Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 406

એરણિયું
એરિયું ન. કાશ છૂટા હોય ત્યારે વરત કૂવામાં ન જતી રહે એ માટે પૈડા સાથે વરતને જોડી રાખનારા દેરડાને ટુકડા એરદાસ પું. મીઠા અજમે
ઍર-ફાર્સ સ્ત્રી, [અં.] વિમાની દળ, હવાઈદળ એરમડી શ્રી. એ નામનું એક ઝાડ રમવું` ન. એમડીનું ફળ
એરમસ્ફુર ન. અબેટમાં પહેરવાનું જાડું શણિયું, ચીકટો ઍર-મે(૦૪)-લ સ્ત્રી. [અં.] હવાઈ વિમાન મારફત જતીઆવતી ટપાલ, વિમાની ટપાલ
ઍર-મેટર શ્રી. [અં.] વાયુથી ચાલતું ઊંચકવાનું યંત્ર, પવનચક્કી ઍર-લાઇન્સ શ્રી. [અં.] વિમાની કંપની
એરવદ પું. [અવે. અએશ-ખેતી > પેહે. હરખદ] દાવરની દીક્ષા પામેલ જરચેાસ્ત્રી-પારસી' (પારસી.)
૩૧૧
એરંડી (એરડ્ડી) સ્ત્રી. [સં, figh1>પ્રાં. ટિંબા] નાની જાતને એરંડા, (૨) એરંડાનું ખી, એરડી એર (એરડો) પું. [રાં, ટગ + ગુ. ‘ઉં’ સ્વાર્થ ત, પ્ર.] અરેંડવૃક્ષ, એરડા, દિવેલેા. (૨) (લા.) લીટાંગ જેવી એક
દેશી રમત
એરા પું., અ. વ. નહાર, પંજા
એરાર સ્ત્રી, કમો, (ર) પહેાંચ. (૩) પકડ, ચાંપ. (૪) હદ્દ એરાક, જ્ન્મ પું. [અર. એરાક્’-સ્વર્ગ અને નરકની વચ્ચેની જગ્યા] (લા.) જહાજ-વહાણને નીચલેા ભાગ એરાવવું, એરાવાયું જુઓ, ‘એરાવું’માં. એરાવું (ઍરાવું) અ, ક્ર, ખેંચવું. (૨) ઘેરાવું, વીંટળાયું. (૩) (ચણિયારામાંથી) છૂટું પડી જવું. (૪) ડગમગવું, (૫) વધુ પડતું થવું, વિસ્તરવું. એરાવાવું ભાવે., ક્રિ. એરાવવું પ્રે, સ. ક્રિ.
એરવાસ ન. એક એષિધનું ઉપયાગી બી, ખાદિયાન
ઍર-શિપ્ ન. [અં.] હવાઈ વિમાન ઍર-સર્વિસ સ્ત્રી. [અં.] હવાઈ વિમાના દ્વારા થતે વ્યવહાર એરસા સ્રી. એક જાતના ઝાડની સુગંધી છાલ. (પારસી.) એરંગ (એર ) સ્ત્રી. [સં., પું.] એક જાતની માછલી, હેરિંગ’એશ એરંડ(॰ ક) (એરડ) પું. [સં.] એરડાના બ્રેડ, એરડા, દિવેલે એર-કાકડી (એરડ-) સ્ત્રી, [+જુઓ. કાકડી’.] (એરંડા જેવાં પાંદડાં થતાં હાવાને કારણે) પપૈયાનું ઝાડ. (૨) પપૈયું, અમૃત-ફળ, એરણ કાકડી એર-મૂલ(-ળ) (એરણ્ડ) ન. [સં.] એરંડાના ડનું મૂળિયું એર-વિષ (એણ્ડ-) ન. [સં.] એરંડાના ફ્રેડમાં રહેલું એક પ્રકારનું ઝેર [દિવેલા એર-વૃક્ષ (એરણ્ડ-) ન. [સં.,પું.] એરંડાના છેાડ, એરડો, એરહિયું (એરડિયું)ન. [સં. šિ> પ્રા. મઁદિય-ન્ન-] એરંડાનાં બીજમાંથી કાઢવામાં આવતું તૈલી પ્રવાહી, એરડિયું, દિવેલ, [॰ આપવું (રૂ.પ્ર.) જુલાખ-રેચ આપવેશ, (૨) ધમકાવવું, ॰ પીધા જેવું (7:મું) (રૂ. પ્ર.) મેઢા ઉપર• ગમગીની-અરુચિ જેવા ભાવ બતાવતું. • પીવું (રૂ. પ્ર.) અરુચિઅણગમા શરમ વગેરે બતાવવાં]
રિયલ ન. [અં.] રેડિયાના ધ્વનિ ઝીલવાના તારની માંડણી એરિયા-ખેરિયા હું. [જુઓ. ‘ખેરિયા’, દ્વિર્ભાવ.] પરચૂરણ
લાકડું, આટકાટ રિાસી સ્ત્રી, [અં.] અમીરે કે શ્રીમંતાના પ્રાધાન્યવાળું રાજ્ય. (૨) (ગ્રીક ભાષામાં પ્રાચીન સારા અર્થ, આજની પરિભાષામાં) ગરીબેને ચૂસનારા મૂડીવાદીઓનું રાજ્ય એરિંગ† (એરિઙ્ગ) પું. [અં.] વહાણના સઢને પહેાળા યા સાંકડે કરવા માટે ઢારડા વડે જે ભાગમાંથી ખેંચી બાંધવામાં આવે છે તે
એલચી ગીરી
એરિંગર (એરિ) ન. [અં. ઇયર્-રિંગ'] કાનની બૂટમાં પહેરવાનું એક પ્રકારનું ઘરેણું
એરી-કેરી ક્રિ. વિ. [રવા.] હચુડચુ, અનિશ્ચિત એરી-રેશમ ન. [જુએ ‘રેશમ' દ્વારા.] એરંડાનાં પાન ખાઈ જીવનાર કીડાએ બનાવેલું રેશમ
એરુ (અરુ) પું. [સં. અનાર > પ્રા. અપ્રર, માર્-] સર્પ એર-ઝાંઝર (ઍ:રુ-) ન. [ + જુએ ‘ઝાંઝરર.] સર્પ વગેરે
ઝેરી જનાવર
એવું (ઍરું) ન. જુઓ ‘એરુ’. એર-ઝાંઝર (ઍરું-) જુઓ. ‘એરુ-ઝાંઝર.'
(ઍ) પું. [સં. મતિ--- > પ્રા. અક્-અ-] આવરે-જાવરા, અવર-જવર. (૨) કોઈ ચીજની શક્તિ. (૩) નુકસાન, જોખેા. (૪) (લા.) જનાવરના ઈજા કરવાના નહેર [નિશાન ઍરેર ન. [અં.] ભાણુ (૨) ખાણનું નિશાન, માર્ગદર્શનનું એરેસ-ખ(-ખે)રે। પું. [જુઓ. ‘ખેર,’ દ્વિર્ભાવ.] સેના અથવા ચાંદીના ખરી પડેલે ભૂકા, સેાનારૂપાને ઝીણા ભંગાર અરેાયામ સ્ત્રી, [અં.] વિમાની ટપાલ મેદાન, વિમાની મથક ઍર-ગામ ન. [અં.] હવાઈ વિમાનેાને ચડવા ઊતરવા માટેનું અરા-પ્લે(૦૪)ન ન. [અં.] હવાઈ વિમાન, હવાઈ જહાજ ઍરાટ ન. [અં.]એ નામના બ્રેડનાં મૂળિયાંમાંથી બનાવાતા સફેદ લેટ જેવા પદાર્થ, આરારૂટ, તપખીર, અબીલ એલ એલ. એમ. વિ. [અં. માસ્ટર ઑક્ લાનું ટૂંકાક્ષરી રૂપ] યુનિવર્સિટીની કાયદાની અનુસ્નાતક પરીક્ષા પાસ કરી ચૂકેલ માણસ
એલ એલ. ડી. વિ. [અં. ડોક્ટર ક્ લો'નું ટૂંકાક્ષરી રૂપ] કાયદાના ઉચ્ચ પ્રકારના જ્ઞાન માટે જેને યુનિવર્સિટી તરફથી માનદ પદવી મળી છે તેવું
એલ એલ. બી. વ. [અં. ‘બેચલર્ ફ્ લા”નું ટૂંકાક્ષરી રૂપ] કાચદાના વિષયમાં યુનિવર્સિટીના સ્નાતક એલકી સ્ત્રી. [ચરે.] જુઓ એલચી’.
એલચી સ્ત્રી. [જુએ ‘એલચી' + ગુ. ‘'સ્વાર્થે ત. પ્ર.] ઇલાયચી, એલચી. (પદ્યમાં.)
એલચા સ્ત્રી. [સં. ઇછા, ફા. ઇલાયચી] જુએ ‘ઇલાયચી,’ એલચી હું. [તુર્કી, ઇચી'=પેગામ લઈ જનાર] એક રાજ્યના બીજા રાજ્યમાં મેકલેલા પ્રતિનિધિ, ‘ઍપ્લૅસૅડર’, કોન્સુલ' [એક સ્વાદિષ્ટ કેળું
એલચી-કેળું ન. [ત્રએ ‘એલચી' + કેળું'.] નાની જાતનું એલચી-ખાતું ન. [જુએ ‘એલચી' + ખાતું’.] વિદેશમાંનું એલચીનું કાર્યાલય, રાજદૂત-ભવન, ‘ઍએંસી,' ‘ૉન્સ્યુલેટ’ એલચી-ગીરી સ્ત્રી. [જુએ ‘એલચાર’+ કા. પ્રત્યય] વિદેશમાંની