Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 495

ફડિયાં
ચાળા
પું. [જુએ ફરકવું” દ્વારા.] પલકારે. (ર) (લા.) ઇશારા,માં પું. [. કૅમ્] નમૂનાના આકાર, ઢાળે, બીજું, પૅટર્ન.’ [એક રમત, ખેાભિલ્લુ ઢિયાં ન., ખ.વ. [જુએ ‘ફરવું’ દ્વારા.] (લા.) એ નામની ધરૂર ક્રિ.વિ. [રવા.] ‘ફરરર' કરતાં ઊંડી જવાય એમ
(૨) છાપેલા પુસ્તક માટે કાગળના માપની દૃષ્ટિએ અમુક એકી સંખ્યાના કાગળ અને એને વાળીને બનાવેલી થકડી, ફાર્મ’
ક્રૂર-સૂસ ક્રિ.વિ. [રવા.] ‘ફરરર' અવાજ સાથે અચ(૮)કી
ફેલાં(-શૅર્સા)ગ (ફાઁ(-લો)) પું. [અં] જના એક માઇલના
પડાય એમ
આઠમા ભાગનું માપ
ફર્યા શ્રી. [અં.] સરકારી તેાકરેને અને ખ'સ કરી લશ્કરના માણસાને ગેરહાજરીની એક ખાસ પ્રકારની અપાતી રજો ફર્શ જઆ ‘ફરસ.’
ફ-બંદી (-બન્દી) જુએ ‘ફેરાબંદી.’ ફર્સ્ટ વિ. [અં.] પહેલું પ્રથમ ફર્સ્ટ-એઇડ સ્ત્રી, [અં.] ધવાયેલાંને અપાતી પાટા-પીડી દવા વગેરેની પ્રાથમિક સારવાર
કરિયું ન. જૂએ ‘*ડિયાં,’
કુરિયા પું. બારી બંધ રાખવાની આંકડી
૧૫૩૦
ફરેકાળ જુએ ડે-તાળ.'
ઠી` શ્રી. બારી કે બારણામાં પાટિયાંને બદલે ડેલી ઊંચી નીચી થાય તેવી ચીપેા
કુરૈઠી સ્ત્રી [અં, પૅરેઇડ] લશ્કરી ક્વાયત
કરે કરેય ક્રિ.વિ. રિવા.] ભાંગતૂટ વગેરેને અવાજ થાય એમ કરાટી સ્રી. [+ ગુ. આટી' ત.પ્ર.] ક્રૂડ ફ્રેડ' એવા અવાજ, મેટા ફરકા કુરૈડી॰(-ણી) સ્ત્રી. [+ ગુ. ’ ત.પ્ર.] કે, આંટે. (ર) ખારીને પડદા. (૩) ઉધાડ-વાસ થાય તેવી ચીપેાવાળી બારી કડી (-)) સ્ત્રી. [જુએ ‘ફરેઠી.’] લશ્કરી કવાયત બાદ
કરવામાં આવતા અંદૂકના અવાજ
ફ્રેબ શ્રી., પું. [ફા.] ભલ-થાપ ખવઢાવવીએ, ધેાખા, પ્રપંચ, છળ, કપટ, ઠગ-ખાજી, દર્ગેા. (૨) ચાલાકી, ચતુરાઈ ફેબ-બાજ વિ. [ફા.] કખ કરવામાં કુશળ ફરૈખિયું વિ. [+ ગુ. મું' ત.પ્ર.], ફરેખા વિ. [ફા.] ફરેખ કરનારું, દગાખેાર
કુબા સ્ત્રી. [· ગુ. ‘' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] જુએ ‘ફરેખ.’ કુરૈ-મુક્ત ક્રિ.વિ. [જઆ ‘ફરવું + ‘મુક્ત.’] પાયમાલ થઈ જવાય એમ. (૨) છૂટા થઈ જવાય એમ કરરું ન., રે પું. [જુએ ફકરનું' દ્વારા.] શેરડીનું પીંછડું. (૨) ક્રૂમતું, (૩) નનામી કે ઠાઠડીને બાંધવામાં આવતી તે તે નાની ધજા
કરેલ વિ. જએ ‘ક્યું' + ગુ. ‘એલ' બી. ભટ્ટ.] (લા.) પ્રવાસ કરી. કાબેલ થયેલું, અનુભવી. (૨) ચસકેલ મિજાજ નું, દેશથી
Jain Education International_2010_04
ક` ન. [સં.] સપાટ પાટિયું. (ર) પટેલ, તખ્તા,‘ ફિલ્મ.’ (૩) હથિયારનું પાનું, છું. (૪) આધાર-બિંદુ, ‘ક્રમ ' (૫) મણકા વગેરેની માંડણી, ‘ઍઍક્સ' લકને ત. [અર.] આકારા. (ર) સ્વર્ગ
ફલક-દંતી (-૬તી) વિ. [સં.,પું.] ફળના જેવા દાંતવાળું (એક જાનવર)
ફલક-યંત્ર ( યન્ત્ર) ન. [સં.] ખગોળશાસ્ત્રને લગતું એક પ્રાચીન પરિપાટીનું યંત્ર (‘જ્યા’ વગેરેના નિણૅય લેવાનું) ફલક શયન ન. [સં.] પાટિયાંની સંતાન વગેરેની ઊભા બે દાંડાવાળી બનાવેલી પથારી, ‘હૂં ચર’ કુલકામ પું. [સં.] કરેલાં કર્મોના ફળની ઇચ્છા, લેચ્છા. (૨) વિ. કરેલાં કર્મોના ફળની ઇચ્છા રાખનાર, લેમ્બુ ફુલ-કામના સ્રી. [સં] જઆ ‘કુલ-કામ(૧),’ ફલકામી વિ. [સં, પું.] ફળની કામના રાખનારું, લેમ્બુ કુ હું વિ. વખાણથી ફુલાઈ જાય તેનું
કરે પું. ચૂના કાંકરી રેતી વગેરે માપવાનું બે ફૂટ લાં પહેાળું અને ઊંડું લાકડાનું ચાકડું (ધન-માપ લેવા માટેનું), (૨) સેાળ પાલીનું જૂનું માપ [ાવું? કર્મણિ., ક્રિ.
ઉત્પન્ન કરનારા અવ્યવ
ફરાઢવું` સ.ક્રિ. [રવા.] નિદ્રામાં નસકારાં બેલાવવાં. ફા-લ-કાશ(-૫) પું. [સં.] ફળનું કેટલું. (૨) સ્ત્રીના બીજને કાઢવું? સક્રિ. ખરાખ રીતે વાપરવું. કઢાવું? કર્મણિ, ક્રિ. કઢાવવું છે., સક્રિ કઢાવવું જ ‘કરવું ’માં, ફરેડાયું–૨ જુએ ફરાડવું –‘માં.
ફા-દસ્ત પું. સંગીતનેા એક રાગ. (સંગીત.) (૨) સંગીતના એક તાલ. (સંગીત.)
d
કાળા પું. કેાડલા, કેલ્લા, જળેળા, કરકેશલા ફર્નિચર [અં.] ધરનું કે કાર્યાલય વગેરેનું મુખ્યત્વે લાકડાનું રાચરચીલું (ખુરશી મેજ કમાટ સેફ્ા પલંગ વગેરે) ફર્નિ(-ને)સ શ્રી. [અં.] ભઠ્ઠી ફર્મ સ્ત્રી. [અં.] વેપારી પેઢી
કુલ-૧
ર
ક્લાસ પું. [અ.] પહેલેા વર્ગ, પ્રથમ દરજજો. (૨) (ર) વિ. ઉત્તમાત્તમ કાર્તિનું, શ્રેષ્ટતમ ફૂલ(-ળ) ન. [સં.] વનસ્પતિનું બી કે બી વિનાનું કેટલું, (૨) પરિણામ (સારું ચા નરસું), (૩) દાખલાના જવાબ, યેગકુળ. [॰ આવવું (રૂ.પ્ર.) પરિણામ દેખાવું. ૦ એસવું (બૅસવું) (રૂ.પ્ર.) વનસ્પતિ ઉપર ફળ લાગવાના આરંભ થવા. ૦ મળવું (રૂ.પ્ર.) કાર્યનું સારું કે નરસું પરિણામ અનુભવવું]
ફલ-ગ્રાહી વિ. [સં., પું] ફળનું ગ્રહણ કરનાર
કુલ-જિઘત્સા સ્ત્રી. [સં.] (લા.) ફળ માટેની લાલસા, ફળ
માટેના પુરુષાર્થ વિભાગ, ‘એસ્ટ્રાલ છ’ લયાતિષ ન. [સં.] ભવિષ્ય જોવાને જ્યેાતિષનેા એક ફૂલ-તઃ ક્રિ. વિ. [સં.] પરિણામે, આખરે. (૨) ધારી લઈ ને, માની લઈ તે
કુલ-ત્યાગ પું. [સં.] કર્મના ફળના ત્યાગની ભાવના, ફળની ઇચ્છાને અભાવ [કમ કરનાર ફળત્યાગી વિ. [ä.] કુળના ત્યાગ કરનારું, નિષ્કામ ફૂલ-દ વિ. [સં.] ફળ-દાયક