Page Text
________________
ગ્રંથિત
૭૩૪
ગ્રામ્ય-તા
ગ્રંથિત (ગ્રથિત) વિ. [સં.] જ “ગ્રથિત.”
યત) સ્ત્રી. સિં. ગ્રામ + જુઓ પંચાયત.] તે તે ગામડાનો મંથિ-બંધન (ગ્રથિ-બધન) ન. [સં.] ગાંઠ બાંધવાની ક્રિયા. વહીવટ કરનારું ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધિઓનું તંત્ર (૨) વર-વધુ કે પતિ-પત્નીની છેડાછેડી બાંધવાની ક્રિયા પ્રામ-પ્રજા સ્ત્રી. [સં.] જએ “ગ્રામ-જન.” ગ્રંથિ-ભેદ (ગ્રન્થિ-) ૫સિં] ગાંઠ છોડવાની ક્રિયા પ્રમ-મંલ(-ળ) (-મલ-ળ) ન. [સં] જુઓ “ગ્રામ-પંચ.” ગ્રંથિ-ભેદક (ગ્રથિ-) વિ. સિં.] ખીસા-કાતરુ
ગ્રામ-માર્ગ ૫. સિં] ગાંમડાંઓમાં જવાને તેમ ગામડાંમાં ગ્રંથિ-ભેદન (ગ્રથિ- ન. [સં] ગાંઠ છોડવાની ક્રિયા, ગ્રંથિભેદ રસ્તો
પિલીસ, પિલીસ-પટેલ, કેટવાળા મંથિભેદનાસન (ગ્રથિ-) ન. સિં. + માસન] યોગનાં ૮૪ ગ્રામ રક્ષક છું. [સં.] તે તે ગામડાનું રક્ષણ કરનાર, પસાયત આસનોમાંનું એક આસન. (ગ.)
ગ્રામવિકાસ છું. [સં.] ગામડાંની દરેક પ્રકારની ખિલવણ મંથિ-રોગ (ગ્રથિ) . [સં.] શરીરમાં ગાંઠ થવાને વ્યાધેિ શામ-વિદ્યાપીઠ સ્ત્રી, સિં, ન] ગામડાંના જીવનને ખ્યાલમાં ગ્રંથિલ (ગ્રન્થિલ) વિ. સિં] ગાંઠવાળું
રાખી જ્યાં શિક્ષણ આપવાની વ્યવસ્થા હોય તેવું વિશ્વમંથિ-વાત (ગ્રથિ-) પું, [સં. ] શરીરમાં જ દે દે સ્થળે વિદ્યાલય, રૂરલ યુનિવર્સિટી લેહીની ગાંઠ થવાને વાતરોગ, ગાંઠેયો વા. (૨) સાંધાને ગ્રામ-વિસ્તાર છું. સિં] ગામડાંની વસ્તીવાળે પ્રદેશ વા, સંધિવા
ગ્રામ-વૃત્તિ સ્ત્રી. [સં.] ગ્રામ-જીવન તરફનું વલણ મં ત્તમ (ગ્નોત્તમ) વિ. સિં. 20 + ઉત્તમ] શ્રેષ્ઠ ગ્રંથ ગ્રામ-લ(-ળા) સ્ત્રી. [સં.] તે તે ગામડાની નિશાળ ગ્રાઉન્ડ, ગ્રાઉડ (ગ્રાઉ૩) ન. [] જમીન, ભોંતળિયું. ગ્રામ-શિક્ષક છું. [સં.] ગામડાની નિશાળને તે તે શિક્ષક (૨) રમત રમવાનું મેદાન. (૩) મુદ્દો
ગ્રામ-શિક્ષણ ન. [સં] જુએ “ગ્રામ-કેળવણી.” ગ્રાન્ટ (ગ્રાસ્ટ) સ્ત્રી. [.] બક્ષિસ, ભેટ. (૨) સરકાર વગેરે પ્રામ-શિક્ષિકા સ્ત્રી. [સં] ગામડાની તે તે સ્ત્રી શિક્ષક તરફથી મળતી દેણગી, અનુદાન. (૩) દાન-પત્ર
ગ્રામસભા સ્ત્રી. [સં.] જુઓ “ગ્રામ-પંચ.” ગ્રાફ . [] રેખા-લેખન, રેખાંકન
ગ્રામ-સમાજ પું. [સ.] ગામડાંના લોક, ગ્રામ-જનતા ગ્રાફ-બુક સ્ત્રી. એ.] રેખાંકનની ચરસ નાનાં નાનાં નાનાં- ગ્રામ-સંકટ (સટ) ન. [૪] આખા ગામ ઉપર આવી વાળી કેરી ચાપડી (જેમાં પછી રેખાંકન થાય.)
પડેલી આફત ગ્રામ' ન. [ સં., મું, ન.] નગર કે પુરથી ખુબ નાની- પ્રામ-સંગઠન (-સકન) ન. સિં. + જુએ “સંગઠન.] ગામગઢડા કે નેસડાથી મટી–વસાહત, ગામ. (૨) પું. સમૂહ, ડાંના જીવનને એકરાગ કરવાનું કાર્ય જ. (૨) સંગીતમાં મર્થનાના આશ્રયરૂપ સ્વરસમૂહ, ગ્રામ-સંસ્થા (સંસ્થા) સ્ત્રી. [સં.] ગામડામાં કામ કરતું મંડળ, (સંગીત.).
ફરલ ઇન્સ્ટિટયૂશન'. (૨) ઓ “ગ્રામ-પંચ.' કામ પું. [૪] દશાંશ પદ્ધતિનું તેલાના આશરે અગિયારમાં પ્રામ-સાહિત્ય ન. (.) ગામડાંમાં પ્રચલિત લોકસાહિત્ય, ભાગનું વજન કરવાનું માપ (એ નામનો એકમ)
“ફેક-લિટરેચર ગ્રામ-અધિકારી મું. [સં., સંધિ વિના] ગામના મુખી ગ્રામસિંહ (-રિહ) મું. [] (લા) કતરું ગ્રામ-ઉદ્યોગ કું. [, સંધિ વિના] ગામને ઉપયોગી હુનર- ગ્રામસુધાર પુ. [સં. ગ્રામ + જુએ “સુધાર.”], રણ સ્ત્રી. ઉદ્યોગ, “વિલેજ-ઈન્ડસ્ટ્રી'
| [+ એ “સુધારણા.'] ગામડાંઓને સુધારવાની કામગીરી થામ-કંટક (કષ્ટક) પૃ. [સં.] (લા.) ગામમાં રહી આખા ગ્રામસેવક છું. [સં] ગામડાંમાં સેવા કરનાર તે તે માણસ ગામને દુઃખ આપનાર માણસ, ગામને કાંટે, ગામને ઉતાર પ્રમ-સેવા શ્રી. (સ.] ગામડાંમાં કરવામાં આવતી લોકોની સેવા ગ્રામ-કેળવણી સ્ત્રી, સિં. + એ “કેળવણી.'] ગામડાંને પ્રામાચાર છું. [સં. ગ્રામ + માં-વાર] ગામની રૂટિ પ્રમાણેની ઉપયોગી શિક્ષણ
રીતભાત પ્રામ-જન ન. સિં, મું.] ગામડાનું માણસ, ગામડિયું રામાધ્યક્ષ કું. સિ. ગ્રામ–અક્ષ] ગામને મુખી, પટેલ ગ્રામ-જનતા સ્ત્રી. [i] ગ્રામીણ જન-સમાજ, ગામડાંના લેક ઘામાંતર (ગ્રામાતર) ન. [સ, ગ્રામ + મત૨] બીજ ગામ. થામ-જીવન ન. [સં.] ગામડાનું જીવન, ગામડામાં ગાળવામાં (૨) એક ગામથી બીજે ગામ જવાને પ્રવાસ, ગામતરું આવતું ગ્રામીણ જીવન
ગ્રામીણ વિ. સિં] ગામડામાં વસવું, ગામડિયું. (૨) ગામડાને કામ-તંત્ર(-તત્ર)ન. સિં] ગામડાંને વહીવટ, ગ્રામ-પંચાયતતંત્ર લગતું ગ્રામ-દેવ . [], ૦તા ,, . સિ., સ્ત્રી.] ગામડાંમાં ગ્રામીણ-તા સી. [સં] ગ્રામીણ હેવાપણું પાત દેવ, ગામને રખેવાળ દેવ, ખેતરપાળ
શામીય વિ. [૪] ગામડાનું, ગામડાને લગતું, ગ્રામીણ કામદેવી સ્ત્રી. [સં] ગામડાંની રક્ષક મનાતી દેવી ગ્રામદ્યોગ પું. [સં. ગ્રામ + ૩ો] જએ “ગ્રામ-ઉધોગ.' ગ્રામ-દ્વાર ન. [સં.] ગામને ઝાંપે કે દરવાજે
ગ્રામન ન. [એ.] થાળી (રેકર્ડ) ચડાવીને વગાડવાનું એક ગ્રામપતિ મું. [સં.] ગામને મુખી, ગામને પટેલ, ગામેતી જાતનું વિદેશી પ્રકારનું વાઘ, તાવડી-વાજું ગ્રામ-પશુ ન. [સં., મું] ગામડામાં ઉછેરવામાં આવતું તે ગ્રામ્ય વિ. [સં.] અસભ્ય, નહિ સુધરેલું. (૨) અશ્લીલ, તે ઢોર
ભડું, (ાંધ “ગ્રામીણ-ગ્રામી'ના અર્થમાં “ગ્રામ્ય' ન વાપરી ગ્રામ-પંચ (-પચ્ચ) ન. [સં. પ્રમ-, વિ. પંચ” શબ્દ પાંચને શકાય.) સમૂહ” અર્થમાં ગુ. માં રૂઢ થયો છે.], ગ્રામ-પંચાયત (પંચા- ગ્રામ્ય-તા સ્ત્રી. [સં.] ગ્રામ્ય હેવાપણું, અશ્લીલતા
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |