Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 757

૧ર
[ઝિયા
ગૃષ-હ વામાં આવતું પડવાળું ખાનું, ગજવું, ખીસું
ગંદરિયું જુઓ ગુંદરિયું.” ગંઝિયા સ્ત્રી. એ નામની એક મીઠાઈ
ગૂંદલું જુએ “ગુલું-ગંડલું.' ગૂઠાણુ' ન. [સં. [-થાન: > પ્રો. પુન-હૃાામ-] ગુણની ગૂંદ-વડી સ્ત્રી, હું ન, જિઓ “ગંદ' + ‘વડી, ડું'] એક શ્રેણી. (જેન)
જાતની માવાની મીઠાઈ, ગુલાબ-જંબુ ગૂઠું નવું ઘરનું થુમડું
ગંદવું સક્રિ. [૨વા.] પગથી કચડવું. (૨) (કણકને) મસળવું. ન. કણકમાંથી પાડેલ , ગુલવું
(૩) (લા.) માર માર. ગૂંદાવું કર્મણિ, ક્રિ. ગૂંદાવવું ગૂઠળ વિ. ગોળ ગોળ વીંટાળેલું, ગમે તેમ આંટા મારી પ્રેસ.ક્ર. વિટાળેલું. ('ઊડળ-ગંડળ” એ રૂઢ પ્રયોગ) ગુંદાઈ સ્ત્રી. જિઓ ' + ગુ. આઈ'ત, પ્ર.] (લા.) ગૂઠો-પૂડો છું. ગાંસડી-પેટલી, સર્વસ્વ, એળે-ચાળો ચીકણાઈ, ચીકણાવેડા ગૂઢી ઢો. ચામડીના પટ્ટામાં એક તરફ છેડે સામી ગૂદાઈ? વિ. જિઓ “ગંદ' + ગુ. “આઈ' ત. પ્ર.] ગંદાબાજુના આંકડામાં ભરાવ્યા પછી લબડત ન રહે માટે માંથી બનેલું. (૨) ગંદાના રંગ જેવા રંગવાળું રાખવામાં આવતે ચામડાનો ગાળો
ગંદા-પાક યું. [એ ‘' + સં] ગંદાની મીઠાઈ. (૨) ન્તરે ૫. જંગલી બકરે
(લા) માર, સંજ ન્ત પું. ગૂંચ (૨) વાંધો-વચકે, શંકા. (૨) કલંક, ગૂંદાવવું, ગુંદાવું જ એ “ગંદવું'માં. [૦૫ (રૂ. પ્ર.) અટી પડવી, મુશ્કેલી આવવી, ગૂંદી સ્ત્રી. [સં. મુન્દ્રા>િપ્રા. દ્રિ] નાનાં કેસરી ફળ ૦ પાઠ (રૂ. પ્ર.) આંટી પાડવી, મુશ્કેલી નાખવી]. થાય છે તેવું ફળના રસમાં ચીકાશવાળું ઝાડ, (૨) (લા.) ગૂથ (-શ્ચ) સ્ત્રી, જુઆ “ગંથવું.'] શરીર ઉપર રૂઝ આવતાં આંબાની એક જાત બંધાતી ગ્રંથિ.. (૨) (લ.) ગુંચવણ, ભ્રાંતિ
દી-પાક યું. [+ સં] જુએ “ગંદા-પાક.” ગૂંથણ ન. [જુઓ ગૂંથવું' + ગુ. “અણ” ક. પ્ર.] ગંથવાની ૬ ન. [સ, મુન્દ્રા-> પ્રા. નાંદ્ર -] અથાણાંમાં ઉપયોગી ક્રિયા, ગંથાયેલી ભાત
[કામનો હુન્નર અંદર ચીકાશવાળું સેપારીને રેઠા જેવડું લીલા રંગનું ગૂંથણ-કલા(-ળ) સ્ત્રી. [+ સં.] ગૂંથવાની કળા, ગંભણ- ફળ. (૨) ગંદીનું ફળ
ગિંદાંનું ઝાડ ગૂંથણ-કામ ન [+ જુઓ કામ ] ગુંથવાનું કામ, ગંધવા દો" . [સં. 1-> પ્રા. રમ-] અથાણાંનાં ની ક્રિયા
[ગથણવાળું | દ° ૫. જિઓ “ગંદવું’ + ગુ. “એ” ક. પ્ર.] ગંદવું એ, ઘણિયા વિ. [ ઓ “ગુંથણી' + ગુ. “આછું' ત. પ્ર.] સખત માર મારવો એ. [૦ કાઢ (રૂ. પ્ર.) ખૂબ માર ગૂંથણી સ્ત્રી. [જુએ “ગુંથવું’ + ગુ. “અ” ક. પ્ર.] ગંથવા- મારો] ની ક્રિયા. (૨) ગૂંથવાની ભાત
ગંધ પું, ન. એ નામનું એક ધીમી ચાનું પક્ષી ગૂંથણી-કામ ન. [+ જ “કામ.'] જાઓ‘ગંથણકામ.” ગૂંધળી સ્ત્રી. ઉનાળુ જુવારની એક જાત – થવું સ. કેિ. [સં, પ્રથ> પ્રા. નુંધ- દોરા વગેરે તંતુને આંટી ગૂંધળું વિ. મેલું, મલિન મારી એકબીજા સાથે સાંકળી લેવાની ક્રિયા કરવી. (૨) ૫૬ સ. કિં. (લીંપવું’ સાથે માત્ર વપરાતું ક્રિયાપદ) પાવું એળયું (માથું). (૩) (લા.) મગ્ન કરવું, મશગુલ બનાવવું. કર્મણિ, ક્રિ. ગંપાવવું છે ,સ.ફ્રિ. ગંથાવું કર્મણિ, ક્રિ. ગુંથાવ છે., સ. ક્રિ.
ગુંપાવવું, ગૂપાવું જ ‘ગંપવું'માં. ગંથાગંથ () સ્ત્રી જિઓ “ગૂંથવું, –દ્વિર્ભાવ.] વારંવાર ગૂંકાઢી મું. આંટી, ગૂંચ ગેશ્યા કરવું એ
ગુંચવણ, મૂંઝવણ મુંબ૮ પં. (ગડે” સાથે વપરાય છે.) ગુમડું, ગુમડ ગૂંથામણ (શ્ય) સ્ત્રી. જિઓ ગૂંથવું,' -દ્વિભવ.] (લા.) ગુંબ-વેલ (થ) સ્ત્રી. એ નામનો એક વેલે ગૂંથામણ ન. [જ એ “ગુંથવું' + ગુ. “આમણુ” ક. પ્ર.], ણી ગંબડી સ્ત્રી. [ એ “ગંબડું.' - ગુ. “ઈ' સ્ત્રી, પ્રત્યય.] નાની
સ્ત્રી. [જુએ “થવું” + ગુ. “આમણ કુ. પ્ર.) ગુંથવાની ફેકલી. (૨) એ નામનું એક ઝાડ. (બેઉ “ગૂમડી.') કળા. (૨) ગૂંથવાનું મહેનતાણું
મુંબડું ન. શરીર ઉપર થતે કઠેર , ગુમડું, ગંડ થાવવું, ગુંથાવું એ “ગંથ'માં.
ગૃદ્ધિ સ્ત્રી. [સ.] લુપતા, લાલચ. (૨) આસક્તિ ગંદ(૦૨) જુએ ગુંદ,૦૨.”
ગૃષ્ણ વિ. [સં.] લાલચ કરવા જેવું. (૨) ન. લાલચ, ગૃદ્ધિ દહો પું. એ નામનું એક ઘાસ
ચુક્યા સ્ત્રી. [૩] લુપતા, લાલચ, ગૃદ્ધિ, ગૃષ્ણ ગંદવું સ. જિ. [વા.] કચડવું. ગંદવું કર્મણિ, ક્રિ. ધ ન. સિ., પૃ.]ગીધ પક્ષી, ગરજાટું [રાજ, (સંજ્ઞા.) ચૂંદડાવવું છે., સ. ફિ.
ગૃધ્રપતિ, . [સં] રામાયણમાંને જટાયુ નામને પક્ષિગંદડાવવું, ગંદડાવું જુએ “ગંદડવુંમાં.
-પત્ર વિ., ન. [સં] ગધનાં પીછાંવાળું બાણ ગંદર જુઓ “ગુંદ, ૨.”
ગધ્ર-યંત્ર (-યન્ટ ન. [સં.] માલસામાન ઊંચકવાનું યંત્ર, ગુંદરતો જુઓ ગુંદર
ઉચ્ચાલન યંત્ર, ઊંટડે. કેઈન' ગુંદર-પાક જુએ “ગુંદર પાક
ધરાજ . [સં.] જુઓ “ગૃધ્રપતિ.” જંદરાવું જુઓ “ગુંદર ટવું.”
શ્રદ્ધ-ધૂહ કું. [] ઊડતા ગીધના આકારમાં આવતા ગંદરિયાળ જુઓ “ગુંદરિયાળ
સેનાને એક ગૃહ