Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 305

ઇતિહાસ-વિવેક
ઇતિહાસ-વિવેક હું. [સં.] ભળતી અનેક વાતમાંથી ઇતિહાસ
તારવી લેવાની શક્તિ
ઇતિહાસ-વિષયક વિ. [સં.] ઇતિહાસને લગતું ઇતિહાસ-વેત્તા પું. [સં.] ઇતિહાસને શાસ્ત્રવિશુદ્ધ રીતે સમઝનારા વિદ્વાન, શુદ્ધ ઇતિહાસની પરખ કરવાની શક્તિવાળે વિદ્વાન
ઇતિહાસશાસ્ત્રવેત્તા છું,,[સં.] ઇતિહાસ-જ્ઞ, ઇતિહાસ-વિદ ઇતિહાસ-શાખીત (ૉોખીન) વિ. સં.+જુએ ‘શેખીન’.] જુએ ‘ઇતિહાસ-પ્રેમી,’
ઇતિહાસ-શેત્ર, ઇતિહાસ-સંશાધ(-સશેાધ) છું., ઇતિહાસસંશાધન (-સંશેાધન) ન [સં.] ઇતિહાસના વિષયમાં એની યથાર્થતાની દૃષ્ટિએ કરવામાં આવતી ખેાજ ધન કરનાર ઇતિહાસ-સંશાધક (-સંશેાધક) વિ. [સં.] ઇતિહાસ-સંશે।ઈતિહાસાતીત વિ. [+ સં. અતીત] જેના વિશે પ્રાચીનમાં પ્રાચીન માહિતી મળતી હૈાય તે પહેલાંનું ઇતિહાસાત્મક વિ. [+સ. માત્મા] ઇતિહાસથી ભરેલું અત્યર્થ પું. [સ, તિથ્યર્થ] એ પ્રમાણે કહેવાનો આશય ઇત્યલમ્ કિં.વિ. સિં, તિ+ત્રમ્ ] હવે બસ, હાંઉં, ખામોશ ઇત્યાદિ, ક વિ. [+×, મ ્-TM] એ પ્રમાણે, પછીનાં, વગેરે
ઇત્તલા શ્રી. [અર. Đતલામ્ ] સમાચાર, સૂચના, ખબર ઈત્તિકાફ પું. [અર.] ઇદ્રિચ-દમન, સંયમ, (૨) દિવસના અપવાસ, રેને
ઇત્તિફાક હું, [અર.] મેળ, મેળાપ, સંપ. (૨) એકમતી. (૩) અકસ્માત, અણધાર્યાં બનાવ. (૪) શકયતા, સંભવ ઇન્નિહાદ પું. [અર.] એકતા, એકય, સંપ. (૨) મિત્રતા, (૩) સંધિ, કરાર
ઇન્નિહામ પું [અર.] તહેામત, આળ. (૨) શંકા, સંદેહ, શક નૃત્યમેવ ક્રિ.વિ. સં, ત્યમ] આ પ્રમાણે, આ રીતે જ જીö-ભાવ (ઇત્યમ્ભાવ) પું. [સં.] આ પ્રમાણે જ થવાપણું મૃત્યું-ભૂત (ઇત્થભૂત) વિ. [સં.] આ પ્રમાણે થયેલું. (૨) સંન્તગાને વશ થઈ ચૂકેલું
ઇથિયોપિયા હું. [અં.] પૂર્વ આફ્રિકામાં આવેલા હબસી લેકાના દેશ, બિસિનિયા’, (સંજ્ઞા).
ઇશિયાપિયન વિ. [અં.] ઇથિયોપિયા દેશનું કે દેશને લગતું ઇદમપુરી (૨) વિ. [છંદમપુર' + શુ- ‘ઈ’ ત. પ્ર.] એ ગામને લગતું (૨) પું. (લા.) ડાબા આંટાવાળા શંખ છંદતા (છંદતા) સ્રી. [સં.] સામે બતાવી શકાય તેવું હેવાપણું, આ’પણું. (૨) એકસરખાપણું, તાટશતા છંદ-તૃતીયમ્ (ઇમ્-તૃતીયમ્) વિ. [સં.] ત્રીજું જ વળી. (૨) (લા.) ન. લપ, ધતિંગ, નવી ભાંજઘડ. (૩) જુદી જ હકીકત ઇધર ક્રિ. વિ. હિં, વૈ. સ. Ā] અહીં ઇધર-ઉ(-તિ,-તુ)ધર, ક્રિ.વિ. [હિં.] જ્યાં-ત્યાં, ગમે તે સ્થળે ઇંધાણ, -ણી જુએ એંધાણ,-ણી'. ઇનકાર જએ ઇન્કાર’. [ઇનકારાવું પ્રે., સ. ક્રિ. ઈનકારવું જુએ ઇન્કારવું'. ઈનકારાવવું કર્મણિ,, ક્રિ. ઇનકારાવવું, ઇનકારાયું જુએ ‘ઇનકારવું’માં. નારિયત જુએ ઇકારિયત.'
Jain Education International_2010_04
૧૦
ઇનાયત
ઇનસાન જુએ ‘ઇન્સાન', ઇનસાનિયત જુએ ‘ઇન્સાનિયત’, ઇનસાફ જ ઇન્સાફ’. ઇનસાક્રિયા જુએ ‘ઇન્સાલ્ફિયો’. ઇનસાફી જુએ ઇન્સાફી',
ઇનામ ન. [અર. ઇન્-આર્] ખુશ થઈને આપેલી વસ્તુ, અક્ષિસ, પારિતાષિક, પુરસ્કાર
ઇનામ-અકરામ ન. [અર. ઇન્-આમેઇફામ ] માનભરી ભેટ ઈનામ-ઈજાફત [+ žા.] અક્ષિસમાં વધારે
ઇનામ-કચેરી સ્રી. [+જુએ + ‘કચેરી’.] અક્ષિસ આપેલી જમીન-સ્થાવર મિલકત વગેરેનાં દસ્તાવેજ કરી આપનારું સરકારી કાર્યાલય, ‘ઍલિયેશન ઑફિસ’ ઇનામ-ચિટ્ઠી(-g?)સ્રી. [ + જુએ ‘ચિટ્ઠી (ઠ્ઠી)’.] દનામની
સનદ, અક્ષિસ-પત્ર
ઈનામ-ચેાથાઈ સ્રો. [ + જુએ ‘ચેાથાઈ ’.] ઇનામી જમીનના ઉત્પનમાંથી લેવેાતા સરકારી ચાર્થેા હિસ્સા ઈનામત સ્રી. [અર. ઇન્આમત્] બક્ષિસ, ભેટ. (૨) વેરા વગર આપેલી જમીન ઈનામ-તપાસ સ્ત્રી. [જુએ ‘ઇનામ' + ‘તપાસ’.] જમીનસ્થાવર મિલકત વગેરે ઇનામ અપાયેલી છે કે નિહ એની સરકારી તપાસ, ‘ઍલિયેશન ઇન્ક્વાયરી’ ઈનામદાર વિ. [ +ફ્રા. પ્રચય] રાજ્ય તરફથી ઇનામી જમીન મળી હોય તેની માલિકી ધરાવનાર ઇનામદારી' વિ. [+ ગુ, “ઈ' ત.પ્ર.] ઈનામદારને લગતું, ઇનામી જમીનને લગતું
ઇનામદારીર સ્ત્રી, [+ăા. ઈ” પ્રત્યય] ઈનામદારપણું, ઇનામ
દ્વારના હક્ક કે પદવી
ઇનામ-પટે(-ટ્ટો) પું, [ + જુએ ‘પટ્ટો)'.] ઇનામના ભાગવટા માટે આપેલી સનદ, એવી સઇના દસ્તાવેજ ઇનામ-પટ્ટી ી. [ + જુએ ‘પટ્ટી’.] ઇનામી જમીન ઉપર ખાસ હિસ્સા તરીકે લેવામાં આવતા કર ઇનામ-પત્ર પું. [+ સં., ન.] જુએ ઇનામ--પટા.' ઇનામ-પત્રક નં. [+ સેં.] અક્ષિસ અપાયેલ જમીન વગેરેની નોંધાથી
ઇનામ-ફૈ(-)ઝાખી સ્રી. [ + *!. ફૈદ્યાખ્, બેશક, કા.માં આવે. સમાસ નથી.] ઇનામી જમીનના સરકાર-ધારા, ભેટ તરીકે અપાયેલ જમીન ઉપર સરકારમાં ભરવાનું મહેસૂલ, ઇનામ-સલામી [મેળાવડા ઈનામ-સમારંભ (લ્મ્સ) પું. [+સં.] ઇનામ આપવાના ઇનામ-સલામી સ્રી. [+ જ ‘સલામી’.] સલામી તરીકે સરકારમાંથી મળેલી જમીન બદલ ભરવા પડતા વેરે. (૨) સલામી દાખલ મહેસુલ ભરવું પડતું હોય તેવી ઇનામમાં મળેલી જમીન વગર વંશપરંપરા ચાલતું ઇનાષિયું વિ. [ + ગુ, ઇયું' ત. પ્ર.] સરકાર-ધારા ભર્યા ઇનામી વિ. [+ ગુ. ‘ઈ' ત. પ્ર.] ઇનામને લગતું. (૨) ઇનામમાં મળેલું. (૩) બારખલી, આવધિયા, દુમાલા, નામી, સ્વત્વાર્પણી, એલિયનેટેડ'
ઇનાયત શ્રી. [અર.] એનાયત, ભેટ, અક્ષિસ