Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 602

એલન-રૌલી
ખાસ ગતિ. (વહાણ.) બેલન-શૈલી સ્રી. [જુએ ‘બેલવું' + સં અન કૃ. પ્ર. + સં.] ખેલવાની ખાસ પ્રકારની ઢબ એલ-પર ન. [જૂએ ‘ખેલ' + સં.] બેાલતું ચિત્ર-પટ, ‘સિનેમા,' ‘મૂવી’ [બંધાવું એ, એલીના કરાર ખેલ-બંધ (-બધ) પું. જિએ‘બેાલ' + સં.] વચનથી ખેલ-બાલા શ્રી. [જુએ એલ' + ફા. ‘બાલા ’] વાહ વાહ, જેજેકાર. (લા) કાર્તિ, નામના. (૩) આબાદી, ચાતી. (૪) પ્રભાવ, પ્રતાપ. (૫) સફળતા ઍલ-એંટ ન. [અં,] ક્રિકેટની રમત ઓલ-બેરિંગ (-એરિ) ન [અં.] ચક્રની ધરી અને ચક્રની
નાના જયાં સંબંધ હોય છે ત્યાં છરા રાખવાની ડાબલી
૧૬૩૫
ખેલ ખેલ ક્રિ.વિ. [એ ખેલવું,'-ઢિર્ભાવ.] વારે વારે બાફ્યા કરે. એમ [નૃત્યમાં બતાવાની ક્રિયા ખેલ-ભાવ પું. [જુએ ‘ખેલ' + સં.] ગીતમાંના ખેલ નૃત્ત કે બાથર [અં,] ક્રિકેટની રમતમાં દડા ફેંકનાર ખેલાડી ઓલ-રલ પું. [અં.] એ નામની દડાની જેમ છેકરાં આળેટ એ. પ્રકારની વિદેશી એક રમત
ખેલવું સાહિ. [૪.પ્રા. કોઇ-] વાણી ઉચ્ચારવી, વધ્યું, કહેલું. (ર) (લા.) ઠપકા આવે, વહેવું, લખું. (૩) હરાજીમાં માગણી લેવી. (ભૂ.કૃ. માં કર્તરિપ્રયાગ.) [-તી ઘંટી (-ધડ઼ી) (રૂ.પ્ર.) ગ્રામ કેન' (દ.ખા.). -તું ચાલતું (રૂ.પ્ર.) જીવતું. ચાલવું (રૂ.પ્ર.) વાતચીત કરવી, ૦ થવું (૩.પ્ર.) વાણીના ઝઘડા થવા. બકારવું (૩.પ્ર.) જવાબ આપવા. ખેલી ઊઠવું (રૂ.પ્ર.) અચાનક શબ્દો કાઢવા, ખેાલી જવું (.પ્ર.) ખ્યાલ વિના શબ્દ કાઢવા. (ર) મેમાટે કરેલું સંભળાવવું. મેાલી દેવું (રૂ.પ્ર.) સંક્રેચ વિના કહેવું. ખાલી ના(-નાં)ખવું (૨.પ્ર.) સંકેચ વિના કહેશું. (૨) ખ્યાલ રાખ્યા વિના કહેશું. ખેલી એસવું (-બૅસવું) (રૂ.પ્ર.) વગર વિચાર્યે કહી દેવું. ખેાલી મારવું (રૂ.પ્ર.) જેમ તેમ ખેલી નાખવું. એલી રહેવું (-૨:લું) (રૂ.પ્ર.) ખેલતા બંધ થવું. આય બંધન હોવા (-બન્ધ-) (૩. પ્ર.) ગમે ત્યારે ગમે તેમ ખેલી નાખવું. સામું ખેલવું (સામું-) (રૂ.પ્ર.) વિરુદ્ધ કહેવું. (૨) ઉદ્ધતાઈથી કહેવું] એલસરી સ્ત્રી, સ. વર્ડીજીશ્રી) પ્રા.ઽસિરી] જુએ [બોલાચાલી, વાણીના ઝઘડો ખેલ ખેલા (બાલમ્-બાલા) સી. [જ આ ‘બાલકું,'–દિર્જાવ.] ખેલા-ચાલી સ્ત્રી. [જ આ ‘ખેલવું' + ‘ચાલવું’+ગુ. ‘ઇ ’કૃ.પ્ર.] વાતચીતના સંબંધ. (ર) વાણીથી ઝઘડા, વાગ્યુદ્ધ, તકરાર. [॰ થવી. (૩.પ્ર.) વાયુદ્ધ થવું, ઝઘડવું] ખેલા-ચાલા પું. [+ બંનેને ગુ. ‘એ' કૃ.પ્ર.] બેાલવાના સંબંધ, બેાલી-ચાલીના સંબંધ
બારસલી,’
એલાણુ ન. [જએ ‘બેલટ્યું' + ગુ. ‘આણ' કૃ.પ્ર.] બેલવું એ માલામાલ (-ચ) સ્ત્રી. [જએ બેલનું,’-ઢિર્ભાવ], લી . [+ ગુ. ‘ઈ' કૃ.પ્ર.] જઆ એલા-ચાલી.’ ખાલામણું ન. જિઓ ‘ખેલવું' + Y. ‘આમણું' રૃ.૫ ] ખાલાવવા માકલવું, એ, હકારું, તેડુ (ર) વૈતરું એલાવણું ન. [જએ લાવવું+શુ. 'અણું' કૃ.પ્ર.] ખેલાવી
બાળ-ફરો
મગાવવાની ક્રિયા, ‘સમન્સ.’[॰ કાઢવું (રૂ.પ્ર.) સમન્સ મેાકલવા]
એલાવવું જુએ એલનું'માં. (૨) ખબર પૂછવી. (૩) (લા.) તેઢાવવું. (૪) ૨૫ કરવા, અડવું ખેલાવું જુએ એલનું'માં.
મેલાશ,-શે પું. [જુએ ‘ખેલવું’+ગુ. ‘આશ' કૃ.પ્ર. + ‘એ’ સ્વાર્થે ત.પ્ર.] માણસાના અવાજ
ખાલિસ્તાન ન. [જ ‘એલી’+ ફા. ‘સ્તાન્.'] સમાન ખેલી હોય તેમનું એક રાજ્ય. (ક્રિ.ઘ.મ.) એલિંગ (બાલિ ) ન., શ્રી. [અં.] ક્રિકેટની રમતમાં દડો ફેંકવાની ક્રિયા.
‘ખેલી’ + ‘ટાળી’
ખાલી સ્ત્રી. [જુએ બેાલવું' + ગુ. ઈ ” કૃ.પ્ર.] બાલવાની ક્રિયા. (૨) ખેલવાનું. (૨) ખેલવાનું-વાતચીતનું માધ્યમ, ‘ડાયાલેફ્ટ.’ (૩) કબૂલત. (૪) શરત, વચન, કરાર, ‘ટર્મ’ ખેલી-ચાલી સ્ત્રી. [જએ બેલનું' + ચાલવું, + બંનેને ગુ. ‘ઈ ' કૃ.પ્ર.] વાતચીત કરવાની ઢબ ખાલી-ટાળી (-ઢાળી) સ્ત્રી. જુએ (મશ્કરી).] મશ્કરીના ખેલ મેલું વિ. [જુએ બાલવું' + ગુ. ‘' રૃ.પ્ર.] ખાલનારું (સમાસમાં ઉત્તરપદ તરીકે મીઠા-ખેલું' ‘મેટા-બેલું' વગેરે) [કરાર બાલા હું. [જુએ એલ + ગુ. ‘એ' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] મેઢાના બૅટ પું, [અં.] માથું અધેલા પેચવાળા ખીલે ઍક્શેવિક વિ. [અં.] રશિયાના સમાજવાદી રાજ્યને લગતું શેઝિમ ન. [...] ઍલ્શેવિક રશિયાના સમાજવાદી
સિદ્ધાંત ખાવાવવું, એવાવું જએ એવું’માં મેલું સ,ક્રિ. [સં. ચન્દ્વારા હિં, ‘એવું’] વાવવું. (૨) લા.) ગુમાવવું. (રૂપાખ્યાન ખેાઉં, એક્સ્ચે, ખાય, એ' નોંધપાત્ર.) આવાવું કર્મણિ, દ્વિ, વાવવું પ્રે., સક્રિ ખાશલા પું. બાળકને પહેરવાની એક જાતની ટોપી, મૈસલે માસ પું. [સં.] ઉપરી અધિકારી કે શેઠ માલિક બેસડું વિ. ગંધ-મારતું, ગંધાતું
ખાસર (૨૫) સી. જેના કાન ચૌરી બેને બદલે ચાર કાંડાં કર્યાં હાય તેવી ભેંસ
ખસવું સર્કિ [જુએ બેસે’–ના,ધા.] ચી લેવી, ચુંખન કરવું, ચૂમવું. બેસાલું કર્મણિ, ક્રિ. એસાવવું કે.,સક્રિ ખાસાવવું, ભેસાણું જુએ બેસવું’માં, ખાસી સ્ત્રી. [જએ બેસે’ + ગુ. ‘ઈ' પ્રત્યય.] ચૂમી, ચુંબન, બકી, એકી, ખચી ખાસ પું. [ફા. ‘બેસહ] ચુંબન, મી એકી સ્ત્રી., ન. [અં.] એક પ્રકારનું રેશમનું કાપડ બાળ (ખાળ) પું. એ નામના એક બ્રેડ. (૨) એક જાતના ગંદર [બતાવવા ‘ટાઢું-ખેડૂળ' એવા પ્રયાગ) મેળ (મૅળ) વિ. જુએ ‘બાળવું.’] શૌતળ (એ અર્થ ખાળ-કેરી (બૅાળ-) ઢી, [જુએ બળવું' + કરી.’] મેળગુંદાંની જેમ ખારા અને ખાટા પાણીમાં કરેલું કેરીનાં ચીરિયાંનું અથાણું