Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 537

બર્નર
૧૨
અલાકા
રિનો એક દેશ અમલ કરવું. બલવાળું કJિ રીક્તિમાન બનાવવું.
થવાથી મળતા તે તે ભૂમિ ઉપર નાગરિક દરજજાને હક્ક, બલ(-ળ)-ભદ્ર પું. સિ.] જુઓ બલદેવ.' જન્મસિદ્ધ હકક
બલમ (૫) સ્ત્રી. બાફેલી ડાંગર બર્નર ન. [] ગેસના ચુલાનું મેઢિયુ (જેમાંથી જોત બલમદી વિ. [સ., .] બલથી બીજનું મર્દન કરનાર નીકળે છે) (૨) ચીમનીનું મોઢિયું
બલ(ળ)-મહત્તા સ્ત્રી. સિ.] જાઓ “બલ-પ્રભાવ.' બર્બન ન. એ નામનું એક ધાસ
બલ(ળ)-રામ પં. સિ.] જુએ બલદેવ.” બર્બત ન. [ફા] એક પ્રકારનું તંતુવાઘ
બલ(ળ)-રેખા જી. [સં.] ગુરુત્વાકર્ષણ અથવા વિધુતના બર્બર ૫. સિં.1 પ્રાચીન કાલની એક વિદેશી જાતિ અને બળની દિશા બતાવનારી લીટી સંસ્કારી અને અજજડ. (મળ સ્થાન ઉત્તર આફ્રિકા, ઈતિ - બલવણ જ એ “બિડ લવણ.”
કઈ શક્તિ) વાસીઓને મળતી બત. આમાંને એક વર્ગ દક્ષિણ બલ(-h)વતી વિ., સ્ત્રી. [] બળવાન (સ્ત્રી કે અન્ય સૌરાષ્ટ્રમાં આવી વસેલ, જે બાબરા” તરીકે કહેવાયા બલ(-ળવત્તર વિ. [સં] વધુ બળવાન અને “બાબરિયાવાડ' ગીતે થ.) (૨) (લા.) વિ. બલ(-h)વત્તા સ્ત્રી. [સં.] બળવાન હોવાપણું, શક્તિમત્તા અસંસ્કારી, અનાર્ય. (૩) મુખે
બલ(ળ-વર્ધક વિ. [સં.] બળ વધારનારું, શક્તિ-વર્ધક બર્બરક . [૪] સેલંકી કાલમાં સિદ્ધરાજ જયસિંહે જેના બલ(ળ)-વર્ધન ન. સિ.] બળની વૃદ્ધિ, શક્તિમાં વધારો ઉપર વિજય મેળવેલે કહેવાય છે તેવો એક વિદેશી કે બલ(ળ)-વધે ૧. [સં.] બળ વધારનાર, શક્તિ-વર્ધક વિદેશમાંથી આવેલી જાતિને પુરુષ. (સંજ્ઞા.)
બલ(ળ)-વર્ધિની વિ, સ્ત્રી. .] બળ વધારનારી (રુડી કે બર્બરતા સી. [સ.] (લા.) અસંસ્કારિતા. (૨) અજજડાઈ શક્તિ )
(૩) હતાઈ. (૪) કરતા, અધમતા, બાર્બોરિઝમ બલવવું સક્રિ [સં. ૧૭, -ના. ધા.] શક્તિમાન બનાવવું, બર્બરશ પં. સ. ઉત્તર આફ્રિકાના બાર્બર પ્રાંત. (સંજ્ઞા.) બળિયું કરવું. બલવાળું કમણિ, ક્રિ.
૧ પર્વ સરહદ પારનો એક દેશ, બલ(-ળ)-વંત (-7), -, (-વનં) . [+ સં. ‘વત > બ્રહ્મદેશ. (સંજ્ઞા.)
[લગતું પ્રા.°વત, પ્રા. તત્સમ, + ગુ. ‘' સ્વાર્થે ન. પ્ર.], બલ(-ળબમાં વિ. [+ગુ. ઈ' ત...], મઝ વિ. [અં] બ્રાદેશને વન વિ. [ + સ. વાન્ ૬.] બળવાન, બળિયું બહી . [સ., પૃ. ર. (૨) કૂકડે
બલવવું જ બલવવું'માં. બલ ન. [સ.] બળ, જોર, તાકાત, શક્તિ. (૨) સેના, બલવું અ, ક્રિ. રિવા.] ઊંઘમાં બબડવું કે બકવું, બરલવું લકર. (૩) ભાર કે વજન (ઉચ્ચારણ કે ક્રિયા વિશે), બલ-શક્તિ સ્ત્રી. [૪] શારીરિક કે યાંત્રિક તાકાત, “એનઈ
(આ. બા.). બલ(-ળ)-માર, બલ(-ળ)કારક વિ. [સ.], બલ(-ળ)-કારી બલશાલિત શ્રી [.] બળવાન હોવાપણું વિ. [સં.,.] બળ આપનાર, બલદાયી
બલ(-ળ)શાલી,-ળી વિ. [સં., .] જુઓ અલ-વંત.' બલકે એ “બલકે.'
બલ(ળ)-સંપન્ન (-સમ્પન્ન) વિ. સ.] જુઓ બબલવંત.” બલ(--ક્ષય કું. [સં.] શક્તિનો ઘસારે, શક્તિને નાશ બલસાન છું. એ નામનું એક ઝાડ બલગમ ન. [અર.] જુએ બળખે.” (૨) સેડાં
બલસામ પં. ઝાડમાંથી નીકળતે સુગંધવાળો રસ બલગમી છું. [+ ગુ. “ઈ' ત., ] ઘેડાને એક રોગ બલ-સામ્ય ન. સિ.] શક્તિની સમતુલા, બેલેન્સ એક બલમ-ગી)રી જી. સ્ત્રીઓના ગળા માટેનું એક ઘરેણું પાવર' (ન, ભે)
[રતાળ માટીવાળી જમીન બલઢાં ન, બ.વ. તલનાં જીંડવાં
બલ-સુંદર (સુદ૨) વિ, સ્ત્રી. (સં.) (લા) એક જાતની બહતી . મહેલ કે હવેલી ઉપરની નાની બંગલી બe(-ળ)-હીન વિ. સિં.] બળ વિનાનું, શક્તિહીન, કમજોર બલ-તે ન. [સં. + એ “તોડવું.'] શરીરનો વાળ તૂટી બલહીનતા સ્ત્રી. [સં.] શક્તિહીન હોવાપણું પિરવા જવાથી એના સ્થળે થઈ આવતું ગમતું
બલંગ (બલ) વિ. ઉછાંછળું. (૨) સાહસિક. (૩) બેબલદાણા છું. બ.વ. એક પ્રકારની વનસ્પતિનાં બી બલંદ (બલન્દથ) સ્ત્રી. હાથીના પગમાં નાખવાની બેડી બલ(ળ)-દાયક વિ. [સં.], બલ(-ળ)-દાયી વિ. સિં, .] બલા' સ્ત્રી. [સં. એ નામની એક અશ્વવિદ્યા. (૨) એ જ બલ-કર.”
નામની એક વનસ્પતિ બલ(-ળદેવ, ૦૭ પૃ. [સ + જ “જી' માનવાચક.] બલા* . [અર.] કસોટી (૨) મુસીબત, મુશ્કેલી. (૩) (કણના મેટા ભાઈ) બળરામ. (સંજ્ઞા.).
દુ:ખત્પાદક આફત. (૪) પીટ કરતું વળગણ (ત બલ(-ળ-પૂર્વક ક્રિ.વિ [.) પૂરા બલથી, જોરથી
ડાકણ વગેરે પ્રકારનું) [૦ જવી, ૦ ૦ળવી, દૂર થવી (રૂ. બલ-પૂર્ણ વિ. સિ.] બળિયું, બળવાન, લેકું
મ) આફત ટળવી. (૨) લપિયા માણસથી મુક્ત થવું. બલ(-ળમ્મદ વિ. સિ. એ “બલ-કર.”
• જાણે (રૂ.પ્ર.) મને જાણવાની પરવા નથી, ભગવાન જાણે. બલ(ળ)-પ્રભાવ . સિં] શક્તિમાન હોવાપણાને , ૦ વળગવી (રૂ.પ્ર.) નઠારી સ્ત્રી સાથે પનારું પડવું]. બલની મહત્તા
બલાઈ સ્ત્રી, [ + ગુ. “આઈ' ત.પ્ર.] (લા.) વળગણ. (૨) બલ(ળ)પ્રયાગ ૫. સિં.] બળ અજમાવવું એ
ગાંઠને રેગ (કાખમાં થતો), બામલાઈ બલ-બાહુ છું. સિં.] બળવાળે હાથ
બાકા સ્ત્રી. [સં.] બગલી