Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 586

એક-લે
બૅક્ર-પ્લે સ્ત્રી. [અં.] ક્રિકેટની રમતમાં ક્રીમની અંદર રહી રમવું એ
બૅક-મ્યુઝિક ન. [અં.] પડદા પાછળનું સંગીત, પાર્શ્વ-સંગીત એ-કરાર (બૅ-) વિ. [ફા, બે' + અર.] એ-ગ્રેન, અ-સ્વસ્થ, એ-આરામ. (૨) માંદું
4
[માંગી એ-કરારી સ્ત્રી. [ફા. ‘ઈ' પ્રત્યય] એ ચેની, અ-સ્વસ્થતા, બેકરી શ્રી. [અં.] પાંઉ ગિર્રિકટ વગેરે બનાવવાનું રસેકું કે ભઠિયારખાનું [ભાગની બત્તી એક-લાઇટ ન. [અં.] પાછળથી આવતા પ્રકાશ. (૨) પાલા એકલિયું (બૅ-) ન. [જુએ ‘બેકેલું' + ગુ. ‘ઇયું’ સ્વાર્થે ત. પ્ર.] સાથે રહેતું ચા નીકળતું બે જણનું તેડું એકલું (બૅ-) વિ. સર૦ ‘એકલું,’–એના સાદૃશ્ય.] બે જણની જોડી-રૂપ. (ર) દંપતી, પરણેલું એવું [ભરેલું વજન બૅક-લેયિંગ (લેડિ) ન. [અં.] પાછળના ભાગમાં એ-કસૂર (-અઁ) વિ. ફા. ‘બે' + અર.] જેણે ભૂલ ન કરી હોય તેવું, વાંક વિનાનું, નિર્દોષ, નિરપરાધ એકાન (બૅ-) વિ. । ‘એ' + અર.]
ગેરકાયદે
કાયા વિરુદ્ધનું, [સ્થિતિ કાયદા વિરુદ્ધની કાબૂ બહારનું,
એકાનૂની (બ-) સ્ત્રી. [ + ગુ. ‘ઈ' ત. પ્ર.] એ-કાશ્યૂ (ઍ-) વિ. ફા. બે' + અર.] દશમાં ન હોય તેવું. (ર) ઉત, ઉદંડ. (૨) અમાઁદ એ-કાયદા,-દે (બ-) ક્રિ. વિ. [ફા. ‘બે’+ જએ ‘કાયદા' + ગુ. એ' ત્રી. વિ., પ્ર.] કાયા વિરુદ્ધ, એ-કાનૂન, ગેરકાયદે, ગેરવાજબી રીતે
૧૬૨૧
એ-કાર (બૅ-) વિ. [ફા.] કામકાજ કે રાજગાર વિનાનું. (૨) ક્રિ. વિ. ખાલી, અમસ્તું. (૩) વ્યર્થ, નિષ્ફળ, નિરર્થંક એકારી (ખે.) શ્રી. [ + ગુ. ઈ ' ત, પ્ર.] બેકારપણું, બેરેાજગારી, અન-એ`ાયર્મેન્ટ'
એ-કાળજી (બૅ-) સ્રી. [ફ્રા. ‘એ’ + જએ ‘કાળજી,'] કાળજીના અભાવ, બેદરકારી, ઉપેક્ષા. (ર) વિ. બેદરકાર, કાળજી વિનાનું, ચીવટ વિનાનું એ(૦૪)કિંગ પાઉ(-)હર (બેઇક-) પું. [અં] રસેાઈ તરત પાકી જાય એ માટેના એક ક્ષાર, ખારી, સાજીનાં ફૂલ એકી (બૅકી) વિ. [જએ એ. દ્વારા] ખએની સંખ્યાનું (જેને ખેથી ભાગતાં શૂન્ય વધે તેવી રકમનું), (૨) (લા.) ફ્રી. (બે આંગળી રજા લેતી વખતે બતાવાતી હાઈ) ઝાડે જવું એ, હવા જવું એ. [(॰ કરવા) જવું (રૂ. પ્ર.) હંગવા જવું. ૦.થવી (રૂ. પ્ર.) ઝાડના આવવા. ૭ની રન (૩.પ્ર.) હંગવા જવાની રજા. ૦ મૂંઝાવી (રૂ. પ્ર.) કબજિયાત વી. (૨) મંઝવણમાં મુકાવું. ૦ લાગવી (રુ. પ્ર.) ઝાડે જવાની હાજત થવી]
О
એ-ઝંડી-દાજ (ગૅ-) પું. [જએ (લા.) એ નામની એક રમત એ-કંદ (બૅ-કંદ) વિ. [ા. ‘એ’+ ‘જુઆ' ક્રે.'] જુએ એ-કેદી (બ-ક્રંદી) સ્ત્રી. [+]. ‘ઈ' ત, પ્ર.) એકામ્-પણું એ-કાલ,-લી (મૅ-કાલ,લી) વિ. [ફ્રા. ‘એ' + જુએ‘કાલ' + ગુ. ‘ઈ’ સ્વાર્થે ત.પ્ર.] કૈાલ ન પાળનારું, આપેલા વચનની
દરકાર ન રાખનાર
Jain Education International_2010_04
એધસુ
એ-કાલી (બૅંકાલી) સ્ત્રી. [ + ગુ. ‘ઈ' ત. પ્ર.] કાલ ન પાળવાપણું. (૨) બેવફાઈ [જંતુ
એક્ઝિરિયા ન., ખ. વ. [અં.] રોગના કારણે નાનાં બૅટિરિયાÈાજી સ્ત્રી, [અં.] જંતુ-શાસ્ત્ર ઍટિરિયાલોજિકલ વિ. [અં.] જંતુશાસ્ત્રને લગતું ઍક્ટ્રિયન વિ. [અં] મૅટ્રિયા દેશને લગતું. (ર) સ્ત્રી. એ દેશની ગુજરાતમાં ઈ. સ.ના આરંભથી આવેલી પ્રજા. (સંજ્ઞા.) ઍટ્ટિયા પું. [અં.] અધાનિસ્તાનના ‘અખ' નામના પ્રદેશનું અંગ્રેજી નામ. (સંજ્ઞા.)
એ-ખઢક,-કે (બ-) વિ. [ા. ‘એ' + જુએ ‘ખદ્રક.’] ખચકાયા વિના, થંભ્યા વિના, સંકોચ કર્યાં વિના એ-ખબર,રું (G-) વિ. કા. ‘એ' + જએ ‘ખબર' + ગુ. *' ત. પ્ર.] ખખર વિનાનું, ધ્યાન વિનાનું, બે-ચાન એ-ખયાલ (એં-) વિ. [. ‘એ' + અર.] ખ્યાલ વિનાનું, એ-યાન. (૨) બેદરકાર [નાસ્તિક એ-ખુદા (ઍ-) વિ. [ફા. ‘એ' + અર.] ઈશ્વરમાં ન માનનારું, એ-ખૂણિયું (ઍ-) વિ. [જુએ ‘એ’+ ખૂણે’ + ગુ. ‘ઇયું' ત. ૫.] બે ખૂણાવાળું [અંતે ‘અમીરબેગ' વગેરે) બૅગ પું. [તુર્કી] (માનવાચક શબ્દ) સાહેબ (નામેને બેંગ સ્રી. [અં] કોથળી. (૨) શૈલી. (૩) ટ્રેન્ક ખેગઢ ન. કલઈનું રંગેલું પતરું મેગડી પું. હીરા ઉપર પહેલ પાઢનાર કારીગર બેગડે પું. વ્યુત્પત્તિ શ્રદ્ધેય નથી.] ગુજરાતના સુલતાન મહમૂદશાહનું એક જાણીતું વિશેષણ (સંજ્ઞા.) એગણિયું ન. એક પ્રકારનું સુતરાઉ ઝીણું કાળું કાપડ ઍગ-પાઇ૫ સ્ત્રી. [અં.] મશકવાળી શરણાઈ (બૅન્ડ-વાજોને એક પ્રકાર)
એ’+‘કૂંડી' + ‘દાવ.'] ‘િએ-કાબૂ’
બેગમ શ્રી, [તુર્કી, ‘બેગ' + ‘મ' પ્રત્યય] મેાટા દરજજાની મુસ્લિમ સ્ત્રી. (ર) મુસ્લિમ શહેનશાહ બાદશાહ નવાખ વગેરેની રાણી
મેગર વિ. [અં.] ભિખારી એ-ગરજ,-જાઉ†, -જી,૧-૪ (બૅ-) વિ. [ફ્રા. ‘બે' + જુએ ગરજ'+ ગુ. ‘આઉ’ — ‘ઈ’~‘ઉ’ ત, પ્ર.] ગરજ વિનાનું, બેદરકાર, એ-તમા [બેદરકારી એ-ગરજીૐ (બૅ-) શ્રી. [+ ગુ. ‘ઈ' ત.પ્ર.] ગરજના અભાવ, એ-ગાના (બૅ-) વિ. ફા.] અજાણ્યું, અપરિચિત. (ર) પારકું, પરાયું, ત્રાહિત
એ-ગાર (બ) પું. [ફા.] પૈસા આપ્યા સિવાય કરાવાતી મજૂરી, વેઢ, મફતિયું વૈતરું વિઠિયું એગારી (ખે.) વિ. [+ ગુ. ઈ ત.પ્ર.] વેઠે મજૂરી કરનારું, ખેગારું (ઍ-) ન. [+ ગુ. ‘F' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] જએ ‘બેગાર.’ એ-ગુનો,૰હું (બૅ.) વિ. [કા. ‘એ' + જ‘ગુના,॰હ. ']
વાંક કે અપરાધ વિનાનું, નિરપરાધ, નિર્દોષ એ-જીનાલી (ઍ-) . [+ ગુ. ઈીપ્રત્યય] વાંક કે અપરાધ ન હેાવાપણું, નિરપરાધતા, નિર્દોષતા એ-ધર વિ. [જુએ એૐ' + ધર.’] ઘરખાર વિનાનું, ‘હેમ
લેસ'
મેઘસુ ન., સ્ક્રી. સંભેાગને અંતે પુરુષના વીર્ય અને સ્ત્રીના રજનું