કરિયાણું ભચામણુ (-શ્ય), અચ્છી સ્ત્રી. [જએ “ભચડવું' + ગુ. ભજવણી સ્ત્રી, જિએ “ભજવશું + ગુ. ઈ ' સ્ત્રીપ્રચય], આમણ'-આમગી' ક. પ્ર.] જ એ “ભચર્ડ-ભચડા.”
-શું ન. [૪ ભજવવું' + ગુ. “ ણું” ક.-4] ભજવવાની ભચઢાવવું, ભચઢાવું એ “ભચડવુંમાં. [અવાજ થી ક્રિયા, અભિનય કરવો એ, અભિનયન, “સ્ટેઈજ-પર્ફોર્મનસ' ભચ ભચ વિજિઓ “ભચ,'-ર્ભાિવ) “ભચ ભચ' એવા ભજવવું સ. ક્રિ. [સં. મને - તત્સમ; પ્રે.માં “પિશાકની ભચરકે પું. [૨વા.) “ભય' એવા અવાજ સ થેની ભીંસ સજાવટ કરવી' એવો એક અર્થ છે એને ગુ, ભાવ]. ભચરવું સ.જિ. [૨વા.] એ “ભચડવું. ભચરાવું કર્મણિ, નાટય-પ્રકારમાં તે તે પાત્રને સ્વાંગ સજી તે તે પાત્રને જિ. ભરાવવું પ્રેસ ક્રિ
અનુરૂપ કાર્ય કરી બતાવવું, અભિનય કરી બતાવ. ભચરાવવું, ભચરવું જ “ભચરડવું' માં.
[નાટક ભજવવું (રૂ.પ્ર.) ટીખળ કરી બતાવવું. ભાવ ભચરાવવું, ભચરાવાવું જ “ભચરાયુંમાં.
ભજવ (રૂ.પ્ર.) હિસ્સાનું કામ કરવું. વેશ ભજવે ભચરવું અ.ક્રિ. [રવા.] ભચડાવું, “ભચ” એવા અવાજથી (રૂ.પ્ર.) અનુકરણ કરવું] ભજવાળું કમાણ, ઝિં. ભજ
કચડાવું. ભચરાવવું ભાવે, ઝિં. ભચરાવવું છે. સક્રિ. વાવવું . સક્રિ ભચા(-)-ભચ ફ્રિવિ, જિએ “ભચ’-દ્વિર્ભાવી જુએ ભજવા (-૩) સ્ત્રી. [ઓ “ભજવવું' દ્વારા.] (લા.) નુકસાન ભચ ભચ.”
ભજવાવવું, ભજવવું જ “ભજવવું” માં. ભચાં ન., બ.વ. [જ “ભચ' + ગુ. “ઉં' ત...] (લા.) ભજવું સક્રિ. [સં. મન્ , તત્સમ] આશ્ચય કરી રહેવું, સંતવ, આનંદ.
શરણે જઈ રહેવું. (૨) ભજન કરવું, અર્ચન-પૂજન-આરાધનભચાં? કિં.વિ. બસ, પૂરતું, હાં
ઉપાસન કરવું. (૩) જપ કરવા. (૪) ધારણ કરવું. ભજાવું ભચી (ડ) સ્ત્રી. પાછું લઈ લેવાની ક્રિય. (૨) (લે.) કર્મણિ, જિ. ભજાવવું છે. સક્રિ લાભ (મૂડીને સંકોચ)
ભાવટ (-) શ્રી. એિ “ભજવવું+ગુ. “અાવટ’ કુ.પ્ર., ભો-ભચ (ચ) જુઓ “ભચા-ભચ'-ભચ ભચ.'
‘ભજવવું' અંગ થયે] ભજવાની ક્રિયા, ભજવણી ભગ્ન જુએ “ભચ.”
ભજાવવું, ભજાવું એ “ભાજમાં. ભજ-કલદાર વિ. [સં. મન આજ્ઞા બી.પુ.એ.વ. + જુઓ ભજિયું ન. [સં. મfra-> પ્રા. મકિan; ભજેવું. “કલ-દાર.] (લા.માત્ર પૈસા ખાતર કામ કરનારું. (૨) વેસણમાં શાક કેળાં વગેરેના ટુકડા નાખી તેલમાં તળવામાં નાણું, પિસો
આવતી એક ખાદ્ય વાની ભજન ન. [સં.] ભક્તિ. (૨) જેમાં ભગવાનની સ્તુતિ -ભજ વિ. [જ “ભજવું' + ગુ. “ઉ” ફ. પ્ર; સમાસમાં પ્રાર્થના તેમ જ્ઞાનની નિરૂપણ હોય તેવી ગેય પદ રચના. ઉત્તરપદ મા.) ભજનાર (જેમકે “પૈસા-ભજ;' મેટે ભાગે [૦ બેસવું (ઍસવું) (રૂ.પ્ર) નકામું ખર્ચ થવું].
પદ્યમાં) ભજન-મંડલ(ળ) (મહલ,-ળ) ન, લી(-ળી) સી. .] ભટ' . સિં] યુદ્ધો, લડવા ભજન કરનારાંઓને સમૂહ
[તેવી પુસ્તિકા ભટ પું. [સ. ભટ્ટ (હકીકત સં. મ નું પ્રા. રૂપ સં. માં ભજન-માલા(-ળા) જી. [સં.] જેમાં ભજન સંગ્રહ છેય સ્વીકારેલું)] જુઓ “ભટ્ટ. ભજનાનંદ (-ન-દ) . [+સં. ચા-ન] ભજનની મસ્તી ભટકણ ન. જિઓ “ભટકવું' + ગુ. “અણ', ક્રિયાવાચક ભજનાનંદી (નન્દી) વિ (સં. મું] ભજનની મસ્તી માણનાર કુપ્ર.] ભટકવું એ, રખડપાટ ભજનાવલિનલી,ળિ,-ળી) શ્રી. [+સ, માવા, ] જ ભટકણ વિ. [જ એ “ભટકવું' + ગુ. “અણુ' કોંવાચક