Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 569

બાગ
૧૬૦૪
બાંધણી
બાંગ શ્રી. ફિ.] મસીદમાંની નિમાજ વખતે કરવામાં બાંઠ વિ. [સર૦ બઠડું.'] બાંઠિયું, બઠડું, ઠીંગણું, વામન. આવતે મુકલાનો ધર્મવાકરૂપ પોકાર, નિમાજની ચેતવણી- (૨) બૂરું ને અવાજ. [૦ મૂકવી (ઉ.પ્ર.) પિક મૂકવી] બાંઠિ વિ. [+, “ઇયું' વાર્થે ત. પ્ર.] જુઓ બાંઠ.” બાંગ(ઘ) વિ. [હિ. બાંગડ] મૂર્ખ, બેવકૂફ. (૨) દયાન- (૨) ન. (આકારને કારણે) કે માથાબંધન (પાઘડી જેમ બહેરું. (૩) ન સાંભળવાને દેખાવ કરી સાંભળી લેનાર. બંધાતું) (૪) તોછડાઈ કરનાર. (૫) લુર
બાંદું વિ. [+ગુ. “ઉં' સ્વાર્થે ત. પ્ર] જુઓ બાંઠ.... (૨) બાંગ(-ગે, ગે, ઘ,-,-વૈવું અ.ક્રિ. [૨] ગળું ઘરડાય (લા.) ઘેટાનું ટુંકી છીનવાળું ચામડું એ રીતે અવાજ કરવો, ઘાંઘરવું, આરહેવું
બાર વિ. પૂછડા વિનાનું, બહું. (૨) પું. પકડી વિનાને બાંગડી જી. બટેટામાં થતો એક પ્રકારને રોગ
બળદ, (૩) સેપારીના ઝાડને થતો એક રોગ બાંગડું વિ. [ હિં. બાંગડા ] મ ખં, બેવકૂફ
બાં-૬ વિ. જિઓ બાંડું + ગુ. “ક' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] બાંગરવું અ.ક્રિ. [૨વા.] બૂમ પાડવી
એ “ખાંડ(1).' બાંગરાઈ સી. જિઓબાંગર'+ ગુ, “આઈ” ત...], - બાં-રૂં ન. લા.) ખરાબ માણસ [બીજની તિથિ. (સંજ્ઞા.) પું, બ.વ. [+જુએ “વેડ.'] બાંગરાપણું
બાંદા-બીજ સ્ત્રી. જિઓ બાંડું' + “બીજ.'] વેશાખ સુદ બાંગરિયું વિ. [જએ બાંગરું'ગુ. ઈયું' સ્વાર્થે ત.પ્ર., બાંડિયું વિ. [ઇએ “બાંડું' + ગુ. ‘ઈયું” વાર્થે ત.પ્ર.) જ બાંગરું વિ. [૨] નાન-વડાઈ ન રાખતાં સામું બેલ- “બાંડું.” (૨) (લા.) વરવું, બેડોળ. (૩) ટુંકી બાંનું પહેરણ નારં, તેડું. (૨) અવિવેકી
[સાંઠી બાંડિયા વિ, પૃ. [જએ “બાંડિયું.' (સુન્નત કરવામાં બાંગરું ન. [ચર -] બાળવા માટેનું તલસર, તલના છોડની આવતી હોઈ) મુસ્લિમ ભાઈનું ખિજવણું બાંગરે . [હિં. બાંગરા] ગોધલો, આખલે
બાંડી સ્ત્રી, [જ બાંડું' + ગુ. “ઈ' પ્રત્યય.] (લા.) બાંગલું ન. ખરબચડું મજબુત કાંગારું
મગફળી કે મરચી વગેરેમાં થતો એક રોગ [માણસ બાંગલે પૃ. [એ ‘બાંગલું.'] લાકડીનો નાનો જાડો બાંડી-ચોર છું. [બાંડી' અસ્પષ્ટ + સં.] (લા.) લેભાગુ મજબુત હકડે. ડંકે. (૨) (લા.) ક્રિકેટનો દડે ખબ બાંડીજ (બાન્ડીજ) સ્ત્રી, [એ. બૅડેઈજ ] પગે બાંધવાની ઊંચે જાય એ રીતનો મજબૂત ફટકો [નાર ખેલાડી ગરમ કે સુતરાઉ લૂગડાની પટ્ટી (લવકરી સૈનિક વગેરે બાંધે બાંગલોરી મું. ક્રિકેટની રમતમાં દડાને જોરથી ફટકા માર- છે તે પ્રકારની) બાંગી વિ., . [+ ગુ, “ઈ' ત.ક.] બાંગ પોકારનાર મુલાં. બાંડું વિ. [ જુઓ બાંડ' + ગુ. ‘ઉં ' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] (ર) (લા.) ઢંઢેરો પીટનાર માણસ
કપઈિ ગયેલ પૂછડાવાળું. (૨) (લા.) વરવું, કદરૂપું. બાંગુ વિ. જએ બાંગડું.” (૨) જ બાંગ.” (૩) (૩) છોગા વિનાનું. (૪) ઢંગધડા વિનાનું ત્રાંસું, વાંકું. (૪) હાથની ખેતવાળું, ઠ 5
બાંડે વિ., . બાંડિયે.” [બાંદી'-બાનડી.” બાંગું ન. [જ બાંગ' + ગુ. ‘ઉં' વાર્થે ત. પ્ર.] બાંદી સી. [જ એ “બાંદી' + ગુ. “ડ' સ્વાર્થે ત...] એ જુઓ બાગ.'
બાંદી સ્ત્રી. [વા. “બન્ડસેવક = ગુ. બાંદે' + ગુ. “ઈ ' બાંગું-ગાંગું વિ. અવ્યવસ્થિત ગોઠવાયેલું, વાંકું-ત્રાંસ હેલું - સ્ત્રી પ્રત્યય] નોકરિયાણી, ચાકરિયાણી, દાસી, બાનડી, બાંગે(ગૈ ,-બૅહું જ એ બાંગડવું.”
બાંદડી. [૦ને બચ્ચો (ઉ.પ્ર.) આજ્ઞાંકિત માણસ. (૨) બાંગે છું. મેઈ–દંડાને એક દાવ
વર્ણસંકર]
[ચણતરનું કાર્યું, “કસ્ટ્રકશન’ બાંગે મું. પાણી ભરવાની કાવડ
બાંધકામ ન. જિઓ બાંધવું' +“કામ,*'] મકાન વગેરેના બાંઘટ જ “બાંગડ.'
બાંધકામ-ખાતું ન. [ઓ “ખાતું '] મકાન વગેરેના બાંધબાંધાટ કું. [રવા.] ગાયનું ભાંભરવું એ
કામની વ્યવસ્થા અને સંભાળ રાખતું તંત્ર બાંધાવું અ, ક્રિ. જિઓ “બાંઘાટ,’ –ના, ધા.] ભાંભરવું, બાંધ-છૂટ (બાંધ્ય-છટ) સ્ત્રી, જિઓ “બાંધવું' + “છુટવું.' હિંસારવ કરે
જુઓ બાંધછોડ(૧).” (૨) (લા) આપલે બાંધે(-વૈવું એ બાંગ-ગે-ગે, ઘડવું.'
બાંધ-૮ (બાંધ્ય-છોડયું) સી. [જ એ “બાંધવું' + ‘છેડવું.] બાંજર (-૨) સ્ત્રી. ખરાબાની જમીન
તેડ, સમાધાન, કોર્પોમાઈઝ' બ.ક.ઠા.) (૨) (લા.) બાંટ ન. સ્ત્રીઓને પહેરવાનું એક પ્રકારનું રેશમી વસ્ત્ર સમઝાવટ બાંટર એ બાટ'
બાંધણ ન. [સં. વધન પ્રા. વંથળ] બાંધવાની ક્રિયા. બાંટ [હિં] વજનિયાંને સટ
(૨) બાંધવાની ગાંઠ. (૩) બાંધવાનું દેરડું. (૪) બાંધવાનું બાંટ ૫. [સં. વૃa] કાંટા-ડાખળાં બાંટવું ન. [જ બાંટ + ગુ. “શું” વાર્થે ત, પ્ર.] બાંધણી સહી. જિઓ “બાંધવું' + ગુ. “અણી' ક. પ્ર.] બંધાવું એક નાનો કાંટાળો છેડ.
કે બાંધવું એ, “ર્મેશન.' (૨) ચણતર-કામમાં ઈંટ પથ્થર બાંટવું અ.જિ. થોડા વરસાદને લઈ જવાર બાજરીના વગેરેની વ્યવસ્થિત જડતર. (૩) રચના. (૪) વચ્ચે વચ્ચે સાંઠામાં) ડુંડાં ન બાઝવાં
કપડામાં દોરા બાંધી ભિન્ન ભિન્ન રંગ અપાયે થતી સાડીને બાંટું જ “બા.”
એક પ્રકાર, ચંદડી. (૫) બાંધણું તૈયાર કરવાનું મહેનતાણું