Page Text
________________
ફાર્ટ-ફાટા
૧૫૩૫
ફામ
જવું. (૩) કળતર થવી. (૪) છકી જવું, ગર્વ આવ. (૫) કરજ માફ કરવું. ઘરે ફાવું (રૂ.પ્ર.) ચોરી કરવી. ચીથરા ખીલવું, વિકસવું. (૬) ઊભરાઈ જવું. (૭) એકદમ ચાલુ ફાટવાં (રૂ. પ્ર.) એટી બાબતમાં નિરર્થક દલીલ કરવી. થવું. [ફાટી આંખે (-આંખે) (રૂ.પ્ર.) આશ્ચર્યથી. ફાટી છેડે ફાટ (રૂ. પ્ર.) સંબંધ તોડી નાખ. કાં જવું (રૂ.પ્ર) મદમસ્ત થવું. (૨) વંઠી જવું. ફાટીને ધુમાડે ફાટવાં (રૂ. પ્ર) ઠપકે દેવા. (૨) મહેણાં મારવાં. જેતા જવું (૨. પ્ર.) બહુ છકી જવું. ફાટી પડવું (રૂ. પ્ર.) ફાઢવા (રૂ. પ્ર) ઉધરાણી કરવી, (૨) ખુશામત કરવી. (૩) વિપુલતા થવી. (૨) મરણ પામનું. ફાટથા ફરવું (રૂ. પ્ર.) ધક્કા ખાવા. ડોળા કાઢવા (રૂ. પ્ર.) ગુસ્સે થવું]. ગર્વથી ફરવું. ફાટથામાં પગ ઘાલ (રૂ. પ્ર.) દુઃખમાં ફરિયું ન. [જ એ “ફાડું' + ગુ. “ઈયું' ત...] ફાડાને ટકડે, ઉમેરે કરવો. આભ ફાટવું(-) (૩.પ્ર.) ધોધમાર વરસાદ ફાડવું. (૨) (લા.) અડધો રૂપિ, ફાડ પડે. (૨) ભારે આપત્તિ આવી પડવી. આંખ ફાટવી ફાર્ડ ન. જિઓ “ફાડવું' + ગુ. ‘ઉં' કમ ફાડીને અલગ (આખ્ય-)(રૂ.પ્ર.) ગુસ્સે થવું, આંખ ફાટી રહેવી (આખ્ય-) કરેલ ટુકડે, મોટું ફાડવું. (૨) (લા.) ચાલાક, હોશિયાર, (રેવો) (રૂ.પ્ર.) નવાઈ પામવું. ગાંઠ ફાટવી (ગાંડષ) (રૂ.પ્ર.) (૩) લુચું, ખંધું ડર લાગવો, બીક લાગવી. કખ ફાટવી (મુખ્ય) (રૂ. 4) ફાણું ન. [સુ.] દીવાલની અંદરનું બાકું છોકરાં થવાં. પેટ ફાટવું (રૂ. પ્ર) વજનમાં કુસંપ થે. ફોતરાઈ સી. જિઓ “ફાતડે' + ગુ. “આઈ' ત.] ફાતડાબારડો (કે વાંસો ફાટ (રૂ.પ્ર.) ભારે બેજ સહન કરવો પણું, હીજડાવેઢા (૨) ભારે આર્થિક નુકસાન થયું. ફાટું ફાટું થવું (રૂ.પ્ર.) ફાતડે . હીજડે, પ, ચંડળ થોડી વારમાં ફાટી જશે એમ થવું
ફાતિયા S., બ.વ. જિઓ “ફાતિયે.”] પાયમાલી. (કુનાફાટ-ફાટા (ફાટ-ફાટા), ફાટા-ફાટ (ટ), -ટી સ્ત્રી. [ઓ ના ફાતિયા' એ માત્ર પ્રયોગ)
ફાટવું,' –દ્વિર્ભાવ + ગુ. “ઈ' ક. પ્ર.] મારામારી, કાપાકાપી. ફાતિય પૃ. [અર. ફાતિહહ ] કુરાને શરીફના આરંભમાં (૨) (લા.) કુસંપ, વિરોધ, ઝઘડે
અધ્યાય (એ મરેલાંની શાંતિ માટે પઢવામાં આવે છે.). ફાટી ન. વહાણના સોખવાણમાં પલાઈનું લાકડું. (વહાણ.) (૨) મરણ પામેલાને દર સંવત્સરે કરતે ધાર્મિક વિધિ. કાટી-ચાંચ અ. [જ એ “ફાટવું' + ગુ. “હું” ભ. ક. + “ઈ' (૩) સંવત્સરીને દિવસ (ઈસ્લામ.). [૦ દે (રૂ. પ્ર)
સ્ત્રી પ્રત્યય + “ચાંચ'] બગલાને મળતું એક પક્ષી, ચમચા-ચાંચ પવિત્ર સંતોની ભક્તિ કરવી. ૦૫૮ (રૂ. પ્ર.) મરણ ફાટું વિ. [જ “ફાટવું' + ગુ. ‘યું” ભૂ. 5 (ગ્રા.)] ફાટડ્યું, પામેલાની પાછળ સંવત્સરીને દિવસે કુરાને શરીફનો પહેલો ફાટેલું. (૨) ખુલ્લું, ઉઘાડું. (૩) (લા.) અવિવેકી. (૪) અધ્યાય વાંચો]
[પાદરી છકી ગયેલું
ફાધર છું. [.] બાપ, પિતા. (૨) ખ્રિસ્તી ધર્મનો સાધુ, કાટું-qઈ વિ. [+ જુઓ “તૂટવું' + ‘તુટવું' બેઉને + ગુ. “યું' ફાનસ ન. [ફ ફાસ] પવન લાગે નહિ એ પ્રકારનો કાચના
ભ. ક. (ગ્રા.)] ફાટેલું, ફાટલ-તૂટલ, (૨) (લા.) જનું પિટાવાળે અને વાટવાળ દીવો, કંડીલ. (૨) હોકાયંત્ર ફા-ફાટ વિ. [ઇએ ‘ફાટું,'દ્વિર્ભાવ.] (લા.) બહુ હર્ષવાળું. તથા દીવા રાખવાની પેટી, ફસ. (વહાણ) (૨) ભય ને ચિતાથી અકળાયેલું. (૩) અસભ્ય, ભ, અમર્યાદ ફાની વિ. [અર.] નાશવંત, નશ્વર, ભંગુર ફાટેલ જુઓ ફાટલ.'
ફાફ ડું, રિવા.) એ “ફાફડો.” (“ફાફડ ફાડવું” એમ ફાટવું જઓ ફાટું.'
રૂ.પ્ર. તરીકે માત્ર રૂટ છેમોટે ગહલે મેળવો, મહેનત ફાટવું-તૂટવું જ “ફાટું-તુટું.”
કર્યા વિના સંપત્તિમાન થવું) કા' [જએ ‘ફાડવું.”] (લા) ઉચાપત કરવું એ. [૦ કર, ફાફ-વાલ પું, બ.વ. જિઓ “ફાફડે' + “વાલ.'] ફાફડાના ૦માર (રૂ. પ્ર.) ન કરો ]
આકારની વાલોળના દાણું ફાર (-૩૦) સ્ત્રી, જિઓ “ફાડવું.”] ફાટેલે કે ફડાયેલો ફાફડા-શિત-શી, શિ, સ) (ગ્ય) સ્ત્રી. [જ “કાફડે'
અર્ધો ભાગ. (૨) ચીરે, કટકે. (૩) આંતરે. (૪) (લા.) + “શિ(શી)ગ.'] એ નામની વનસ્પતિની શિંગ. (૨) ફરઅડધો રૂપિ. [૦ મારવી (રૂ.પ્ર.) કાઈની વાતમાં વચ્ચે સાણની, ચારાફળી પડવું]
ફાફરિય કલાર છું. [જ “ફાફડો' + ગુ. “યું' ત. પ્ર. + ફાટક ન, વસ્ત્ર, લુગડું. [-કે આવવું (રૂ. પ્ર.) અને ઋતુસ્ત્રાવ “કલાર.'] એ નામની એક વનસ્પતિ, ગેરખમડી થો]
ફાફદિયે થેર . [૪ થોર.'] ફાફડા ઘાટનાં લેખાંફા-ખાઉ વિ. જિઓ ફાડવું' + “ખાવું' + ગુ. “આઉ' કુ. વાળી થોરની એક જાત
પ્ર.] ફાડી ખાનારું. (૨) (લા) ભયાનક. (૩) ક્રોધી ફાફડે છું. [૨] ચણાના લોટની ફરસાણ પ્રકારની મેટી ફારું ન. [જઓ ફાડવું દ્વારા ફાડિયું, ફાડ, ચીરિયું પૂરી. (૨) એ “ફાફડિયે થાર,' થાપડે. [વાની કાંટ ફાઉં સ. જિ. [સં. ૨a->પ્રા. ] બે ટુકડા છૂટા પડે (-ફાંટ) (રૂ.પ્ર.) બટકી જાય તેવા પદાર્થ. (૨) વજન ઓછું
એમ ચીરવું. (૨) પહોળું કરવું, વિકાસ કરવો. (૩) ચેરી હોય છતાં ફાંટ મટી થાય એવી વસ્તુઓનો સમહ કરવા ઘુસી જવું. (૪) વાપરીને ઘસી નાખવું. [ફાડી ખાવું ફાફી સ્ત્રી. [રવા.] તરસ, તૃષા, પિપાસા, ધખ (રૂ. પ્ર.) લુંટી લેવું. ફાડી મૂકવું (રૂ. પ્ર.) વહેવડાવી મૂકવું. ફામ સ્ત્રી. [અર. હિમ] સ્મૃતિ, યાદ. (૨) બુદ્ધિ, સમઝ, આભ ફાટવું (રૂ. પ્ર.) પરાક્રમ કરવું. ખત ફરવું (રૂ. પ્ર.) (૩) સાવચેતી
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |