Page Text
________________
ચરામણ
૭૮૬
ચર્ચક
ચરામણ ન., પણ સ્ત્રી. [જુઓ “ચરવું” ગુ. “આમણ,-' જમીન, ગૌચર, ચરે, ચરાણ, પાશ્ચરલૅન્ડ’ ચરાવવાની ક્રિયા. (૨) ચરાવવાનું ગોવાળને આપવાનું ચરિંદ (ચરિન્દ) ન. એ નામનું એક પક્ષી મહેનતાણું, ચરાઈ
ચરી . [જ ચરવું” + ગુ. ઈ' કુ. પ્ર.] ઢોરને ચાર ચાલ ન. એ નામનું એક પક્ષી
માટે વાવેલો પાક. (૨) ઊભું થવાતું ન હોય તેવા હેરને ચરાવવું, ચરાવું એ “ચરવુંમાં.
ઊભું રાખી ચારો ચરવા માટેની કરવામાં આવતી લાકડાની ચરળ વિ. પ્રમાણ કરતાં વધારે ઊંચું, ઉભેડુ. (૨) સ્પર્શ માંડણી કે ભેંકવાની અસર ન થાય તેવું, બહેરું ખોડ
ચરી અ. [સં. ) પ્રા. રિમા-] માંદગી જેવા પ્રસંગે ચરાનું વિ. જિઓ “ચરવું' + ગુ. આળું” ક. પ્ર.] ચરનારું. દદીએ ખાવા-પીવામાં પાળવાની પરહેજી, કરી (૨) (લા) ન. પક્ષી
ચરોતર જુઓ “ચરિતર.” ચરાંતર (ચરાન્તર) ન. સિં. ૨૨+ અજર] વિષુવવૃત્તથી ઉત્તર ચર ૫. સિં.] હોમ હવન વગેરેમાં હેમવા માટે રાંધેલું કે દક્ષિણે સૂર્યોદય થાય તેટલા સમયનું અંતર. (જ.) ધાન્ય. (૨) (લા.એવું ધાન્ય રાંધવા માટેનું દેગડા જેવું ચરોશ (ચર્ચા) ૫. ‘[. વર+ એરી] કોઈ પણ સ્થળના વાસણ, (૩) સેવે સામાન્ય દેગડે. [૦ ચહ(હા)વવા (ઉ.પ્ર.) અક્ષાંશને કારણે આકાશીય પદાર્થને દૈનિક ઉદય-અસ્ત જમણ આપવું.
[ચરુ, દેગડી (રાંધવાની) સમયમાં માલુમ પડી આવતો તફાવત, ચરનું કાણાત્મક ચરડી સ્ત્રી. જિઓ “ચરુડો’ + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] નાને સ્વરૂપ. (જ.)
ચર પં. જિઓ સં. વહ + ગુ. “ડું' સ્વાર્થે ત...] મેટો ચરિત ન. [સ.] આચરણ, વર્તન, વર્તણૂક. (૨) જીવનની દેગડે. (૨) માટી લો, ચરેવડો ઘટનાનું ખ્યાન, જીવન-ચરિત્ર, જીવની
ચ-પાત્ર ન. [સં.] હેમ હવન વગેરેને માટે હોમવા પકવચરિત-કાર વિ. [સં.] જીવન-ચરિતનું સર્જક (લેખક કર્તા વાના ધાન્યનું વાસણ હિવિખ્યાન ખાવું એ, ચર-ભક્ષ ચરિત-કીર્તન ન. [સ.] આચરણનાં ગુણગાન. (૨) જીવનીનું ચર-ભક્ષ ., અક્ષણ ન. [સં.] હોમ હવનનું પ્રસાદીરૂપ નિરૂપણ
હોય છે તે પુરુષ, “હીરો” ચચા(-દા)ટ જ “ચડેચાટ.” ચરિત-નાયક છું. [સં.] જેનું જીવન ચરિત લખવામાં આવ્યું જીરે (૨)વું અ.ક્રિ. [૨વા,] “ચરરર’ એવા અવાજથી ફાટવું. ચરિતનાયિકા સી. [સ.] ચરિત-નાયકની પત્ની, “હીરેઈન' (૨) (લા.) ધ્રાસકો પડ, કાળ પડવી, ચરડકા થ. ચરિત-નિરૂપણ ન. [સં.] જીવન-ચરિતનું ખ્યાન
ચરે(રા)વું ભાવે,ક્રિ. ચરેડા(રા)વવું છે, સક્રિ. ચરિત-રી)તર ન. [સં. ચરિત્ર, અર્વા. તદભવ](લા.) પાખંડ ચઢાર)., -ઢી [એ “ચરેડ(-૨)યું' +ગુ “આટ'
ભરેલું વર્તન. (૨) ચમત્કાર ભરેલું ભૂત-પિશાચનું વર્તન કુ.પ્ર.] “ચર ચર' એવો અવાજ. (૨) (લા.) ધ્રાસકે, ફળ, ચરિતન્ય વિ. [સં.] આચરવા ગ્ય, આચરવા જેવું ચરિત-સંગ્રહ (-સગ્રહ) પં. [સં.] જીવન-ચરિતને સંગ્રહ, ચઢા (રા)વવું, ચરે(રા)વું જ “ચરેડવું'માં. ચરિતાવલી
ચડી સ્ત્રી. ધારિ, નીક [ઘાસ, ફાળ, ચરક ચરિતાર્થ ૫. સિં. વરિત + મર્થ] વાસ્તવિક અર્થ, ખરે અર્થ, ચડે કું. જિઓ “ચરેડવું' + ગુ. “એ” ક. પ્ર.] (લા.)
ભૂતાર્થ. (૨) અનુવાદ, પારાઝ' (ન. લ.). (૩) વિ. ચરવું જ “ચરેડવું.” વાસ્તવિક અર્થવાળું, ખરા અર્થવાળું, સાર્થક
ચરેરાટ જુએ “ચરેડાટ.” ચરિતાર્થતા અસી. .] વાસ્તવિક હોવાપણું
ચરેરવવું, ચરાવું એ “ચરેડ(-૨) માં. ચરિતાલેખન ન. [સં. વરિત + મા-q] જીવનીનું ચિત્રણ, ચરી મું. [જ “ચરવું' + ગુ. “એ” ક. પ્ર.] ઢોરને ચરવા ચરિત-નિરૂપણ
[જીવન-ચરિતાને ક્રમિક સંગ્રહ માટેની જમીન, ગૌચર, ચરિયાણ પાશ્ચર-લેન્ડ ચરિતાવલિ-લી,-ળ,-ળી) સ્ત્રી. સિ. ચરિત + માવળિ(સ્ત્રી)] ચોટે ૫. [સ. રર-->પ્રા. વરદ્યુમ-] જૈન સાધુ ચરિત્ર ન. સિં.1 આચરણ, વર્તન, વર્તણુક, ચાલચલગત. સાવીને કેડથી નીચેના ભાગમાં પહેરવાનું વસ્ત્ર. (જેન.) (“જીવન-ચરિત” અર્થ “ચરિત્ર'ને .માં નથી., ગુજ.માં ચરોતર ન. [સં. વતહાર (રાત) - ૧૦૪ ગામે સમૂહ જ એ વ્યાપક થયો છે.)
>પ્રા. વાહ) મધ્યયુગમાં ૧૦૪ ગામોના સમૂહને ચરિત્રકાર વિ. એ “ચરિત-કાર.'
એકમરૂપ પ્રદેશ–મહી અને વાત્રક નદીઓ વચ્ચે ફળદ્રુપ ચરિત્ર-કીર્તન ન. જઓ “ચરિત-કીર્તન.”
પ્રદેશ (મધ્ય ગુજરાતને). (સંજ્ઞા.) ચરિત્ર-નાયક પુંજઓ “ચરિત-નાયક.”
ચરોતરિયું વિ. [જ “ચતર' + ગુ. ઈયું' ત...] ચરેચરિત્ર-નાયિકા સ્ત્રી. જુએ ચરિત-નાયિકા.”
તરને લગતું, ચરોતરનું ચાર-નિરૂપણ ન. જઓ “ચરિત-નિરૂપણ.'
ચરેખરી વિ. [એ “ચતર' + ગુ. “ ત...] જ ચરિત્ર-સંગ્રહ (સગ્રહ) પૃ. જો “ચરિત-સંગ્રહ.'
ચરોતરિયું.” (૨) વિ, સ્ત્રી. ચરેતરની લોકબોલી. (સંજ્ઞા.) ચરિત્રાલય ન. [+સં. મા-] “રેફર્મેટરી' (દ. ભા.) ચરોતરું વિ. [જ “ચરોતર' + ગુ. ' ત.પ્ર.] જાઓ ચરિત્રાલેખન ન. જઓ “ચરિતાલેખન.”
ચતરિયું.'
[ધર્મને તે તે પેટા-સંપ્રદાય ચરિત્રાવલિ-લી,-ળિ-ળી) શ્રી. જ એ “ચરિતાવલિ, -લી).” ચર્ચ ન. [.] ખ્રિસ્તી ધર્મનું દેવળ, ગિરજા-ઘર. (૨) ખ્રિસ્તી ચરિયાણ ન. [ જ ચરવું” દ્વારા ] ટેરને ચરવા યોગ્ય ચર્ચક વિ. [૪] ચર્ચા કરનારું
ચડો
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |