Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 519

४७४
કંસી-કરણ
લખ્યા પ્રમાણે દવાઓનું મિશ્રણ કરી આપનાર સહાયક કંપ્લેઇટ (કપ્લેઇસ્ટ) સ્ત્રી [ અં] ફરિયાદ. (૨) (ભા.) કંપાણ (કમ્માણ) ન. ભારે અને મેટી વસ્તુ જોખવાનો કાંટે કોકટર કે વૈદ્ય પાસે કરવામાં આવતી રેગની રજૂઆત કંપાણ૨ ન. તડકામાં ફરવાથી પગનાં તળાંમાં તડકાની અસર કંબલ (કમ્બલ) ડું [સં. ] કામળો, ધાબળે. (૨) ગાય થતાં થતી બિમારી
બળદના ગળા નીચેની ગાદડી કંપાણી (કમ્પાણી) વિ., પૃ. [જ “કંપાણ' + ગુ. “ઈ' કંબન (કમ્બશ્ચન) ન. [.] બળવું એ, જલન
ત. પ્ર.] કંપણથી જખવાનું કામ કે ધંધે કરતે માણસ, તળાટ કંબા (કમ્બા) સ્ત્રી. [સં. વી] કાંબ. (૨) વાંસની ચીપ. કંપાયમાન (કમ્પા-) વિ. [સં. #qમાન ગુ. માં સંસ્કૃતભાસી], (૩સુતારને ગજ કંપાર (કમ્પાર) વિ. [સ, વાવ દ્વારા] જુએ “કંપમાન.” કંબાવવું (કબાવવું) સ. ક્રિ. નરમ કરવું, કશું કરવું (ખાસ કંપાર (કમ્પા- . [જુએ “કંપારે., એનું સંસ્કૃતાભાસી કરીને ચામડું કમાવવું). (૨) (લા.) માર મારવો રૂ૫] કંપ, બજારે
કંબિક-બી (કમ્બ,બી) સ્ત્રી. [સં. ઝાડની પાતળી સેટી, કાંબ કંપારી (કમ્પારી) શ્રી. [જએ “કંપારે' + ગુ. ‘ઈ’ સ્ત્રી- કંબુ (કબુ) . સિં] શંખ પ્રત્યય કંપ, પ્રજ, થરથરાટી. (૨) (લા.) તિરરકારની કંબુ-કંડ (કબુ-ક8) પું. [સ, પું, ન.] શંખ જેવા આકારની લાગણી, ધિક્કારની લાગણી. [૦આવવી, છૂટવી,૦ વછૂટવી ગરદનવાળું
[એવી સ્ત્રી (રૂ. પ્ર.) ધજવું. (૨) અણગમો થા. (૩) ચીતરી ચડવી] કંબુ-કંઠી (કબુકડી) વિ., સી. [સં.] જુઓ ‘કબુ-કંઠ'કંપા (કમ્પારુંન. ગોળ આકાર કાઢવાનું લોઢાનું ઓજાર, કંબુ-ગ્રીવા (કમ્મુ-) . [સં.] શંખના જેવી ગરદન કપાસ
[કંપ, બજારે, થરથરટ કંઈ (કોઈ) સ્ત્રી. [સ, વો>િ પ્ર. વોરમા] કંપા (કમ્પારો) પૃ. સિં. ૧ + માવIR-> પ્રા. વારમ-] એક વનસ્પતિ કંપાર્ટમેટ (કમ્પાર્ટમેટ) જાઓ “કમ્પાર્ટમેન્ટ.
કંટાં (કોડા) ન., બ, વ, કેડને સાંધો [કોમેડી કંપાલેખક(કમ્પા-) ૫. સિં. ૧૫ + મા-છેવળ] પ્રજારી માપવાનું કડી (
કડી) સ્ત્રી. ઢેરનાં શિગડાંમાં થતો એક રોગ, યંત્ર, “વાઈબ્રોગ્રાફ
કમર (કમ્બ૨) જુએ “કમર.” કંપાવવું, (કમ્પા-) જુઓ “કંપવુંમાં.
કંસ (કસ) પું. સિં.] મથુરાના યાદવ રાજા ઉગ્રસેનને પુત્ર, કંપાવસ્થા (કમ્પા) સ્ત્રી. સિં, ૪૫ + અવૈ-સ્થા] ચંદ્રમાની બાર શ્રી કૃષ્ણને દૂરને એક મામે. [સંજ્ઞા.) માંહેની એક અવસ્થા. (.)
કંસ (કસ) . કૌંસ. (ગ.) કંપાવું (કમ્પા- જુઓ “કંપમાં.
કંકાવું અ. ક્રિ. [૨વા.] દુઃખને અવાજ કરવો કંપાસ (કમ્પાસ પું. [એ. કમ્પાસ ] વર્તુળ દોરવાનું યંત્ર, કંસવધ (કસ-) ૫. [સ.] ઉગ્રસેન યાદવના પુત્ર કંસની કર્કટ, કેવાર. (૨) હોકાયંત્ર, મત્સ્યયંત્ર
શ્રીકૃષ્ણે કરેલી હત્યા કંપાસ-ઘર (કમ્પાસ-) ન. [ + જ “ઘર.] વહાણમાં જે કંસાર (કસાર) પું. [૮. પ્રા. ] ઘઉંના જાડા-મેટા લેટ કે સ્થળે દિગ્દર્શક યંત્ર રહેતું હોય તે સ્થાન, હોકાયંત્ર રાખવાનું ફાડાને પાણીમાં બાફીને બનાવવામાં આવતું મિષ્ટાન્ન, સ્થાન (વહાણ.).
લાપસી, બાંટ, એરમું કંપાસ-વાલ (કમ્પાસ-) પું. જમીન માપનાર, મજણીદાર કંસાર(-)ણ (-) સ્ત્રી. [ જુએ “કંસારો' + ગુ. “અકંપિત (કમિપત) વિ. સં.] બૂજી ઊઠેલું. (૨) ન. કં૫, ભૂજ | (-એણ” પ્રત્યય.] કંસારાની સ્ત્રી, કંસારી કંપિ(-પી) (કમ્પિ(-પી)) છું. [સં વાગ્વિજ>પ્રા. કંસારા-ળ (કસારા-ઍચ) સ્ત્રી. [જ “કંસાર” +
વઢ-] (જે ખાવાથી ધ્રુજારી આવે તેવી) એક વનસ્પતિ, એળ.'] કંસારા લોકેની દુકાને હોય તેવી બજાર કપીલે
કંસારા-વાડ(કસારા-વાગ્ય) સ્ત્રી. [જુઓ કંસાર' + “વાડ.'] કંપી (કમ્પી) સ્ત્રી. વહાણના એક ભાગ, કપી. (વહાણ) કંસારા લેકેને મહેલો
[શ્રીકૃષ્ણ કંપીલો (કમ્પીલો) જ “કપિલો.'
કંસારિ (કસાર) . [સં. 1 + અ]િ કંસ રાજાના શત્રુકંપેનિયન (કમેનિયન) વિ. [અં] સાથીદાર, સેબતી, મિત્ર કંસારી (ક°સારી) સ્ત્રી. [ઓ “કંસારે + ગુ, “ઈ' સ્ત્રી. કંપ (ક) મું. [એ. કૅ૫] છાવણી, પડાવ. (૨) સાબર- પ્રત્યય] કંસારા જ્ઞાતિની સ્ત્રી, કંસારણ કાંઠા વગેરેમાં બહારથી આવેલા ખેડતોએ પોતપોતાના કંસારી (ક°સારી) શ્રી. દિ. પ્રા, સારિ] કાગળ વગેરે ખેતરેના સમૂહની કરેલી વસાહતી જમાવટ
પદાર્થો ખાઈ જનારી એક ઝીણું જીવાત કંપેઝ (કપ•ઝ) ન. [૪] છાપખાનામાં બીબાં ગોઠવવાનું કંસારા (કારો) ૫. સિં. સ્થ ળ->પ્રા. સારા-] કામ
[ગોઠવનાર કારીગર કાંસું તેમજ ત્રાંબા-પિત્તળનાં વાસણ બનાવનાર કારીગર કંઝિટર (
કઝિટર) વિ. [] છાપખાનામાં બીબાં કંસાલ (ક°સાલ) પું. [સં. વર>પ્રા. ઝંત દ્વારા મેટી નાબત કંપોઝર (કપોઝિ9) ન. [૪. જ એ “કમ્પોઝ(૨).” કંસલું (ક°સાલું) ન જિ એ “કંસાલ” + ગુ. ‘ઉં' સ્વાર્થે
બીબાં ગઠવવાનું કામ (૨) બીબાં ગોઠવવાનું મહેનતાણું છે. પ્ર.] લાઈના મેદાનમાં વગાડવામાં આવતું કાંસાનું એક કંપેસ્ટ (પેસ્ટ) જીઓ કંપોસ્ટ'. [શકાય તેવું પ્રકારનું વાજિત્ર કંગ (કમ્ય) વિ. [સં.) કંપિત કરી શકાય તેવું, ધ્રુજાવી કંસાસુર (કસાસુર) કું. [સં. 8 + ચતુર) જુઓ “કંસ.' કંપ્લીટ (કલીટ) વિ. [.]
કંસી-કરણ (કસીકરણ) ન. જિઓ “કસ' એને સ, દિવ