Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 483

પ્રેતાWિ
૧૫૧૮
પ્રેમી
પ્રેતા િન. [ + સં. મરિથ] મડદું બળી ગયા પછી પ્રેમ-લક્ષણ વિ, સી[સં.] જેમાં પ્રેમ એના ગુણધર્મ તીર્થોમાં પધરાવવા માટેની હાડકાંની તે તે કરચ
તરીકે રહેલો હોય તેવી ભક્તિ, પ્રેમભકિત પ્રેફરન્સ ન. [.] પસંદગી
પ્રેમ-લગ્ન ન [સં] પરસ્પરને થયેલા સેહને લઈ થયેલો પ્રકરસ-શેર પું. [એ.] વ્યાજ નિમિતે અપાતો શેર વિવાહ, સ્નેહ-લગ્ન પ્રેમ છું. [સં. પ્રેમના પ્રેમમાં પું, પ્રેમ ન.] પ્રીતિ, સ્નેહ, પ્રેમલ(-ળતા મી. (જુએ “પ્રેમલ'+{., ત, મહોબત, ચાહ, અનુરાગ, એરેસ' (ગ્રીક ભાષામાં એ પ્રેમલું વિ [જુઓ “પ્રેમલ' + ગુ. ‘ઉ' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] પ્રેમમાં દેવ' છે.) (૨) આસક્તિ, લગની. (૩) રુચિ
આંધળિયાં કરીને પડેલું, (૨) વધુ પડતો પ્રેમ બતાવવાને પ્રેમકથા શ્રી. [સં.] જેમાં પ્રેમને લગતા પ્રસંગ અપાયા દંભ કરતું. (૨) પ્રેમી (તિરસ્કારમાં) હોય તેવી વાર્તા, “લવ-સ્ટોરી'
[ઝઘડો પ્રેમવશ વિ. [૪] પ્રેમને અધીન, સ્નેહાધીન પ્રેમ-કલહ છું. [,] પ્રેમને કારણે હાંસી કે મને કના પ્રકારનો પ્રેમ-વાર્તા સી. [ ] જ એ પ્રેમ-ગોષ્ઠિ .” પ્રેમ-કહાણી (-કાણી) . [+ જુએ “કડાણ.'] જ પ્રેમ-વિહીન વિ. [સં. પ્રેમ વિનાનું, એહ વગરનું પ્રેમ-કથા.'
[પ્રેમ ચેષ્ટા પ્રેમ-વિહ૧૧ વિ. સિં] જએ પ્રેમધેલું.’ પ્રેમ-કેલિ સી. [સ, પું, સી.], પ્રેમ-જી સ્ત્ર. [સં.] પ્રેમ-વીર વિ. સં.] પ્રેમશૌર્યવાનું પ્રમ-ગાંઠ-ઠથ) [ + જ “ગાંઠ.'] પ્રેમને ઘનિષ્ઠ સંબંધ પ્રેમ-શન્ય વિ. સિં] જુઓ “પ્રેમ-વિહીન.” પ્રેમ ગઠિ , અષ્ઠી જી. [સં.] પ્રેમ-ભરેલી વાતચીત, પ્રેમ-શૂર વિ. [સં.3, -$ વિ. [+ ગુ. ‘ઉ' વાર્થે ત. પ્ર.] સનેહની વાત
જ “પ્રેમ-વીર.” પ્રેમ-ઘેલું ઘેલું) વિ. [+ જુએ છે.'] પ્રેમને લઈ એણે પ્રેમશૌર્ય ન. સિં] પ્રેમાળ શરાતન ઓછું થતું, પ્રેમને કારણે વારી જતું, પ્રેમ-
વિલ પ્રેમશૌર્ય-ભકિત સ્ત્રી. [સં] શૂરવીરતા, ‘શિવહરી' પ્રેમ-તંતુ (તન્ત) . [સ.] પ્રેમરૂપી તાંતણે
પ્રેમ-સેવા આપી. [સં] “પ્રેમશૌર્યભક્તિ-શિવરી' (.કા.) પ્રેમદા સી. [સ. પ્રમા; આ શબ્દને “પ્રેમ' સાથે કશે જ પ્રેમળ જ એ પ્રેમ.? સંબંધ નથી.] મદભરેલી સ્ત્રી, લલના, કામિની
પ્રેમળતા જ ‘પ્રેમલ-તા.'
[નેહ હોવાપણું પ્રેમ-દીવાનું વિ. [+ ઓ “દીવા.'] જ “પ્રેમ-ઘેલું.'
પ્રેમાધિય ન. [ + સં અધિવB] પ્રેમની વિપુલતા, વધારે પ્રેમ-દષ્ટિ સી. [સં.] હેતાળ નજર
પ્રેમાનંદ (-નન્દ) કું. [ + સં. પ્રેમન + મા-નવ) ભગવાન પ્રેમ-ધર્મ છું. [સ.] પ્રાણીમાત્ર તરફ અમીયતાની ભાવનાથી સાથેના પ્રેમવાળે આનંદ-ભાવ, પ્રેમવાળે હર્ષ. (૨) એ વર્તવું એ. (૨) અહિંસા-ધર્મ
નામને ગુજરાતના પ્રથમ કક્ષાનું આખ્યાનકાર કવિ પ્રેમધમી વિ. સં., મું.] સર્વત્ર પ્રેમધર્મનું આચરણ
(૧૭ મી-૧૮ મી સદીના સંધિભાગને). (સંજ્ઞા.). પ્રેમ-પત્ર કું. સિં, ન.], ત્રિકા સ્ત્રી. સિ] એકબીજાને પ્રેમાનંદી (-નન્દી) વિ. [સ, પું] પ્રેમયુક્ત આનંદથી ભરેલું, ચાહનારાં પ્રેમપાત્રને એકબીજા ને લખાયેલા ત ત પ્રમથી સ્નેહાળ આનંદી. (૨) પ્રેમાનંદ કવિને લગતું ભરેલ કાગળ
પ્રેમાનંદીય (નન્દીય) વિ. સિં] કવિ પ્રેમાનંદને લગતું પ્રેમ-પાત્ર વિ. સિ., ન.) પ્રેમ કરવા યોગ્ય. (૨) જેની પ્રેમાનંદીયતા(-નન્દીયતા).[૪] કવિ પ્રેમાનંદના પ્રકારનું
સાથે પ્રેમ કરી શકાય તેવું (માણસ-પ્રિય કે પ્રિયતમ) કે જેવું હોવાપણું પ્રેમ-પાશ . સિં] પ્રેમનું બંધન, પ્રેમ-ગાંઠ
પ્રેમાભાસ છું. [+ સં. મા-મra] દેખાવા પૂરતો પ્રેમ, ઉપરપ્રેમપૂર્વક કિં. લિ. [સ.] પ્રેમથી, હેતથી, સનેહપૂર્વક
ચાંટિયે પ્રેમ
પ્રેમથી ગદગદ થયેલું, પ્રેમ ભીનું અતિજ્ઞા સી.(સ.) લગ્ન વગેરે બાંધવાને માટે અપાયેલા કેલ માર્ક વિ. [ + સે. માદ્રી પ્રેમથી તરબળ, પ્રેમથી ભરેલું, પ્રેમ-બદ્ધ વિ. [સં] પ્રેમથી બંધાયેલું [પ્રેમ-પાશ.
પ્રેમાદ્ધતા સી. [સં] પ્રેમાર્દ હોવાપણું.
તા. પ્રેપ-બંધ (-બ-૫) કું., -ધન ન. સિં] એ પ્રેમ-ગાંઠ- પ્રેમાલાપ પં. [+સં મા-rq] જએ પ્રેમ-ગેઠિ.' પ્રેમ-બીજ ન. [સ.] નેહરૂપી બી
પ્રેમાલિંગન (-
લિન) ન. [ + સં. મા-સ્ટિકનો પ્રેમને કારણે પ્રેમ-ભક્તિ , સિં] જેના મનમાં પ્રેમ છે તે ભક્તિનો છે , એક પ્રકાર, પ્રેમલક્ષણા ભક્તિ (જેમાં સ્નેહ-આસક્તિ વ્યસન
પ્રેમાશ્રુ ન, બ. વ. [+ સં. મઝ] પ્રેમનાં આંસુ
મા અને તમયતા ક્રમિક રીતે સિદ્ધ થતાં હોય છે.)
પ્રેમાસ્પદ વિ. [ + નું માસ્પટું ન] જ પ્રેમ-પાત્ર (૧).” પ્રેમ-ભગ્ન વિ. [સં] પ્રેમમાં નિરાશા મળી હોય તેવું
પ્રેમાળ વિ. [ + | ‘આળ ત. પ્ર.] પ્રેમપૂર્ણ, પ્રેમવાળું, પ્રેમ-ભાવ ૫. સિં.] પ્રેમની લાગણી, નેહ-ભાવ
નેહાળ
[સ્નેહને ફણગે પ્રેમ-ભીનું વિ. [+ જુએ “ભીનું '] એ પ્રેમાદ્ર'
પ્રેમાકુર (પ્રેમાક કુર) કું. [ + સં. મર] પ્રેમ છે, પ્રેમ-મલક વિ. [ ]જેના મૂળમાં પ્રેમ-ભાવ રહેલો હોય તેવું પ્રેમશ પ્રેમીશ) પૃ. [ + , અંશ] પ્રેમને કણમાત્ર પ્રેમ-રસ પું. [ ] પ્રીતરૂપી રસ, (૨) પ્રેમભકિની મીઠાશ એમાંશી પ્રેમશી) વિ. [સ, S.] પ્રેમાશવાળું પ્રેમલ(-ળ) વિ. સ. પ્રેમન્ દ્વારા] જેના મૂળમાં પ્રેમ વધો પ્રેમિક વિ, પું. સ પ્રેમિન + +] પ્રેમી, પ્રિયતમ, આશક હોય તેનું પ્રેમમલક, (૨) દેવી પ્રકારના પ્રેમવાળું, દૈવી પ્રેમિકા સી. સિં] પુરુષને ચાહનારી સ્ત્રી. માશૂક, પ્રિયતમા પ્રેમ વરસાવતું
પ્રેમી વિ. સિં, પું] પ્રેમ ધરાવનાર. (૨) . પ્રિયતમ, પ્રેમિક