Page Text
________________
ખરીદ-શક્તિ
૬૦૩
ખભુવન
ખરીદ-શક્તિ સ્ત્રી. [ જુએ “ખરીદ' + સં. ] માલ ખરીદી દિવસનું દૂધ, ખીરું
દિવની અવકૃપા શકાય તેટલી આર્થિક સ્થિતિ, બાગ કૅસિટી.” અરે(૨)ર ન, વાંધા-વચકે. (૨) દેવને વાંકું પડવું એ, ચે ઈઝિંગ પાવર'
ખિરીદી કરનાર ખરે-૨) જઓ “ખરટે.’ ખરીદિ કું. [.જએ “ખરીદવું' + ગુ. ‘ઇયું” ક. પ્ર.] ખરે-૨)હું એ ખરેટું.” ખરીદી સી. [ફ.] ખરીદ્ય કરવું એ, વેચાણ લેવું એ, વિચાતું ખરેડવું અ. જિ. રિવા.] ખખળી પડવું. (૨) વાંકા થઈ લેવું એ, ક્રય. (૨) ઉઠાવ, માગણું, ઉપાડ
ઢળી પડવું. ખરેવું ભાવે., ક્રિ. ખરેઢાવવું છે., સ. કિ. ખરી-ધાર સી. જિઓ “ખરું' + ગુ. “ઈ' પ્રત્યય+ધાર' ખરેડાવવું, ખરેડાવું, જુઓ “ખરેડવું માં. (પ્રવાહ), ] નદીમાંને મુખ્ય પ્રવાહ, મુખ્ય વહેણ ખરેડી જી. [ જુઓ “ખરેડવું' + ગુ. ‘ઈ' ક. પ્ર.] ખરી-પટી(ન્દીસ્ત્રીજિઆ “ખરું' + ગુ. ‘ઈ’ સ્ત્રી પ્રત્યય ગડગડી, ગરેડી, કપી. (૨) ગળામાં પડતી કાચકી, ખરખરી + પટી,-'] (લા.) ગામને દેવામાંથી મુક્ત કરવા માટે ખરેડી વિ. ઔદીચ્ય બ્રાહ્મણનો એક પિટા-વિભાગ (“ખરેડી કરવામાં આવતું ઉઘરાણું
સમવાય”). (સંજ્ઞા.) ખરી-પારી છું. ભયંકર નહિ એ ગુને, હલકે અપરાધ ખરે(રો) ૫. રિવા.] દાંતાવાળા લેખંડન કે લાકડીના ખરી-પારી સ્ત્રી. તેડા વગેરે પોલા દાગીનામાં ભરવામાં અથવા સીંદરીના સાધનથી વેડાના શરીર ઉપરના વાળ આવતી લાખ માટી વગેરે વસ્તુ
ચિખા કરવાની ક્રિયા ખરીફ વિ. [અર.] વરસાદને લગતું (ઉત્પન, ખેતીનું). (૨) ખરે૨વું અ. જિ. [૨વા, (પશુનું) મુતરવું, ખળવું ૫. ખેતીને ાિમાસુ પાક, “ મોન કાપ”
અરેરાટ પું, ટી સ્ત્રી. [વા.ગુ. ‘ઈ' સ્ત્રીપ્રચય.] “ખડ ખડ” ખરું વિ. [ સં. હરવા- > પ્રા. વક-] આકરું, સખત, અવાજ, ખરર અવાજ કડક. (૨) શેકીને કડક કરવું. (૩) યથાર્થ, વાસ્તવિક, ખરેયિાં ન., બ. ૧, [૨વા.] રૂપાનાં ઘરેણાં સાચું, વાજબી, ‘બેનાફાઈડ', “એકયુઅલ.” (૪) નકલી ખરી સ્ત્રી. [રવા] શ્વાસનળીમાં માંદગીને લીધે થતો અવાજ, નહિ તેનું શુદ્ધ. (૫) ઈમાનદાર. (૬) (લા.) આશ્ચર્યજનક. ખરેડી, ખરખરી. (૨) ના ખરેડે (૭) ભાર બતાવવા નિરર્થક ઉમેરણ (જાતે ખરે' જેવું). ખરે જ એ ખરેડે.” (૨) ડે માર. (૩) જાડા તe [-ર કરવા (રૂ. પ્ર.) મંદવાડમાંથી બેઠા થવુંઃ રા ખરેલ (-કયજુએ “ખરલ.” પરસેવાનું (રૂ. પ્ર.) સાચી મહેનત કરી કમાયેલું. -રા ખરેટી (ખરેંટી) જુઓ “ખરેટી.” બપોર (ઉ. પ્ર.) મધ્યાહન. (૨) ચડતીનો સમય. રા બપારે ખરે (ખ) જુએ “ખરેટું. ” તારા જેવા (રૂ. પ્ર.) ભારે કચ્છમાંથી પસાર થવું. -ર ખરેટ (ખરે ટo જુએ “ખરે- “ખરાટે.” બરે તારા દેખાવા (રૂ. પ્ર.) ભારે મુશ્કેલીમાં મૂકવું. ખરે હું (ખરે ઠું) જુએ “ખરે ટું.’
બેટું (રૂ. પ્ર) ખટપટ. ૧ થવા દેવું (રૂ. પ્ર.) શેકાવા ખરે ૫. જિઓ “ખરા.' જેડાની એડીને ઊભે ભાગ દેવું. ૦ થવું (રૂ. પ્ર.) દુઃખ ખમી પાકું થવું. પણ ખરેખર જુએ “ખરેખર.'
) અસલપણું, સાચી તાકાત પાણી પીવું (રૂ. પ્ર.) ખરેખરી સ્ત્રી. [ + ગુ, “ઈ' ત. પ્ર.] (લા.) કસોટી બારીક ધાર કાઢવી, ૦ લાઠું (રૂ. પ્ર.) ગજવેલ, પિલાદ, ખરેજ . ઉમરડે સ્ટીલ.' (૨) પરાક્રમી વીર પુરુષ. -રો આકડો (રૂ. પ્ર.) ખરેદ(ધ) મું. એટલો છેવટે નક્કી કરેલી રકમવાળું ભરતિયું, “ફાઇનલ બિલ'] ખરેણી, -, છી સ્ત્રી, [મળ સંદિગ્ધ ] સમ્રાટ અશોકના ખરુંતે કે. પ્ર. [ ખરું જ તે' નું લાધવ જરૂર સાચું સમય(ઈ. પૂ. ૩ જી સદી)ની ભારતવર્ષના વાયવ્ય પ્રદેશમાં ખરે કિ. વિ. [ જુઓ “ખરુ' + ગુ. “એ' ત્રી. વિ. ને પ્રચલિત એક વિદેશીય લિપિ. (સંજ્ઞા.) પ્ર. ખરેખર, બરબર, સાચું, સાચે, ખરેખાત, નક્કી ખરેટ (ખાંટ) શ્રી. નખને ઉઝરડે ખરે- ખર કિં. લિ. જિઓ “ખરું,' દ્વિવ.] ઓ “ખરે.' ખર્ચ કું., ન. [ અર. ખજ > ફા. ખર્ચા] વપરાવું એ, ખરેખરું વિ. જિઓ “ખરું,'-દ્વિવ.] વાસ્તવિક, યથાર્થ, વ્યય, એકપેડિચર,’ ‘આઉટ-લે.' (૨) અવસરે કરવામાં તદ્દન સાચું, નાફાઈડ,’ ‘રિયલ, કમ્યુઅલ.'. (૨) આવતો વો. (૩) કિંમત, ચાઈઝ (લા) કસોટી થાય તેવું
ખર્ચ-ખાતું ન. [ + જ એ “ખાતું.'] થયેલ ખર્ચ બતાવવા ખરેખાત કિ. વિ. જુઓ ખરે.'
માટે ખાતે થતી રકમ બતાવતું ખાતું (ખાતાવહીમાં) ખરેટવું સક્રિ. [ સી. ] વેચવું ખટાણું કર્મણિ, જિ. ખર્ચ-ખૂટણ ન. [ + જુઓ "ટલું +, “અણ' કુ. પ્ર.] ખરેટાવવું છે., સ. .
અવસરને ખર્ચ, વરો. (૨) ફાલતુ ખર્ચ, હાથ-ખરચી ખરેટ વવું, ખરેટાવું જુઓ “ખરેટ'માં.
ખર્ચનું વિ. [ + જુઓ “ગ” + ગુ. “ઉ” ત. પ્ર.] ખરે-રંટી શ્રી. [જુઓ ‘ખરે(-રે) + ગુ. ‘ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] ખર્ચ કરવામાં કામ લાગે તેટલું, ખર્ચ પૂરતું વાસણમાં બાજેલી પડી. (૨) કાદવ સુકાઈ જતાં ફાટે ખર્ચ-૫ત્ર, ૦૭ ન. [ + સં.] ખર્ચ સંબંધી નોંધ રાખવામાં પડી હોય તેવી જમીન. (૩) એ નામની એક વનસ્પતિ, આવે તેવું પત્રક
[જમણવારને ખર્ચ નાની ખપાટ, બલા
ખર્ચ-પાણી ન., બ. ૧. [ જુઓ “પાણી.”] (લા.) ખરે(-૨)હું) ન. તાજી વિયાયેલી ગાય-ભેંસનું બે ત્રણ ખર્ચ-ભુવન ન [ + સં. ] જન્મ-કુંડળીમાં ખર્ચ થવાના યોગ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |