Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 334

પરવા
૧૩૬૨
વપરાતું ફળ પરવા ક્ર.વિ. ગયે વરસે, આગલે વરસે પરવાને જુએ ‘પરવાહ વૈ [ગરજ, પરવાહ પરવા, વાઈ સ્રી, [ફા. પ] દરકાર, જરૂર, સ્પૃહા, પરવાજ શ્રી. [ફા.] ઊડવું એ, ઊડી જઈ દૂર થવું એ પરવાઢ (-થ) સ્ક્રી. [સં. વિાટિ>પ્રા. પાહિ શ્રેણી, પંક્તિ] ગામને ફરતે કરેલી કાંઢાની કે ચારની વાડ, (૨) ગામના પાછલા ભાગની હદ કે મર્યાદા પરવાણ જુએ ‘પરવણ’-‘પરમાણ.’ (વહાણ,)
પર-વાદ પું. [સં.] બીજા બીજા મતવાદીઓના સિદ્ધાંત, પ-દર્શન, પર-સિદ્ધાંત, પરમત પરવાદી વિ. [સં.,પું.] બીજા વાદવાળું, પરમતિયું પરવાન વિ. સં. રવાન્] જુએ ‘પરાધીન.’ પરવાનગી સ્ત્રી. [ફા.]૨જા, અનુજ્ઞા. (૨) સંમતિ, અનુમતિ. (૩) મંજૂરી
પરવાનગી-પત્ર હું. [ +સેં.,ન.] મંજરીનેા પત્ર. (૨) ખસેડ વાની રજા આપતા પરવાના, ‘ક્લિયરન્સ સર્ટીફેક્રેટ’ પરવાના હું. [ફા. પર્વાનહૂ ] પતંગિયું, ક્ હું પરવાના-તંત્ર (-તત્ર) ન. [જએ ‘પરવાના' + સં.] ‘લાઇ~ સન્સ' આપનારું સરકારી ખાતું, લાઇસન્સ ઍથેારિટી' પરવાના-દાર વિ. [જએ ‘પરવાના’+ ફા. પ્રત્યય.] જેને પરવાના મળ્યા છે તેવું, પરવાના ધારણ કરનારું,
‘લાઇસન્સી’
પરવેલ(-) હી. [જએ વેલ' દ્વારા.] એ નામની એક વેલ પર-વૈરાગ્ય ન. [સં.] પરમ વૈરાગ્ય પર-પદેશ પું. [સં.] પેાતાની વસ્તુ બીજાની છે એમ કહી પેાતાની જાતને છૂટી કરી લેવાનું એક વ્રત. (જેન.) પર-શક્તિ . [સં.] પરા શક્તિ, `પરમ શક્તિ (૨) લક્ષ્મી પર-શાસિત વિ. [સં.] ત્રાહિતની સત્તા નીચેનું. (૨) પર-વશ, પરાધીન, પર-તંત્ર મેક્ષ, નિર્વાણ પર-શાંતિ (શાન્તિ) સ્ત્રી. [સં.] પરા શાંતિ, પરમ શાંતિ, પર-શિવ પું. [સં.] મહાદેવ શિવનું એક ઉચ્ચ કાટિનું સ્વરૂપ પરશુ હું. [સં.] કુહાડા. (૨) શ્રી. [સં.,પું.] કુહાડી, ફરી પરશુ-રામ પું. [સં.] પૌરાણિક કાલના એક ઋષિ જમદગ્નિ ભાર્ગવના રેણુકામાં ઉત્પન્ન થયેલા પુત્ર (જેની વિષ્ણુના દસ અવતારામાં છઠ્ઠા અંશાવતાર તરીકે ગણના થઈ છે. (સંજ્ઞા.) આજ્ઞા-પર-શ્રુતિ હી. [સં.] પછીની શ્રુતિ. (સંગીત.)
પરસવાપછી વિ. [સં. ૧-૧q + પત્નીવી, પું.] ખીજાં પ્રાણીઓને ખાઈને જીવનાર
પરસ(સ્ )લી સ્ત્રી, જએ ‘પરસૂદી.’ પરસવણું છું. [સં.] પછીના વર્ણ (સ્વર કે વ્યંજન)ના જેવા થઈ જતા વર્ણ, (ન્યા.)
પરસનું સ.ક્રિ. [સં. સ્વચ્-વશે, અર્હ. તાવ] સ્પર્શ કરવા, અડવું, અડકવું. (ભૂ. કૃ.માં કર્તરિ પ્રયોગ). પરસાવું કર્મણિ., ક્રિ. પરસાવવું કે,સ.ક્રિ. પર-સંગ` (-સફૅ) પું. [સં.] બીજાએમાં રાખવામાં આવતી આસક્તિ. (૨) જુએ ‘પર-સંગત.’ પરસંગને (પરસ) પું. દારીને ત્રણસેરી કરવી એ. (૨) ખાંટલા પર-અંગત`` (-સત) વિ. [સં.] બીજાની સાથે જઈ મળેલું પર-સંગત॰ (-સત્ય) સ્રી. (સં. પ-સંઘત્તિ], મંતિ દ્વી. [સં.] પારકાની સામત [છે તેનું (પર-બ્રહ્મ) પર-સંજ્ઞ૪ (-સ-જ્ઞક) વિ. [સ.] ‘પર' એવી જેની સંજ્ઞા પર-સંપર્ક (-સમ્પર્ક) પું. [સં.]ખીજાની સાથે પ્રસંગ પાડવા એ પર-સંબંધ (-સમ્બન્ધ) પું. [સં.] બીજા કે બીજાએ સાથેના સંબંધ [લગતું પરસંબંધી (-સમ્મુધી) વિ. [સં.,પું.] બીજા કે બીજાંઓને પર-સંસ્ક્રુર (-સંસ્કાર) પું. [સં.] બીજાએની પડેલી કે પડતી અસર [પારકી અસરવાળું પરસંસ્કારી (-સંસ્કારી) વિ. [સં..હું.] પર-સંસ્કાર પામેલું, પરસાદ પું. સં. પ્રજ્ઞાવ, અર્વાં. તદ્દ્ભવ] ઇષ્ટદેવને ધાંચા પછી ભક્તોને પ્રસાદીરૂપે મળતી ચીજ વસ્તુ ખાદ્ય વગેરે.
પરવાના પું. [. પર્વાનપ્] રા-ચિઠ્ઠીં, સન, પત્ર, પર્મિટ, લાઇસન્સ, લેટર ઑફ ઇન્ટેન્ટ' પરવાર છું.,સી. ફુરસદ, નવરાશ પરવારર(-હ) જુએ ‘પરવા,હૈ, પરવારવું અ.ક્રિ. [જુએ ‘પરવાર, 'ના.ધા.] કામમાંથી નવરા થવું, ફુરસદ મેળવવી. [પરવારી ચુકવું, પરવારી બેસવું (-ભેંસનું) (રૂ.પ્ર.) કામ પૂરું થતાં નવરા થવું. (૨) ખાઈ બેસવું, બધુંય ગુમાવવું]
પરસાદ
કિંમતી ગણાય છે અને ઘરેણાંમાં મેતીની જેમ વપરાય છે.) પર-વિનાશ હું. [સં.] શત્રુના નાશ, શત્રુને સંહાર પરિવચા જુએ ‘પરિયા,’ પર-વિષયક વિ. [સં.] જુઆ ‘પરલક્ષી’-‘ઍન્જેટિવ,’ પરલી વિ, જુએ ‘પરવડૈ' + ગુ. ‘^’ ત.પ્ર.] પરખ ચલાવ
‘પ્રવાહ,’
પરવરી વિ. [કા.] તંદુરસ્ત, હુષ્ટ-પુષ્ટ, અલમસ્ત. (૨) પું, ભરવાડ જેવી એક જ્ઞાતિ અને એના આદમી. (સંજ્ઞા.) પરવાલ હું વિ. [જુએ ‘પરવાળું’ + ગુ. ‘ડું’ ત.પ્ર.] પરવાળાના જેવા રંગનું, પરવાળા [સ્વરૂપ પર-વાસુદેવ પું. [સં] ભગવાન વાસુદેવનું એક ઉચ્ચ કોટિનું પરવાહ` પું. [સં. રૉઘ, અર્વા. તદભવ-(ગ્રા.)] જએ [અપાતા શેરડીના ભાગ પરવાહ પુ. શેરડીને વાડ ચાલતા હોય ત્યારે ગામનાં કરાંને પરવાહ જુએ ‘પરવા’-પરવાર,દે’ પરવાળિયા પું. [જ એ ‘પરવાળું' + ગુ. ‘ઇયું' ત.પ્ર.] પરવાળાના રંગને સૌરાષ્ટ્રના એક જાતના ઘેાડો. (૨) પરવાળાં [રંગનું, પરવાળા જેવું પરવાળી વિ. [જુઓ ‘પરવાળું + ગુ. ‘’ ત.મ.] પરવાળાના પરવાળાં ન., વ. [જુએ ‘પરવાળું.] (લા.) આંખમાં પાંપણના વાળ ખેંચવાના રેગ, ‘ટ્રિકિઍસિસ’ પરવાળું .. [સં. પ્રવાહ, અk. તાવ + ‘** સ્વાર્થે ત...] રાતી ઝાંઈનું સમુદ્રનાં ખારીક જંતુએ બનાવેલું ફ્રાટલું (-એ
વેચનાર વેપારી
Jain Education International_2010_04
નાર ગૃહસ્થ
પર-વીતી સી. [સં. + જુએ ‘વીતવું’ + ગુ. ‘ચું’ સૂકું, + ઈ ’ સૌપ્રત્યય.] બીજાને વીતેલી દશા, પારકાં વીતક પર-વીંટા પું. [જઆ વીંટે’ દ્વારા.] રેંટિયા ઉપરથી સૂતર ઉતારી લેવાના કાળકા