________________
પંડિતા
૧૪૦૦
પંપ-સિં-સીંચાઈ દોઢડા
પંથ (પ) . જિઓ પંથ' + ગુ. ડું સ્વાર્થે તા.પ્ર.] પંદિતા (પરિડતા) સી. [સં.1 વિદુષી સત
પંથ, માર્ગ, રસ્ત. (પદ્યમાં) [વાર પરણનાર પુરુષ પંડિતાઈ (પડિતાઈ) સી. સિં. guત + ગુ. “આઈ 'ત,પ્ર.] પંથ-વર (પન્થ-) પું. [સં. પ્રથમ–વરનું લાઇવ પહેલી જ પંડિતપણું, સાક્ષરતા, વિદ્વત્તા
પંથ-વાદી (પન્થ-) વિ. જિઓ પંથ' + સં. વાલી, મું.] અમુક પંહિતા (પણિતાણી) સ્ત્રી. [ queત+ગુ. “આણ” સ્ત્રી- મતનું આગ્રહી
પોતાના મતસંપ્રદાયનો આગ્રહ પ્રત્યય] પંડિતની ઘરવાળી
પંથાભિમાન (પન્થાત્મિ) ન. [જ “પંથ'+ સં. અમિ-માન] પંદિતિયું (પડિતિયું) વિ. સં. પfuત + ગુ. ઈયું ત.પ્ર.પંથાભિમાની (પન્યાભિ વિ. [સં૫.] પંથાભિમાનવાળું પંડિતના જેવું
[બતે, પિત, ખુદ, આપ પંડ્યા (પન્યા) કું. [સં. ઘણાઃ એ વયિત્ન નું પવિ.,એ..] પંડે (પણ) સર્વ. જિઓ “પંડ' + ગુ. “એ” ત્રીવિ, પ્ર.] પથ, માર્ગ, રસ્તે, કેડે પડતર (પડેતર) વિ. જિઓ “પંડ' + સં. શતર, સંધિથી] પથિયા (પ ) . જિઓ “પંથ' + ગુ. “થયું' ત.ક.], પિતા સિવાયનું, પરલક્ષી, “એજેટિવ' (બ.ક.ઠા.)
થી (૫થી) વિ. પું. [+ગુ. “ઈ' ત.ક] મુસાફર, પથિક, પંડયંe (પંડ-પંડયું) ક્રિ. વિ. જિઓ પડ-દ્વિભવ, વચ્ચે વટેમાર્ગ, પ્રવાસી
[‘પંધિય.' (પઘમાં.) ગુ. “એ' ત્રી વિ, પ્ર.] જાતજાત, જાતે જ, પડે જ, પોતે જ, પંથી- (પ-થી-) ૫. [+ ગુ. ડું સ્વાર્થે ત...] જુઓ પડાપડ
પંથી દાન (૫થી-) ન. [જ “પંથી'+ સં] મરણ પામેપં(૫) ડેર જુએ “પંડરવે.”
લાની પાછળ બ્રાહ્મણને આપવામાં આવતું શાનદાન પંડે (ડ) ૫. સિં. પતિ - પ્રા. હિમ->ગુ. પંડવો, પંથી-લોક (પથી- પું. [જઓ પથી'+ ] મુસાફરો, પણ હિં. “પંડા] તીર્થ-ગેર [જ એ “પડે પંડ.' પધિ, વટેમાર્ગુઓ પ-૫ (પં -પંથ) ક્રિ. વિ. જિઓ “પંડ,”-
દિવ-] પથી-શ(-9) વિ. જિઓ “પંથી' + સં.1 પંથીને સ્વાંગ પંડળી સ્ત્રી. અર્ધવર્તુલાકાર પૂરણ-પૂરી, અડધી ગોળ વેડમી સભ્યો હોય તેવું, મુસાફરીના સ્વાંગવાળું પંડાળું ન. [સં. ટો->પ્રા. પોસ્ટ-] એક વેલાનું શાક પંદડે . જિઓ “પાંદ' + ગુ. ‘ડું' વાર્થે ત...] સેનાની માટેનું સર્પ જેવા આકારનું તે તે ફળ
ગાળ પાંદડીમાં વાળી નાખીને બનાવાતું સ્ત્રીઓના કાનનું પંડ્યો છું. સિં. વળeત-> પ્રા. પરમ –] ગામઠી નિશાળ એક ઘરેણું
ચલાવતો બ્રાહ્મણ. (૨) કર્મકાંડ કરાવનાર શુકલ, ગાર. પંદ(-) (પન્દ(-)૨) વિ. સં. વિરાટે અપ. નારદ્દ, (૩) બ્રાહ્મણોમાં એક અટક અને એને પુરુષ. (સંજ્ઞા.) નર] પાંચ વત્તા દસની સંખ્યાનું, પનર પંઢરીનાથ પું, સિં. પાકુર દ્વારા] મહારાષ્ટ્રના પંઢર- પંદ-નર-મું (પન્દ(ન)૨-મું) વિ. [+ગુ, “મું ત...]
પુરમાંના આરાધ્ય દેવ પાંડુરંગ વિઠ્ઠલનાથ, વિઠોબા, (સંજ્ઞા) પંદરની સંખ્યાએ પહોંચેલું, પનવમું પંત (પત) ૫. [સં. પતિનું મરા. લાધવ] પંડિત પંદ(ન)રા (પ(-ન)૨) પં. બ.વ., રાં નબ.વ. જિઓ પંત-પ્રધાન (પઃ-) પં. સિ., ન.] મુખ્ય પ્રધાન, મુખ્ય- “પંદ(ન)-૨' + ગુ. “ઉં' ત..] પંદરને ઘઢિ કે પાડે મંત્રી, પ્રાઇમ મિનિસ્ટર,” “ચીફ મિનિસ્ટર.” (મહારાષ્ટ્રના પંદરી શ્રી. પાંચ ઇંચનું માપ પેશવાઈના સમયમાં “પેશવા.')
પંદ(ન)ોતરે છે. [સં. પરી + સત્તા =પરોવર પતિયાળું વિ. સહિયારું. (૨) ન. સહિયારે વિપાર. (૩) અપ. પન્નરોત્તમ-] સં. ૧૩૧૫ ને પડેલો માટે દુકાળ, ગણિતમાં આવતી દાખલાઓની એક રીત. (ગ.)
પનોતરે
[ોત્તર-સમ] એક પંદર પતિયાળા ૫. જિઓ ‘પતિયાળું.'] એ પતિયાળું (૩).' પંદ(ન)તેરસે વિ. [સં. પશ્ચાસ-રાત>અપ. પૂન
તૂછ (પત્છ) . “પત’ મરા, એને વિકાસ કે પનર (પન્નર) જ પંદર.” “જી.”] શિક્ષક. (૨) ભેળા અને સીધા સ્વભાવને વિદ્વાન પનર-મું (પન્નર-મું) જૂઓ “પંદર-મું.' (મજાકમાં કે તિરસ્કારમાં
પરા પન્નર, -રાં જ પંદરા, રાં.' પંથ (પેન્થ) . [સં. ન્યાઃ એ ચિનનું ૫, વિ, એ. ૧.] પંન્યાસ (પચાસ) ૫. સિં. પઢા નું લાઘવ] જૈન સાધુને પથ, માર્ગ, રસ્તો, કેડે. (૨) ધર્મનો એક ફિરકે કે દીક્ષા લીધા પછી દસમે વર્ષે થતી એક વિશેષ દીક્ષાથી ફાટે, સંપ્રદાય. [ ઝાલા , ૦ ૫કહ, ૦ લે (રૂ.પ્ર) પ્રાપ્ત થતું પદ. (ન.) રસ્તે આગળ વધવું. ૮ પર આવવું (રૂ. પ્ર.) સાચા રસ્તે પંપ (૫૫) ૫. [એ.] હવા ભરવાનું પિચકારી જેવું યંત્ર. ચડવું. ૦ બતાવ (રૂ. પ્ર.) સાચે ઉપાય બતાવો. (૨) સ્ટવ વગેરેમાં હવા ભરવાનો વાઇસરવાળો ખુંટે. (૩) ૦ વળાવ (રૂ. પ્ર.) મરણ પછી તેરમે દિવસે એક જમીનમાંથી કે કવા-વાવમાંથી પાણી ખેંચવાનું યંત્ર. (૪) પ્રકારના શ્રાદ્ધ-વિધિ કરવો. -થે પડવું (રૂ. પ્ર.) ચાલતા થવું] મેટર-વાહનમાં પેલ ભરવાનું યંત્ર અને એનું સ્થાન પંથક (પેન્થક) . સિ. વળ] મહાલ કે તાલુકા પ્રદેશ. પંપ-સિ(-સ)ચાઈ(પમ્પ-) શ્રી. [.+જુઓ “સિ(સી)ચવું + (૨) પ્રદેશ (સામાન્ય) [મુખ્ય દસ્તુર. (પારસી.) ગુ. “આઈ પ્ર.] પંપ દ્વારા જળાશયમાંથી પાછું ખેંચી ખેતરે પંથકી (પન્થકી) ૫. પારસીઓની અગિયારીને મુખી, વગેરેમાં પહોંચાડવાનું કામ, “લિટ-ઇરિગેશન” (“લિટ પંથ-ગામી વિ. સં. વામી, મું.] મુસાફર, (૨) સાચે ઈરિંગેશન'માં પાણી ઊંચકવાના' એટલે કે “સીંચવાનો અર્થ માર્ગે જનાર
છે, “સિંચવાને’–છાંટવાને નહિ, તેથી “પપ-સિચાઈ ' સાચા
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org