Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 920

છોભ
ગ્યાસી(શીમું
છોભ પું. [સ ક્ષેામ] જુઓ “ભ.” (૫ઘમાં)
સખત ઠપકો આપ. (૨) સખત સજા કરવી) છોભાટ છું. [જ “ભાવું” + ગુ. “આટ” ક. પ્ર.] જુએ છોલકી સ્ત્રી. નાની છાબડી ભ, (૨) છોભીલાપણું
છેલટું ન. [જ “છેલવું' દ્વારા.] છેલું, છેતરું ભાણું વિ. [જ ભાવું' + જ. ગુ. “આણું' ભુ. ક. છેલણ વિ. [જ “છોલવું' + ગુ. “અણુ કવાચક પ્ર.] ક્ષેભ પામેલું. (૨) ભેટું પડેલ, ભીલું
કુ. પ્ર.] (લા.) બદનામી કરનારું. (૨) પતરાજી કરનારું છોભાવવું જુએ “ભવું'માં.
છેલણનીતિ શ્રી. [+ સં.] છોલણ કરવાની રીત છોભાવું અ. જિ. જિઓ છોભ,’-ના. ધા.] ક્ષેભ પામવું. છેલણ શ્રી. [ઓ “છાલવું' + ગુ. “અણી' કિયાવાચક (૨) ભેંઠું પડવું. છોભાવવું છે., સ. ક્રિ.
9. પ્ર.] છાલવાની ક્રિયા. (૨) છોલવાની કળા છોભીલું વિ. [જ એ “ભ'+ ગુ. “ઈલું' ત. પ્ર.), છોભે છોલણી સ્ત્રી, જિઓ “છોલણ' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] વિ. સં. સુવર્ષ-- > પ્રાં, છમગ-] ભાંઠ પડી ગયેલું, છોલવાનું ઓજાર શરમિંદું બનેલું, ખસિયાણું, ઝંખવાણું
છેલદારી સ્ત્રી, નાને તંબુ, રાવટી છોય (ય) સ્ત્રી. જુઓ છો.'
છેલર ન. ટેલું તળાવ છોય(-)લ (ઇય(-)લ), ૯ વિ. [જ “છવું” + ગુ. છોલવું સક્રિ. દિ. પ્રા. છો] ધારવાળા ઓજારથી ઉપર‘એલ,-લું’ પ્રિ. ભ. ક] જેને છ કરવામાં આવી હોય તેવું. ની સપાટી ઉખેડવી, સેરવું, છાલ ઉતારવી. (૨) ઘસરકો દુ-લું રટવું (રૂ. પ્ર.) સામાને કંટાળો આવે ત્યાં સુધી વાત કે ખસરે કરવો. (૩) હજામત કરવી. (૪) (લા.) ગપ્પાં કરવી. -લે કે (રૂ. પ્ર.) આડું અવળું કશું મળતર ન મારવાં. (૫) નિંદા કરવી. છાલાવું કર્મણિકિ. છાલાટવું, હોય તેવું કામ]
[છોઈ.' છોલાવવું છે., સ.કિ. છોયું (છયું, ન. જિઓ “ઈ' + ગુ. “ઉં' ત. પ્રા.] જઓ છેલટલું જ એ છેલવું'માં. છોયલલું જુઓ “છીયલ,-લું.”
છેલાણ ન. જિઓ “છોલાવું” + ગુ. “અણ” ક. પ્ર.] છાલાછો (છો) પૃ. [જઓ “યું.”] મેટી છે, છેતો. (૨) વાનું નિશાન. (૨) છેલવાનું મહેનતાણું ક્ષિતિજમાં વાદળમાંથી નીકળતો સંધ્યા સમયને પ્રકાશને છોલાવવું, છેલાવું જુએ “છોલવું'માં. [ કેતરું લીસેટે. (૩) ચાર લૂંટારા વગેરે આવનારાની સરત છેલું ન. જિઓ “છોલવું' + ગુ. “G” ક. પ્ર.] છાલ, છતાં, રાખનારે પગારદાર માણસ, ટેપ
છેલેલ વિ. [જ “છોલવું” + ગુ. “એલ” લિ. ભ. કૃ] (લા.) છોર છું. [સં ક્ષર>પ્રા. g] અ. [ ઊઠ (રૂ. પ્ર. વંઠી ગયેલું અસ્ત્રાને કરકે થે. (૨) અસ્ત્રાને એકને ચેપ બીજાને વડા(રા)વવું, છેવાવું જ ‘છેવું’માં. લાગવો].
[છોકરું, બાળક, શિશુ છેવું સ. કિં. [સ. $-> પ્રા. ધ્રુમ-] સ્પર્શ કરવો. (આ છોરડું ન. [જુઓ ‘છોરું' + ગુ. “ડ” સ્વાર્થે ત. પ્ર.] નાનું ક્રિયારૂપ પ્રચારમાં નથી, એનાં સાધિત રૂપે વપરાય છે.) છોરવું સ. ફિ. છો>પ્રા. શોર તસમ] છેલવું, સેરવું. છેવાવું કર્મણિ, ક્રિ. છેવઢા(રા)વવું છે., સ.જિ. (૨) (ખેતરમાં નીંદવું, નેવું. છોરાવું કર્મણિ, કિં. છોરાવવું છેળ (છેલ્થ) સ્ત્રી. (પાણીનું) ઊછળવું એ, મેજ', લોઢ. પ્રે., સં. કિ.
(૨) (લા.) ઊર્મિ, ઉમળકે. (૩) છત, વધારે, પછકળતા. છોરાવવું, છોરવું જુએ “છારવું'માં.
(૪) ગરમીને લઈ બેડીને વારંવાર પેશાબ થવો. [૦ મારવી છોરિયું ન. [જુએ “છેરવું' + ગુ. ઈયું” ક. પ્ર.] છોરવાનું- (રૂ. પ્ર.) માં ઊછળવાં. -ળા ઊઢવી ( -) (રૂ. પ્ર.) સરવાનું સાધન, તીણું અણુદાર કેદાળી
પુષ્કળ છત હેવી] છોરી સ્ત્રી. [જ “છોરું' + ગુ. ઈ' સીપ્રત્યય.] છોકરી, છળવું (છોળવું) અ. ક્રિ. જિઓ “છળ.'—ના. ધા.} (લા.) બાળા, છોડી, ગગી, કીકી
નાના ધાવણા બાળકના પેટમાંથી દૂધ બહાર આવવું, ભરવું છોરુ ન. જિઓ “છોકરું-લઘુરૂપ.] (લા) પુત્ર પુત્રી વગેરે છોક (છોક) . [ જુએ છેકવું.] વઘાર. (૨) (લા.) સંતાન
[છોકરાં વિનાનું, સ્વાદ છોરવછોયું વિ. [જ છોરૂ' + “વોયું.'] સંતતિ વિનાનું, છેકવું (ાંકવું) સ. ક્રિ. વિ.] દાળ શાક વગેરેને વધારે છેરુ-વ૮ (-ડય) સ્ત્રી. [ઓ “છા' + “વ' દ્વારા.] સગપણ કરે. છેકવું (કાવું) કમૅણિ, ક્રિ. છેકાવવું (કાવવું) કરતી વેળા એકબીજાનાં સંતાનોની સમાનતા જેવાપણું છે., સ. કિ. છોરું' ન. જિઓ “છોકરુ'–લઘુરૂપ ] બાળક, શિશુ, છોકરું કાવવું, છેકા (છાંકા જ “ કમાં. છે !. [ જુઓ છોરું.' આ છોકરીનું લાઘવ] કરે છટિયો (છટિયો) ૫. ઉનાળામાં વાવેલા ગુવાર છેરે છું. સુવાદાણાના છેડમાં થતા નુકસાન કરનાર છેતર (છોતેર) જુએ “છોતેર.' એક જીવડો
| (લાકડાને વર છેતર-મું (છેતેરમું) વિ. [+ગુ, “મું ત...] જુઓ છોતેર-મું.” છેલ પુ. (જુએ છેલવું.] છેલવાથી ઊતરતો ખેર.(ર) છ ક્રિ [પ્રાંતીય રૂપ, જ છું] જ છે' છેલ (ય) સ્ત્રી, [જ એ “લવું.'] છોલવાની ક્રિયા. [ વાસી(શી) જ “છાસી.' ઉતારવી (૨. પ્ર.) ચામડી ઉતારવી. ૦ પાઠવી (રૂ. પ્ર.) છઠ્યાસી(શી)મું જુઓ છાસી-મું.'