Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 146

રહ સ્થિતિ
દેહસ્થિતિ સ્ત્રી. [સં.] દેહનું અસ્તિત્વ, શરીરની હયાતી દેહ-લબાજ પું. [સં.] શરીરની પ્રકૃતિ, દેહની તાસીર,
આઇડિયે સીનરસી’
૧૧૮૧
દેહાત ન. [; રૃહ'નું અર્.,બ.વ. ‘આત' પ્ર.,.] ગામડાંના સમહ, (૨) ગામ [ગામડિયું દેહાતી વિ. [ + ગુ. ‘ઈ ' ત.પ્ર.] ગામઢાંમાં રહેનારું, ગ્રામીણ, દેહાતીત વિ. [સં. વેદ્ + અતીત] શરીરની પાર ગયેલું, દેહના અધ્યાસને વટાવી ગયેલું, ગુણાતીત, (૨) વિદેહી, દેહ-હીન દેહાત્મ-ષ્ટિ સ્ત્રી, સં.તેTM + આત્મ-સૃષ્ટિ] ‘દેહ જ આત્મા [એવા મત-સિદ્ધાંત દેહાત્મવાદ સું. [સં. લેફ્ + આમ-વાર્] ‘દેહ જ આત્મા છે’ દેહાત્મવાદી વિ. સં.,પું.] દેહાત્મવાદમાં માનનારું દેહાધ્યાસ પું. [સં. ફૈટ્ટ + શ્રધ્ધાસ] જએ દેહાત્મ-દષ્ટિ,’ દેહાધ્યાસી વિ. [સં.,પું.] દેહાધ્યાસવાળું દેહાભિમાન ન. [સં.,પું.] જુએ ‘દહાત્મ દૃષ્ટિ.' (૨) દેહની
છે' એવા ખ્યાલ
તાકાત વિશેના ગર્વ
દેહાભિમાની વિ. [સં.,પું.] દેહાભિમાનવાળું દેહાધે ન,પું. [સં. ૢ + અથૈ ન.] શરીરને ઉપરના ચા
નીચેના અડધા ભાગ. (૨) પતિને પત્ની અને પત્નીને પતિ
*
કરવું એ
દેહાર્પણુ ન. [સં. વેદ + અવળ] શરીર (અન્યને) બક્ષિસ [જીવનપર્યં ́ત દેહાધિ ક્રિ.વિ. [સં. વેદ + અવષે પું.] દેહછે ત્યાંસુધી, દેહાવરણ ન. [સં. લેહ + આ-વળ] શરીરનું ઢાંકણ દેહાવરોષ પું. [સં. ઢુંઢુ + અવ-શેવ] દેહના બચેલા ભાગ દેહાવસાન ન. [સં. ૐg + અવ-જ્ઞાન] દેહનું મૃત્યુ, માત, મરણ દેહાવસ્થા . [સં. à + અવ-સ્ત્યા] શરીરની હાલત, [રહેલું, શરીરને વળગી રહેલું દેહાશ્રિત વિ. સં. વેદ + -fa] દેહના આશ્રય કરીને દેહાસક્ત વિ. [સં. વેર્ + મા-TM] દેહમાં આસક્તિવાળું,
હદશા
શરીર ઉપર પ્રેમ રાખનારું, જાતને જ સંભાળનારું કૈહાસક્તિ શ્રી. સં. વેડ્ + આ-સર્વિત] દેહ ઉપરની લગની દેહાંત (દેહાન્ત) પું. [સં. વેદ + અન્ત] દેહના નાશ,
મૃત્યુ, મરણ
સેન્સ.’ ‘કૅપિટલ પનિશમેન્ટ'
દેહાંત-દં (દેહાન્ત-દણ્ડ) પું. [સં.] માતની સન્ન, ડેથ થવા યોગ્ય દેહાંત-દંત-પાત્ર (દેહાત-દણ્ડ-) વિ. [સં., ન.] દેહાંત-દંડ દેહાંતર (દેહાતર-) ન. [સં. વેફ્ + અસૂર] બીજે રૃહ, ખીજું શરીર [પછી બીજા ગ્રુહમાં પ્રવેશ દેહાંતર-પ્રક્રિયા (દેહાન્તર-) સ્ત્રી. [સં.] એક દેહ છે।ડવા દેહાંતરિત (દેહાન્તરિત) વિ. [સં. ૢહૈં + અન્તરિત] એક ગ્રુહ છોડી બીજા દેહમાં જઈ રહેલું, પુનર્જન્મ પામેલું દેહાંત-શિક્ષા (દેહાન્ત) સ્ત્રી. [સં.], દેહાંત-સજા (દહાન્ત-) શ્રી. [+ જએ ‘સા.] માતની સજા દેહિર (-૨૨) સ્ત્રી. શરદ ઋતુમાં પાણીથી ભરેલ જમીન શૈલી' વિ. [સં., પું.] દેહધારી. (૨) પું, જીવ, જીવાત્મા, આત્મા, દેહમાં રહેલું ચૈતન્ય તત્ત્વ દેહીને સ્ત્રી. [સં. વેહ + ગુ. ‘ઈ' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] દેહ, શરીર દેશીભૂત વિ. [સં.] જુએ ‘દેહધારી.’
Jain Education International_2010_04
દેવ-ગતિ
દેહૂંડી સ્ત્રી. ડેલી, ખારણું, દરવાજો દેહૂડીદાર વિ, પું. [+ફ્રા, પ્રત્યય] દરવાન, દ્વાર-પળ દેહેશ્વર પું. [સં. ૢદ્દ + મૈશ્વર્].દેહના સ્વામી-જીવાત્મા દેહ દ્રિય (દેહેન્દ્રિય) સ્ત્રી. [સં. વેજ્ઞ + દ્રિથન..] શરીરની
તે તે ઇન્દ્રિય
દેહેાત વિ. દેખાવડું, સુંદર. (ર) માટું દેહુંપત્તિ શ્રી, સ. ટ્રેટ્ટ + વૃત્તિ] શરીરનું ઉત્પન્ન થવું એ દેહોત્સર્ગ પું. [સં. વૅ + કર્યાં] દેહને ત્યાગ, મૃત્યુ, માત દહેષયાગ કું. [સંર્ઘ + ૩૫-થો] શરીરના ઉપયાગ,
શરીરની કામગીરી
દેહાપયેાગી વિ. [સં., પું.] શરીરને કામ લાગે તેવું દેવું (દોડવું) જુએ ‘ૐડવું,’
દંઢ-પૂળી (દે`ઢ.) ના એક પ્રકારનું ગૂમડું
મૈં જુએ ‘દઈ.૧’[॰ જાણે (રૂ. પ્ર.) દેવ જાણે, કાને ખબર ?] દૈતેય પુ. [સં.] જુએ દૈત્ય,’
તેથી વિ., શ્રી. [સં.] દૈત્ય જાતિની સ્ત્રી દૈત્ય પું. [સં.] પૌરાણિક માન્યતા પ્રમાણે કશ્યપ પ્રજાપતિથી એની એક પત્ની દિતિમાં થયેલ પુત્ર-સંતતિ, તૈય [॰ જેવું (રૂ. પ્ર.) ભયાનક ખરું] દૈત્ય-ગુરુ પું. [સં.] શુક્રાચાર્યે દૈત્ય-જન પું. [સં] જુએ ત્ય.’ દૈત્ય-પરાજય પું. [સ.] ત્યેની હાર
દૈત્ય-સેના સ્ત્રી, દૈત્ય-સૈન્ય ન. [સં] દૈત્યોનું લશ્કર ૐથરું (તે થયું) જએ ‘દહીંથરું.’
દૈનં-દિન (જૈનન્દિન) વિ. [સ.] દિવસે દિવસને લગતું, દરરાજનું, નિત્યનું [ડાયરી'
દૈનંદિની (જૈનન્દિની) સ્રી. [સં.] રોજનીશી,દિનકી, દૈનિક વિ. સં.] દિવસને લગતું, હંમેશનું, નિત્યનું, ડયુનલ,’ (૨) ન. દરાજ નીકળતું વર્તમાનપત્ર, ‘Vઇલી' દૈનિકી વિ., સ્ત્રી. [સં.] રેજના પગાર, રાજ દૈન્ય ન. [ર્સ ] દીનપણું, દીનતા. (૨) રાંકા-વેઢા દૈન્ય-પૂર્ણ વિ. [સં.] દીનતાથી ભરેલું દૈયા સ્ત્રી, દાદીમા
[માટી ચીસ તૈયાર સ્ત્રી. [+જુએ ધાડ.] (લા.) મદદ માટેની દૃર્ષિક કવિ. [સં.] આડી લંબાઈવાળું, લૅન્જિયર્ડિનલ’ ર્ય ન. [સં.] દીર્ધપણું, દીર્ધતા, વિસ્તાર, લંબાઈ ધ્રુવ વિ. [સં.] દેવને લગતું, દેવતાઈ, દેવી. (૨) ન. નસીબ, (૩) પું. ભારતીય લગ્નપદ્ધતિના આઠ પ્રકારમાં સર્વાંત્તમ પહેલા પ્રકાર. [॰ જાણે (રૂ.પ્ર.) કાણ જાણે કાને ખબર છે! ॰ના ઘરની પીઢા (૩.પ્ર.) કંટાળા આપનારું માણસ] દૈવક ન. [સં.] ઈશ્વરી કાપ, આસમાની આફત જૈવ-કારણુવાદ્ પું. [સં.] મધું ભાગ્ય પ્રમાણે જ થાય છેકર્માધીન છે એવા મત-સિદ્ધાંત દેવકારણવાદી વિ. [સં., પું.] દેવ-કારણવાદમાં માનનારું દેવ-કૃત વિ. [સં] ભાગ્યને લઈને થયેલું દેવકૃતિ શ્રી. [સં.] ભાગ્યને લીધે થયેલું કાર્ય દેવ-ગત વિ. [સં.] ભાગ્યને અધીન રહેલું [નસીખ દેવ-ગતિ શ્રી. [સં.1 દેવી ઘટના, ઈશ્વરની ધારણા. (૨) (લા.)