Page Text
________________
આર્ટિયા ભમરખાણ
એટિયા ભ્રમરખાણ પું, જએ આર્યે ભમરમાણુ,' (વહાણ.)
૩૭૨
એટી (ટી) સ્ત્રી. [સં.માવૃત્તિના > પ્રા. માટ્ટિા, આવર્તન] ધાધરા ઇજાર કે ધાતિયા-કૅાળિયાની કેડ આગળની વાળેલી ધાર. [॰ માર (રૂ. પ્ર.) નખેદ કાઢી નાખનાર. (૨) કૃતનિયું, ૦ માં ઘાલવું (રૂ. પ્ર.) કબજે લેવું, તાબે કરવું. વાળ (રૂ. પ્ર.) છાની વાત બહાર પાડવાની આદતવાળું. (૨) ધારેલાથી ઊંધ કરનાર, બગાડનાર. (૩) રઝળુ, રખડુ. (૪) બહુ-ખેલું, વાર્તાડિયું. વાળવી (રૂ. પ્ર.) કેડની આસપાસ ધેાતિયાની કિનારી ખેાસવી]
એટીગણ સ્ત્રી. એ નામની એક વનસ્પતિ, ઉટીંગણ એટીલા પું. [જુએ ‘એટલે’.] એટલા આડું-કોઠું વિ, જુએ ‘ કાઢું’, દ્વિર્ભાવ], વાંકુંચૂકું આટા પું. [દે. પ્રા. મોટ્ટમો‘આવરણ’] જુએ‘ઓટલે.’(૨)
k
વૃક્ષની આસપાસ કરેલા પેઢા
ટે-કાર શ્રી. [અં.] યાંત્રિક બળથી ચાલતી ગાડી એટ-ગેટે હું. [જુઓ ગૈાટા,’ દ્વિર્ભાવ.] સ્પષ્ટ નહિ તેવું કામ, ગૅટાળે. [૰ વાળવું (રૂ. પ્ર.) જેમ તેમ કરીને કામ પતાવવું] ઑટોગ્રાફ પું. [અં.] યાદગીરી માટે દરજ્જે ઊંચા માનેલા માણસના પેાતાના હસ્તાક્ષરની લીધેલી ટૂંકી કે લાંબી સહી ઑટે-નિષ્ણાત વિ. [અં + સં.] પેાતાની મેળે ચાલતાં યંત્રોના કામનું જ્ઞાન ધરાવનાર, અેટો-એક્સ્પ’ ઑટોમૅટિક વિ. [અં] પાતાની મેળે જેનું સંચાલન થતું હોય તેવું, સ્વયં-સંચાલિત. (ર) ક્રિ. વિ. સ્વાભાવિક ક્રમમાં, એની મેળે
વાહનના પ્રકાર
અ-મેબાઇલ ન. [અં.] મેટરગાડી વગેરે સ્વયં-સંચાલિત [નાની ગાડી એપ્ટે-રિકશા સ્ત્રી. [અં.] ત્રણ પૈડાંની સ્વયં-સંચાલિત યાંત્રિક એઠ (ઍ:) પું. જુઓ હેઠ’.
એડણુ (-) ન. [સં. નવ-સ્થાન) પ્રા. મોટાળ] નવાણ પાસેની ઢારને બેસવાની જગ્યા
આવવું (ઍ-) સ. ક્રિ, [સં. મવ-સ્થાપ> પ્રા. મવદ્ભવ-] સમુંનમું કરી મૂકવું, ગોઠવવું. (ર) પાંદડામાં લૂગડામાં કે છાણમાટી કરી દેવતામાં ચીજ મુકીને શેકવું, ઔષધને લગડામાં કે રેટલાનું કાચું પડ વીંટી એને છાણ કે માટી ચાડી દેવતામાં અંદ્ર નાખી પકવવું. (૩) (લા.) ચાંપી ખાવીને ખાવું. (૪) ઘાલમેલ કરવી, ઘુસાડવું. આડવાવું (-) કર્મણિ, ક્રિ. એડવાવવું (-) કે., સ, ક્રિ. એડવાવવું, એઠવાવું (ઓઢવા-) જુઓ ‘ઓઢવું’માં. એ ંગ (ઍઙ્ગ) પું, ખેાળા, ઉછંગ એ ંગવું (ઑઢઙ્ગ-) સ. ક્રિ અગિનું, અઢેલવું,આધારે એસવું. એ ગાવું (એ) ભાવે., ક્રિ. એ ગાળવું (ઠા) કે., સક્રિ એડંગાવવું, આ ંગાવું (ઠÎ-) જુએ ‘ઍડંગનું’માં. એડંગિયું (ઓ.-) ન. [જુએ, ‘એડંગાવું' + ગુ, ‘યું' કૃ.પ્ર.] અહિંગણ એર્નાર્ડ(-ડીં)ગણુ (-), -શું ન. [જુએ એઠું(-))ગયું’ +ગુ. ‘અણ’-અણું' કૃ. પ્ર.] અડિંગણ, આધાર, ટેકા
Jain Education International_2010_04
એડવા
(વાંસે અઢેલી બેસવાને) એßિ(-ડીં)ગલું (ઓ) જુઓ ઓડંગવું' એઠિં(ડી)ગાણું (-) કર્મણિ., ક્રિ. એડિં(-ડી)ગાવવું (-) પ્રે., સ.ક્રિ. એડિ(-ડી)ગાવવું, એડિ(ડી)ગાવું(-)જુઓ ઓલ્ડિંગનું’માં, એહી સ્રી. ઠરાવેલા માપના નમૂનાની ચીપ એઠીંગણુ, -ણું જુઓ ઓડિંગણ,’ ઢીંગલું (-) જુઓ ઠંગવું.' એડીંગાણું (-) કર્મણિ, ક્રિ. એડ્ડીંગાવવું (-) કે., સ.ક્રિ. એડીંગાવવું, એડીંગાવું (-) જુઓ ઓર્ડિ’(-ડી')ગવું’માં, એઠું (આઠ) ન. [સં. અવ-સ્તુત> પ્રા. એાથમ·] ઓછું, પડદે, આંતરે. (૨) છુપાવાની કે આશરો લેવાની આંતરાવાળી જગ્યા. (૩) છાયા, પડછાયા, ઓળા. (૪) પૂતળું ઓઢું. (૫) બીબું, નના. (૬) (લા.) એકને બદલે બીજી નકામી વસ્તુની રજૂઆત. (૭) ઉદાહરણ, દષ્ટાંત, દાખલે. (૮) વિ. ઝાંખું. (૯) જેના ઉપરથી રંગ ઊખડી ગયા છે કે ઉખેડી નાખવામાં આવ્યા છે તેવું આ॰ વિ. [દ. પ્રા. બોર્ડે] કૂવા વગેરે ખેાદવાનું કામ કરનારી એ નામની એક હિંદુ ભટકતી કામનું આર (ડ) પું. પવન રાકવાના પડદો. (૨) આડું. [i ચાઢ કરવું ( કે વેતરવું) (-ચા-) (રૂ. પ્ર.) કાંઈનું કાંઈ કરી નાખવું, ઊંધું-ચતું કરી નાખવું, બગાડી નાખવું. નું ચાઢ થવું (-ચૌ-) (રૂ. પ્ર.) બગડવું. તું ચાઢ બાફવું, (-ચા-), તું દાહ કરવું (-દ્દો-) (રૂ. પ્ર.) ઓડનું ચેાડ કરવું, બગાડવું] એ. (ઍડવ) સ્ત્રી. ખેચી, ગળાની પાછલી કાંધ. (ર) ઘેાડાના ગળાના ફૂલેલા ભાગ. [ઊંચી કરવી (૬. પ્ર.) સ્વાર્થ સિવાય બીજી વાત ઉપર ધ્યાન ન આપવું. વાળવી (રૂ. પ્ર.) ઢારના એક રાગમાં માથું ઢાળી ઢારનું ગોટા વળીને સૂવું] [ા ખેદવાનું કામ એહ-કામ ન. [જુઓ ઓડર' + કાર.] ઓડ લેકાનું એડ્કાર પું. [રવા.] પેટના વાયુ મેાંમાંથી નીકળતાં થતા ડકાર જેવા અવાજ, ઓટકાર, ડકાર [મટીસે એડકી-દાકી શ્રી. એ નામની એક દેશી રમત, અટીસેઆપણુ (-ણ્ય), પણી સ્ત્રી. [જુઓ ઓર્ડર + ગુ, ‘અણ’‘અણી' શ્રીપ્રત્યય.] ઓડ જાતિની સ્ત્રી એડ-પંથ (ઍડ-પન્થ) પું. [જુઓ ઓઢું’+ પંથ'.] આડા ચાડો અને અજાણ્યા માર્ગ
એઢવ પું. [×.] ‘રિ’ અને ‘પ’ સિવાયના ગાનના પાંચ સ્વરેને સાંચવવી રાગજાતિ, ડવ, (સંગીત.) એવ-બિલાવલ પું. [ + જુઓ ‘બિલાવલ’.] ખિલાવલ થાના એક પ્રકારના એ નામના રાગ. (સંગીત.) આવું॰ ન. હાડકુ આવુંર ન. એક ફળ, કરપદું
એવું? સ. ક્રિ. (હાથ લાંખેઞ કરી) ચાચનું, માગવું. (ર) અટકાવવું, થંભાવવું, રેકવું. (૩) ખેંચવું. એઢાવું કર્મણિ ક્રિ. એઢાવવું॰ છે.. સ. ફ્રિ
આવુંજ આ. ક્રિ. મુશ્કેલીથી ખેલી પેાતાનેા અર્થ સમઝાવવા, એઢાવું? ભાવે., ક્રિ. એઢાવવુંર પ્રે., સ. ક્રિ. એવા પું. ઓથમાં બેસાય તેવા ખાડો. (ર) ચાકડા
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |