Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 974

ર-અંદ
જેર-અંદ (-બન્દ) પું. [ફા], -૪ (-મધ) પું. ચામડીની પટ્ટીઓના કારડા. (ર) ઘેાડાની લગામ અને તંગ વચ્ચેના કપડાના કે ચામડાના મેરડી, મેર-અંધ
જે-શ્રીકૃષ્ણ (જૅ-) જએ ‘જય-શ્રીકૃષ્ણ.’
જેરવું સ. ક્રિ. દહીં ભાંગીને છાસ કરવી. જેરાલું કર્મણિ, જે-શ્રીરામ (જે) કે. પ્ર. [સં. નથ શ્રીરામ] હે રામ, તમારા
૯૨૯
ક્રિ. જેરવવું1 પ્રે., સ. ક્રિ. જેવડું॰ જુએ ‘જરવું”માં. ફેરવવુંને જુએ ‘જેરવું’માં, જેરવું સ. ક્રિ. [ä, ક્ષ> પ્રા, નરી નું કે. ખેર, તત્સમ] (મધ વગેરે એના પૂડામાંથી) ઝરે એ પ્રમાણે કરવું. જેરાવું કર્મણિ, ક્રિ. જેરવવુંર્ પ્રે., સ. ક્રિ.
જેરી સ્રી. ખેતીનું એક એન્નર
જે પું. [જએ ‘જેરવું’ + ગુ. ‘એ' કૃ. પ્ર.] વેરવાથી પડતા વેર, ખેરા, ભૂકા (ર) તમાકુના ભૂકા જે(॰ઇ)લ સ્ત્રી. [અં.] કારાગૃહ, કેદખાનું, પ્રિઝન.' (૨) કારાવાસમાં રહેવાની સજા. [ૠતરા, નત્રા, યાત્રા (રૂ. પ્ર.) કેંદ્રમાં જઈ રહેલું એ, જેલ-વાસ] [¥¢-ખાનું જે(ઇ)લ-ખાનું ન. [+ જએ ‘ખાનું.’] કારાગૃહ, મંદી-ખાનું, જે(૦૪)લ-ગુના (ગુને!:) પું. [+જુએ ‘ગુતે.’] જેલમાં
રહીને કરવામાં આવતા અપરાધ જે(ઈ)લ-જાતરા, જે(૦૪)લાત્રા [ + જુએ ‘તરા’‘જાત્રા.’] જુએ ‘જે(૦Đ)લ’માં. [જિંદગી જે(૦૪)લ-જીવન ન. [ + સં.] જેલવાસનું જીવન, કેદખાનામાંની જેલણુ જુએ ‘જેરણું’ – જેરણાનું આણું. જે(૦૪)લ-નિવાસ પું. [જુએ ‘જેલ’+સં.] જેલ-વાસ, કારાવાસ જે(૦ઇ)લ-નિવાસી વિ.[+ સં, હું.] જેલવાસી, કારાવાસી જે(૦૪)લ-બદલી સ્ત્રી. [જુએ ‘જેલ’ + ‘બદલી.’] એક જેલમાંથી બીજી જેલમાં રહેવા જવું એ [જેલ-નિવાસ જે(૦૪)લ-યાત્રા સ્રી, [જુએ ‘જેલ’ + સં.] (લા.) જેલ-જાતરા, જે(૦૪)લર પું. [અં.] જેલની દેખરેખ રાખનાર અમલદાર જે(૦૪)લ-વાસ પું. [જુએ ‘જેલ’ +સં.] જ એ ‘જેલ-નિવાસ,’ જેલી પું. [જુએ ‘જેલ’ + ગુ. ‘ઈ ’ ત. પ્ર.] જુએ ‘જેલર.’ જેવહુ' (જેઃવડું) વિ. [સં, વ્-વૃત્તલ-> અપ. નેવલમ-] જેટલા માપ કે ઊઁચાઈ-નીચાઈનું [બેલીમાં] જેએ જેવણુ સા. સર્વે., અ. વ. [જુએ જે’દ્વારા, પારસીજેમનાર (-૧૫) . કાયમ ખેડાતી જમીન જેવર ન. [ફા. જવ] અલંકાર, ઘરેણું, દાગીના જેવરી સ્રી, ધનુષની દોરી, પણછ. (ર) જમીનનું એક માપ. (૩) નેવરી નામનું એક કલ-ઝાડ
જેલું વિ. વિરલ, કાઈક જ
જેવણું ("જવસ્તું) વિ. સં, નથ-વર્ફોમ>પ્રા. .-વૃદ્ દ્વારા] જેને જય-જસ વહાલાં છે તેવું, જવેરચ્છુક જે વાણી ન. એઠું, ઉચ્છિષ્ટ, એઠવાડ જે-વારે (જૅવારા) પું. [જએ જેૐ' + વારો.'] જયના વારા, વિજયના સમય, આનંદ પામવાના સમય. (ર) (લા.) આવવાના આનંદ
[જે-ગુણ-લક્ષણવાળું, જે સ્વરૂપનું જેવું (જેઃવું) વિ. સં, થđત્ > અપ. લેવ-] જે પ્રકારનું, જેવું-તેવું (જેનું તેવું) વિ. [જુએ જેવું'"તેવું.'] (લા.) મામૂલી, સામાન્ય પ્રકારનું, હલકી કૅટિનું, ગમે તેવું
કો. પ
Jain Education International_2010_04
નાગમ
જેલે (ગૅલ્વે) ક્રિ. વિ. [જુએ જેવું' + ગુ. ‘એ' સા. વિ., પ્ર.] જે સમયે
જય થા’ એવા ઉદ્દગાર જે(-યે)ષ્ટિકા સ્ત્રી, (સં. ટિળા] લાકડી, લાઠી, સેટી, દંડ, છડી [છડીદાર જે(-યે)ર્શિકા-દાર વિ. [ + ફ્રા. પ્રત્યય] લાઠીધારી, દંડધારક, જે(જે)સલી સ્ત્રી, ચાસ પાડવાનું ચાર દાંતાવાળું એજાર,ધીસલું જે(-જે)સલું ન., "લે પું. અણપàાટયા ઘેાડા કેરવવાની ગાડી, ધીસલું, જેસે જે-સિયારામ (જૅ-) કે. પ્ર. [સં. નથ સીત્તારામૌ] હે સીતારામ, તમારા જય થાએ' એવા ઉદ્ગાર
જેસુ શ્રી, મેલી ધૂળ, ૨૪, છિવાળી, ઝેણ. (ર) રાખ જેપુ(૦આ)ઈટ પું. [અં.] ખ્રિસ્તી ધર્મના એ નામના એક ફ્રાં. (સંજ્ઞા.)
જેસે પું. ઘેાડા બળદ વગેરે કેળવવાનું ધીસલું, જેસલું, જેસલે જે-સ્વામિનારાયણ (જે) જુએ ‘જય સ્વામિનારાયણ.’ જેહ સા. સર્વ. [સ. વઃ > પ્રા. હ્તો > અપ. g> જ. ગુ. એહ'ના સાક્ષેર્ ના વિકાસ] જે (‘તે’નું સાપેક્ષ), (પદ્મમાં.) (‘જે’ના રૂપાખ્યાનમાં ‘હ' શ્રુતિનું ઉમેરણ) જેહ જુએ ‘જેવર.’
જેહરવવું સ. ક્ર. [પારસી.] (મેઢામાંથી) લાળ પડાવવી જે-હરિ (જૅ-) કે. પ્ર. [સં, નય્ દ્દ] હે હરિ, તમારે વિજય થાએ’ એવા ઉદગાર જેહાદ જુએ ‘જિહાદ,' ‘ક્રુ•ઝેઇડ.' [(સંજ્ઞા.) જેહાવા પું. [અર. જિહાવ ] યહૂદીઓના ધર્મમાં પરમેશ્વર. જેળ ન તેજ, પ્રકાશ. (૨) દેવત, પ્રભાવ. [ ॰ જવું (રૂ. પ્ર.) બધું બગડવું, (ર) કાર્યશક્તિ ખતમ થવી] જે સલી (જૅ સલી) જુએ ‘જેસલી,’ જેસલું (ગૅ-) ત., લેા પું. જઆ ‘જેસલું,-લેા.' જૈન વિ. [સં.] જિન-તીર્થંકરે પ્રગટેલું કે ઉપર્જાવેલું ચા પ્રસરાવેલું, જિન-વિષયક, (૨) જૈન સંપ્રદાયનું અનુયાયી, જૈનધર્મી
સ્વાભિમાન
જૈન-મ ન. [સં.] જૈન સંપ્રદાયનું હોવાપણું જૈન-ધર્મિત્વ જૈનત્વાભિમાન ન. [+ સં. મિમાન પું.] જૈનપણાનું [આરૂઢ જૈન જૈનત્વાભિમાની વિ. [સં., પું.] જૈનત્વના અભિમાનવાળું, જૈનર્મિત્વ ન. [સં.] જુએ ‘જૈન-ત્વ.’ જૈનધર્મી વિ. [સ., પું.] જૈન ધર્મનું અનુયાયી, જૈન જૈન-મતાનુરાગી વિ.સં. નૈન-મત + અનુરાવી છું.] જૈન સિદ્ધાંત તરકે પ્રેમ ધરાવનારું જૈનમતાવલંબી (-લખી) વિ. [સં. જૈનમત + (વસ્ત્રીપું,], ધર્મને અનુસરનારું [સંપ્રદાયનું, જૈન જૈનધર્મોનુયાયી વિ. [સં. જૈનયમ + અનુ-થાથી હું.] જૈન જૈન-હિતેચ્છુ, જૈન-હિતેષી વિ. [સં., પું.] જૈન ધર્મ અને જૈન ધર્મનાઓનું ભલું ઇચ્છનાર
જૈનગમ હું. [સ, બૈન + મ-ગમ] જૈન સંપ્રદાયના મૂળભૂત