Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 870

સુગ્ગી
ચુગ્ગી વિ. પાતળું. (૨) ઘેાડું, અપ
કાંકરા
ચુઘલ પું. [ફ્રા.] ચલમનું કાણું બંધ રાખવા વપરાતા ચુચકાર પું. જિઆ ‘ચુચકારવું.’] હાઠથી કરાતા અવાજ ચુચકારવું અ. કે. [રવા.] આનંદથી હાર્ડ દ્વારા ચુ એવા અવાજ કરવા, (ર) ફૈરવું. (૩) પ પાળવું સુચવાવવું એ ચવવું’માં. રુચિ સ્ક્રી., -ચુક હું., ન., “ચૂક ન. [સં.] સ્તનની ડીંટડી ચુઢ હું., બ. વ. મેટાં સ્તન
યુમેાતર
પથ્થરવાળી જમીન
ચુનાળવા પું. [જ ના' દ્વારા.] ના રાખવાની લાંબી ડબ્બી (ભૂંગળી જેવી) [(૨) ન. ચુનારડું, લેલું ચુ’ચુનાળું વિ. જ઼િએ ‘ચૂના’ + ગુ. ‘આળું’ ત. પ્ર.] ચુનાવાળું ચુનાંચુની સ્રી. [રવા.] નિરર્થક વાતચીત, કચકચ. (૨) ભલ જોવી એ, ખામી જોવાના પ્રયત્ન સુનેરી વિ.જિએ ચૂના' દ્વારા.] ચૂનાની ચણતરવાળું અને ચનાથી ધેાળેલું (મકાન)
ચુનૌટી સ્રી. [સ, જૂના. > પ્રા. ઘુમ્ન-ટ્ટિમ, હિં.] ચૂના કાઢવાની ભૂંગળી જેવી ડબ્બી
ચુ(-ચૂ )પ ક્રિ. વિ. સં. સુવ્ ચૂપીથી ચાલવાના અર્થમાં અને ફા. ‘ચુપ’] લેશ પણ મેઢેથી અવાજ ન થાય એ રીતે, શાંત, મૂક. [॰ કરવું (રૂ. પ્ર.) બેાલતું બંધ કરવું] ચુ(-ચ્ )પકી, ચુપકીદી સ્ત્રી. [જએ ‘ચુપ’ દ્વારા.] તદ્દન મંગા રહેવું એ, તદ્ન મૌન
ચુ(-ચૂ )પા પું. [જુએ ‘ગ્રુપ' દ્વારા.] કશું નથી એમ બતાવવા અંગડા બતાવવાની ક્રિયા
ચુ(-ચૂ )પ-ચાપ, યુ(-ચૂ )પા-૩(ચૂ}પ ક્રિ. વિ [જ ‘ચુ. (~)v,' ~ઢિર્ભાવ.] તદ્ન છાનાંમાનાં, મેઢેથી લેશ પણ અવાજ કર્યા વિના
૮૨૫
ચુ ંડુ (સુછ્યું) વિ. કંસ. (ર) તદ્દન ચાહું, સ્વપ, જરાક યુકલા પું. [જએ ચૂંટકા’ + ગુ. ‘લ’ સ્વાર્થે ત ...] નાના ટુચકા, નાની વાર્તા. (૨) શબ્દ-વિનેાદ. (૩) મશ્કરી, મજાક, (૪) નિંદાત્મક લેખન
ચુટકાવવું જએ ટકવું’માં.
ચુડાલ (હ્યુ), લી શ્રી. એક જાતનું ઘાસ. (૨) ધેાળી ચણાઠી. (૩) નાગરમાથ
ચુડાલી (-ળી) સ્ત્રી, [જ આ ‘ચડે’+ગુ, ‘આળું’ ત.પ્ર. + ઈ ' પ્રત્યય.] ચડાવાળી સધવા સ્ત્રી, સેાહાગણ, સુહાસણી ચુક્રિયાલે(-ળા) પું. એ નામા એક માત્રામેળ છંદ. (ષિં.) ચુડેલ (હ્યુ) સ્ત્રી. [હિં, ચુડેલ] (અંધ માન્યતા પ્રમાણે) એક પ્રકારની ભતડી, ડાકણ, (ર) (લા.) કદરૂપી સ્ત્રી, [ની પીડ, ના વાંસા (૬.પ્ર.) ભયંકર બાબત. ૦ રાસડા લે તેવું (ઉં. પ્ર.) તદ્દન ઉજ્જડ] ચુણાવવું,૧-૨ ચુણાવું જઆ યું’૧–૨માં, ચુનવણી શ્રી. [મરા. નાનું પાણી
ચુનંદું વિ. કિ. ચુનન્દન્દ્] પસંદ કરેલું, વીણી કાઢેલું. (૨) વિખ્યાત, મશહૂર. (૩) કુશળ, પ્રવીણ, હશિયાર ચુનાઈ વિ. જુઓ ‘નેા’ + ગુ, ‘આઈ ' ત, × ] લગતું, ચનાનું
ચુનાને
ચુનારડુ ન. [જુએ ‘ચુનારા' + ગુ. ‘હું' ત. પ્ર.] નાકામ કરનારનું થાપ મારવાનું હથિયાર, લેલું ચુનાર(-રે)ણુ (-ણ્ય) શ્રી. [આ ‘ચુનારે' + ગુ. ‘અ(-એ)ણ' ત. પ્ર.] ચુનારા જ્ઞાતિની સ્ત્રી ચુનાર-વાડા યું. [જ ‘ચુનારા’ + ‘વાડા,’] ચુનારા લેાકેાના લત્તો કે મહાલ્લે
Jain Education International_2010_04
ચુનારિયા વિ., પું. જુિએ ચુનારા’ + ગુ. ‘ઇયું' ત. પ્ર.] જુએ ‘ચુનારા.’
ચુનારી સ્ત્રી. [જુએ ચુનારા’ + ગુ. ‘ઈ 'શ્રીપ્રત્યય.] જુએ ‘ચુનારણ.’
ચુનારું ન. [સં. ધૂળા -> પ્રા. સુન્નામ-] ચૂનાના ગારાતું તગારું, બકડિયું
ચુનારણ (-ણ્ય) જએ ‘ચુનારણ,’ ચુનારા પુ. [જુએ ચુનારું.'] પથ્થરના ટુકડાઓને ભઠ્ઠીમાં પકવી ના પાડનારી જ્ઞાતિ અને એતા માણસ. (સંજ્ઞા (૨) છે અને મકાન ધેાળવાનું કામ કરનાર કામગાર ચુનાવ પું. [હિં.] ટણી, ઇલેકશન' ચુનાવવું, ચુનાણું જુએ ચૂનનુ’માં. ચુનાળ વિ. જુિએ ‘ચૂને’ + ગુ. ‘આળ' ત. પ્ર.] નાના અંશવાળું. (ર) (-૪) શ્રી. ચનાવાળી જમીન,
ચુ-ચૂ )પ-૩(-ચૂ)પ ક્ર. વિ. [જુએ શુ(ન્યૂ)પ,’-દ્વિર્ભાવ.] જુએ ‘ચુપચાપ.’ (ર) સ્ત્રી એક જાતની મીઠાઈ, (૩) ખાવાની તમાકુ. (પુષ્ટિ.)
ચુ(-ચૂ )-પછિનાળ (-બ્ય) સ્ત્રી. [જુએ ‘ગ્રુપ’+ ‘છિનાળ,’] દેખાવમાં પવિત્ર લાગતી વ્યભિચારી સ્ત્રી. (ર) નખરાંખાર સ્ત્રી
ચુબુકણી સ્ત્રી. તીક્ષ્ણ હથિયારથી પડતું જખમ કે કાણું ચુભાવવું, ચુભાવું એ ચવું’માં. મારવું સ. ક્રિ, [રવા.] ચુંબન કરી વહાલ કરવું ચુમકારી શ્રી. [જુએ 'ચુમકારવું' + ગુ.ઈ'‡. પ્ર.] ઘેાડાં કતરાં વગેરેને હેાઠથી ‘ચ ચ્' કરી બોલાવવાની ક્રિયા યુમા-ચાટી સ્રી. [જુએ ‘ચૂમવું' + ‘ચાટવું' + ગુ. ‘ઈ' ત. પ્ર.] ચમી ભરીને રમાડવાની ક્રિયા (બાળકી) (-ચુંમાલીસ(-) જુએ ‘ચુંમાળીસ.’ ચુ(-ચું)માલીસ(-શ) શું જએ ચુંમાળીસ-મું,' (-૨)માલાં જુએ ‘ચુંમાળાં,’ ચુ(-ચું)મલે જુએ ‘ચુંમાળે,' ચુમાવવું, ચુમાપું જએ ‘ચૂમવું’માં. શુ(ચું માળાં(-લાં) જએ ચુંમાળાં,’ સુ(-ચું)માળી(-લી)સ(-શ) જુએ ‘ચુ’માળીસમું.’ ચુ(-ચું)માળી(-લી)સ(-શ)-મું જુએ ‘ચુંમાળીસ-મું.’ યુ(ચું)મા(કું) ન. -ળા (-લે!) જુએ ‘ધુ માળા.’ ચૂનાનાયુમેતેર જઆ શુ મે તેર.’
ચુ-ચૂ)પા-૩(-ચૂ)પ જુએ ‘ગ્રુપ-ચાપ.’ ચુપાવવું, ચુપાવું જુએ ‘ચૂપવું’માં. શુક્રિયાળું વિ. [જુએ ‘ચુબાયું’ + ગુ. ‘આળુ’ સ્વાર્થે ત. પ્ર.] ચમકીવાળું, ચુમકી ભાતની છાપવાળું કે ખાંધેલું (ચંદડી વગેરે)