Shabdaratnamahodadhi Part 1

SR No.: 016067
Original Sutra Author: N/A
Author: Muktivijay, Ambalal P Shah
Publisher: Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 23 MB

Page 75

२८
અનર પુ. (અનં રિતિ રૃ-અવ્) અજગર, મોટો સાપ. અનવિ પુ. (અનમોઽસ્વાસ્તિ અસ્ત્યર્થે ) શિવધનુષ. અનાવ યુ. (અનાં વિષ્ણુમવતિ રૂતિ) શિવધનુષ. અનયન્ય ત્રિ. (૬ નથન્ય:) અધમ નહિ તે, શ્રેષ્ઠ. અનનીવજ્ર પુ. (મન ડ્વ નીવિજા યસ્ય) ભરવાડ,
બકરા ઉ૫૨ આજીવિકા ચલાવનાર રબારી. અનટા સ્ત્રી. (નાસ્તિ નટા યસ્યા:) ભોંયઆંબલી. અનડ ત્રિ. (ન. વ.) જે જડ નથી, સમજદા૨. અનડા શ્રી. (અનડ +િઞપ્) એક જાતું ઝાડ, ત્રિ. જાડ્યવિરોધી, ચંચલતાવાળો પદાર્થ.
शब्दरत्नमहोदधिः ।
અનય્યા સ્ત્રી. (મનાનાં સમૂદ: થ્યનું) બકરાનું ટોળું, સ્વર્ણયૂથી, એક જાતની જુઈ.
અનડી સ્ત્રી. (મનસ્ય ઙોસ્યા) જેના કાષ્ઠથી યજ્ઞ દંડ કરવામાં આવે છે તે બ્રહ્મદંડી નામનું વૃક્ષ. અનવેવતા શ્રી. (અનાધિષ્ટાયા: દેવતા) બકરાનો અધિષ્ઠાયક દેવતા, અગ્નિ.
અનન ત્રિ. (ન. વ.) જનશૂન્ય, જંગલ. અનનજ ત્રિ. (નાસ્તિ નનો યસ્ય) બાપ વિનાનું. અનિ શ્રી. (મન્ મનિ) માર્ગ, રસ્તો.
અનનનામ ભારતનું પ્રાચીન નામ. અનનન પુ. (7 નન્-નિઃ) ધિક્કારવાચક શબ્દ, જન્મનો
અભાવ.
અનનની ત્રિ. (નાસ્તિ નનની યસ્ય) મા વિનાનું. મનનયોનિન પુ. દક્ષ પ્રજાપતિ.
મનનામજ પુ. માક્ષિક ધાતુ. અનન્મન્ ત્રિ. (નાસ્તિ ખન્મ યસ્ય) જન્મ વિનાનું, અજન્મા, (પુ.) પરમાનંદ, છૂટકારો.
અનન્ય ન. (ન નન્ યતા ભૂકંપ વગેરે અશુભ ઉત્પાત,
ઉત્પન્ન થવાને અયોગ્ય, માનવજાતિને પ્રતિકૂળ. ઞનઃ પુ. (નમ્ નમ્ અધ્) અસ્પષ્ટ ભણનાર, ખરાબ બોલનાર જે સંધ્યોપાસના ઉચિત રીતે કરતો નથી એવો બ્રાહ્મણ.
અનપત્રિ. (મનં પતિ પા-) બકરાં પાળનાર. અનતિ પુ. (અનાનાં મનસ્ય વા પતિઃ) ઉત્તમ બકરો,
મેષરાશિનો પતિ મંગળ ગ્રહ ત્રિ. બકરાં પાળનાર. અનપથ પુ. (અન નથન-અર્) ૧. બકરાં ચાલી શકે તેવો માર્ગ. ૨. વિધાતાએ નિર્માણ કરેલો માર્ગ, ૩. આકાશમાંનો માર્ગાકાર દેખાવ-છાયાપથ.
[મનાર
બના
અનવધ્ય ત્રિ. (અનપથ વ વાર્થે યત્ ૧. ગીચ રસ્તાવાળું, સાંકડા માર્ગવાળું, ૨. આકાશમાં છાયાપથ. અનવદ્ પુ. (અનક્ષેત્ર પર્વ અસ્ય) અજપદ નામના એક રુદ્રદેવ.
અખવા શ્રી. (પ્રયત્નેન ન નવ્યા નવ્-મળ અવ્) -શ્વાસ પ્રશ્વાસના બહાર ગમનાગમનથી અક્ષર ઉત્પત્તિ રૂપ જપ તે, ‘હંસ’ વા ‘સોહં’ આકારવાળા મંત્રનો વગર પ્રયત્ને થતો જાપ અજપાજપ, જે તંત્રશાસ્ત્રમાં પ્રસિદ્ધ છે. અનપાત પુ. (મનસ્ય પાત્ર ડ્વ પોઽસ્ય) ૧. તે
નામના રુદ્ર, ૨. પૂર્વિભદ્રપદ નક્ષત્ર. અનવાર્તા 'ત્રિ. (મનાન્ પાતિ પા-ળિય્ અબ્ બકરાં
પાળનાર.
અનવધુ પુ. (મનસ્ય વધુરિવ પૂર્ણાત્ બકરાંના જેવી મન્દ બુદ્ધિવાળો.
અનમક્ષ પુ. (અનેર્મયતેઽસૌમળિ ધગ્) એક જાતનું
ઝાડ જેનાં પાંદડાં બકરાંને ઘણાં પ્રિય હોય છે. અનમાર પુ. (અનં મારયતિ મૃ-બિય્ અન્) ૧. કસાઈખાટકી, ૨. જ્યાં બકરાં મારવામાં આવે છે તે દેશ પ્રાયઃ અજમે૨.
સનમીત પુ. (મનો મી: યજ્ઞ સિત્તઃ યંત્ર સઃ) તે નામનો એક દેશ, અજમેર, સુહોત્રના એક પુત્રનું નામ. અનમીત પુ. (મનમીઢ અન્ યુધિષ્ઠિર. अजमुख पु. ( अजस्प मुखमेव मुखत्वेन कल्पितमस्य) દક્ષ પ્રજાપતિ.
અનનુ ન. (અનસ્ય મુહમ્) બકરાનું મોઢું. अजमोदा स्त्री. ( अजस्य मोद इव मोदो यस्याः सा )
અજમોદ – એક ઔષધનું નામ. ૩પ્રન્યા, યવનિા, બ્રહ્મમાં, અનમોાિ વગેરે.
અનમ્ન પુ. (નાસ્તિનમાો ન્તોઽસ્ય) દેડકો, સૂર્ય. અનમ ત્રિ. (નાસ્તિ નો વન્તોસ્ય) દાંત વિનાનું,
જે અવસ્થામાં દાંત ન આવ્યા હોય તે અવસ્થા. અનવ પુ. (અનેન યાતિ-જ) અગ્નિ, તે નામનો એક
નદ, જયનો અભાવ.
અનય ત્રિ. (નાસ્તિ નયો યસ્ય) જય રહિત, ન જિતાય તેવું. અનયા સ્ત્રી. (નાસ્તિ નો માવરત્વેનાઽસ્યામ્) ભાંગ. અનવ્ય ત્રિ. (ન ખેતું શય: ય ન જીતી શકાય તેવું. અનરન. (ન નીŻતે-ક્ષીયતે નર્+ઞ)પરબ્રહ્મ, પરમાત્મા, અનર પુ. (નાસ્તિ ખરા યસ્ય) જેને કદી વૃદ્ધાવસ્થા ન આવે તે સદા યુવાન દેવ ૨. એક જાતનું વૃક્ષ, જે કદી કરમાય નહીં, અનશ્વર.
-