Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 187

-વિદ્વત્યંત ક
અનુવિદ્વત્કર્તૃક વિ. [સં.] વિદ્યાને ન કરેલું હોય તેવું, અભણે કરેલું
અ-વિદ્વત્તા સ્ત્રી. [સં.] વિદ્વત્તાના અભાવ. (૨) મૂર્ખતા -વિજ્ઞાન વિ. [+સં. વિદ્યાર્, પું] વિદ્વાન નથી તેવું. (ર) અભણ. (૩) મૂર્ખ
અ-વિદ્વેષ પું, [સં.] દ્વેષ-અદેખાઈ ના અભાવ. (૨) પ્રીતિ, અ-વિધવા સ્ત્રી. [સં.] સૌભાગ્યવતી સ્ત્રી, સેાહાસણ સ્ત્રી, સધવા, સેાહાગણ
અ-વિવક્ષા
અવિપક્વ-બુદ્ધિ સ્ત્રી. [સં.] કાચી બુદ્ધિ. (૨) વિ, જેની બુદ્ધિ પાકી નથી તેવું, કાચી સમઝણવાળું અ-વિપર્યાસ પું. [સં.] ઊલટાપણાના અભાવ. (૨) મિથ્યાજ્ઞાનના અભાવ
[સ્નેહ-વિપશ્ચિત વિ. [સં. શ્ચિંત ] વિદ્વાન નથી તેવું, (૨) મૂર્ખ અ-વિભા વિ. [સં.] જેના ભાગલા પડયા નથી તેવું, અખંડ. (ર) મજિયારું, સહિયારું અવિભક્ત-તા સ્ત્રી, સ્ત્રી. [સં.] અવિભક્ત હોવાપણું અ-વિભાગ પું. [સં.] વિભાગના અભાવ, અખંડતા અવિભાગāત ન. [+સં. મā] જડ અને ચેતન એક
બીજાં સાથે જોડાયેલાં છે તેથી એએના ભાગ ન થઈ શકે એવા સિદ્ધાંત, અખંડ બ્રહ્મવાદ. (વેદાંત.) અ-વિભાજક વિ, [સં.] નહિ ભાગનારું, ભાગ ન પાડનારું અ-વિભાજિત વિ. [સં.] જેના ભાગ પાડવામાં નથી આવ્યા તેવું
અ-વિભાજ્ય વિ. [સં] જેના ભાગ ન પાડી શકાય તેવું અવિભાજ્ય-તા સ્ત્રી. [સં] અવિભાજ્ય હોવાપણું અ-વિમિશ્ર વિ. [સં.] મિશ્રિત ન કરેલું, અમિશ્રિત, ન ભેળવેલું, ચાખ્ખું
અ-વિધિપૂર્વક ક્રિ.વિ. [સં.] વિધિને ત્યાગ કરીને અવિધિસર ક્રિ.વિ. [+જએ ‘સર’ (પ્રમાણે).] વિધિસર
અ-વિયા સ્ત્રી. [+ જુએ ‘વિચા’.] ના વિયાય તેવી ગાય કે ભેંસ ચા બકરી જેવી કાઈપણ માદા [સંયુક્ત અરવિંયુક્ત વિ. [સં.] જુદું પડેલું કે પાડેલું નિહ તેવું, જોડેલું,
અ-વિયેાજ્ય વિ. [સં.] જુદું પાડી ન શકાય તેવું, સંલગ્ન અ-વિરા વિ. [સં.] વિરક્ત-વેરાગી-ત્યાગી નથી તેવું, રાગી, આસક્તિવાળું
ન હોય એમ, વિધિરહિત રીતે, અનૌપચારિક, ઇન્ફૉર્મલ’અ-વિયાણ પું. [સં.] વિયેગને અભાવ, સંયેાગ, સંલગ્નતા અ-વિધેય વિ. [સં.] ન કરવા યોગ્ય, અયેાગ્ય, અકર્તન્ય. (૨) વિધિપૂર્વક ન કરવા જેવું અ-વિધેયાત્મા વિ., પું. [સ. માત્મા] કાઈપણ વિધિથી જેમનું સ્વરૂપ કળી શકાય એમ નથી તેવા પરમાત્મા અવિષ્વસ્ત વિ. [સં.] નાશ નહિ પામેલું. (૨) જેમાંના જીવ નાશ પામેલ ન હોય તેવું, અચેત નહિ તેવું, (જૈન.) અ-વિનય પું. [સં.] વિનય-વિવેક-સભ્યતાના અભાવ, અસભ્યતા, બેઅદબી
અ-વિરત વિ. [સં.] નહિ થંભેલું, નહિ અટકેલું, સતત ચાલુ. (૨) ક્રિ.વિ. થંભ્યા વિના, સતત [અભાવ -વિરતિ સ્ત્રી. [સં.] સતત ચાલુ હોવાપણું. (૨) વૈરાગ્યને અ-વિરલ વિ. [સં.] વિરલ નથી તેવું, સામાન્ય. (ર)
અવિધવા-નવમી સ્ત્રી. [સં.], અવિધવા-નેામ (-નામ્ય) સ્ત્રી. [+ સં. + જુએ નામ.’] ભાદરવા વદે નામના દિવસ (મરી ગયેલી સધવા સ્ત્રીઓનું હિંદુએમાં એ દિવસે શ્રાદ્ધ કરવામાં આવે છે.) અ-વિધાન ન. [સં.] નિર્દેશ કરવામાં ન આવ્યેા હોય તેવી સ્થિતિ, ઉલ્લેખ થયે। ન હોવાપણું. (૨) નિયમનું ન હોવાપણું નિશ્ચય. અવિધાર હું. [સં. અવ-ધાર, અર્વા. તદલવ] અવધારણા, અવિધારવું સ.ક્રિ. [સં. મવ-પાર્, અા. તદ્દ્ભવ, જૂ.ગુ.] નક્કી જાણવું, ખાતરીથી જાણવું. (૨) સાંભળવું
અ-વિધિ પું. [સં.] વિધિ! અભાવ, ક્રિયાના અભાવ. (૨) નિયમ-વિરુદ્ધ વર્તન
અવિનયી વિ. [સં., પું.] વિનય વિનાનું, અસત્ય, અવિવેકી અવિનશ્વર વિ. [સં.] નાશવંત નથી તેવું, ક્ષણભંગુર નથી તેવું, અવિનાશી
અવિનાભાવ પું. [સં.] તદાત્મકતા, એકતા, સમાનપણું. (૨) એકના વિના બીજું કદી ન હેાય એ જાતને! સંબંધ, કાચમ સાથે હવાપણું અવિનાભાવ-ત્ત્વ ન. [સં.] એક વિના બીજાનું ન હોવાપણું અવિનાભાવી વિ. [સં., પું.] કદી છુટું ન પડે તેવું અવિનાશ વિ. [સં.], –શી વિ. [સં., પું.] જેના વિનાશ
અવિનાશી, અમર
અ-વિનીત વિ. [સં.] અશિક્ષિત, અભણ. (૨) મેળવ્યા વિજ્ઞાનું. (૩) અવિનયી અસભ્ય, અવિવેકી, (૪) ઉદ્ધૃત, અલડ. (૫) જંગલી, વગડાઉ, નહિં હળેલું [પક્વ, કાચું અવિપક્ષ વિ. [સં.] સારી રીતે પાક્કું નહિ તેવું, અ
૧૪૨
નથી તેવું અમર, અક્ષય
અવિનાશિતા સ્રી., ~~ ન. [સં.] અવિનાશી હોવાપણું-વિલંબિત (-લશ્ચિંત) વિ. [સં.] વિલંબ કરવામાં આન્યા અવિનાઢ્ય વિ. [સં.] જેના નાશ થઈ શકે એમ નથી તેવું,
Jain Education International2010_04
સુપ્રાપ્ચ. (૩) લગાતાર ચાલુ
અ-વિરામ પું. [સં.] વિરામને। અભાવ, નહિ અટકવાપણું. (ર) વિ. નિરંતર ચાલુ. (૩) ક્રિ.વિ. વિરામ લીધા વિના, અવિરતપણે
અવિરામો વિ. [સં., પું.] નિરંતર ચાલુ રહેનારું અ-વિરુદ્ધ વિ. [સં] વિરુદ્ધ નહિ તેવું, અનુકૂળ. (૨) બંધ એસતું, ‘કસિસ્ટન્ટ' અ-વિધ પું. [સં.] વિરોધના અભાવ, અનુકૂળતા અવિરાધી વિ. [સં., પં.] જુએ ‘અ-વિરુદ્ધ.’ અ-વિલંબ (લમ્બ) પું. [સં.] વિલંખના અભાવ. ત્વરા,
ઉતાવળ
નથી તેવું
અ-વિદ્યાખ્ય વિ. [સં.] નાશ ન પામે કે ઊખડી ન જાય તેવું, ઇન્ડિલાઇખલ' (શાહી વગેરે)
-વિલામ વિ. [સં.] ઊલટું નહિ તેવું, સવળું, અનુલેમ -વિક્ષા સ્રી. [સં.] કહેવાની ઇચ્છાના અભાવ, ખેલવાની
અનિચ્છા