________________
शब्दरत्नमहोदधिः।
[अकल्का-अकारकवादिन्
માં સ્ત્રી. ( : મત્રે યાત્) ચંદ્રનું અજવાળું, | સ્માર ર. (ન સ્માત્ શ્વાધીનત્વ જ્યોત્સા.
યત્ર) બાહ્ય નિમિત્ત વિના કલ્પનામાત્રથી ઉત્પન્ન અત્પત્રિ. (ન ન્યૂ:) અયોગ્ય, વાંકુંચૂંક, કળામાં અજ્ઞાન. | થતો ભય, સાત ભયમાંનો એક. માન ત્રિ. (ન નE) આરોપણરહિત.
IT ત્રિ. (ન +:) કાણા વિનાનો, આંખવાળો. વન્યસ્થિત પુ. ( જે સ્થિત:) અચલકાદિ દશ ગવાઇ ત્રિ. (ન વાડું: યJ) ૧. અવસર વિનાનું, પ્રકારની કલ્પ-મયદારહિત, પહેલા અને છેલ્લા ઉચિત સમય વગરનું, ૨. સ્કંધ વિનાનું ઝાડ, ૩.
સિવાયના વચ્ચેના બાવીસ તીર્થકરોના સાધુઓ. શઢ વગરનું વગેરે. અષ્ણ ત્રિ. (ન વળ્ય:) કલ્પે નહિ તેવું. માતર ત્રિ. (ન તિર:) શૂરવીર, ડરપોક ન હોય તે. - અલ્પિ ત્રિ. (ન ઋત્વિ:) અયોગ્ય.
___ अकाण्डताण्डव एव प्राणहरप्रतीकारमुप्लवः-कादम्बरी। ઉન્વિત ત્રિ. (ન ઋન્વિતમ્) સ્વાભાવિક, જે કલ્પિત ગવાઇ તાઇવ ન ઇચ્છવા યોગ્ય શોરબકોર. નહિ તે.
ગામ ત્રિ. (ન મિયતે મ્ ળિ-મ) ૧. ઇચ્છા સન્મ ત્રિ. (ન માં ચર્ચા) પાપ વિનાનું, વિનાનું ૨. નિષ્કામ. દોષ રહિત, ડાઘ વિનાનું, નિર્મળ.
સામ . (ન :) ૧. ઇચ્છા નહિ તે ઈચ્છાનો વિભાગ , કાબરચિત્રા વર્ણરહિત, રંગ વિનાનો, અભાવ, ૨. જ્યાં સર્વ ઇચ્છાની નિવૃત્તિ થાય છે તે, ચોથા મનુના પુત્રનું નામ.
મોક્ષ. મયTHપ દિ દૃષ્ટિવિપ્રમ-શાવુ. | વન્ય ત્રિ. (ન ન્ય:) ૧. તંદુરસ્ત નહીં તે, રોગવાળું, ૩Hસુથા સ્ત્રી. નિર્જરાની ઇચ્છા વિના પરતંત્રપણે ૨. અસમર્થ, ૩. મિથ્યાભૂત નહિ તે, સત્ય. અન્ય ભૂખ વેઠવી તે. स्वाङ्गचेष्टायां शकुन्त इव पञ्जरे-श्रीमद्भागवतम्। સામતસ્ . (મામ તસ) ઇચ્છા વિનાનું, અનિચ્છાથી. વસઈ ત્રિ. ( ન્યા સંધી ) સત્ય પ્રતિજ્ઞાવાળો. | મશગમJUL 2. નિર્જરાની ઈચ્છા વિના પરતંત્રપણે -अपि त्वनीनयदपनीताशेषशल्यमकल्पेयसंधः । - તૃષા વેઠવી તે. -શકુમારરિતમ્ |
વાનિ ત્રિ. જેમાં અનિચ્છા કારણ છે એવું. વચા ન. (ન વેન્યામ્) અકલ્યાણ, અશુભ, ગામનિર્જરા સ્ત્રી. નિર્જરાની ઇચ્છા વિના પરાધીનપણે અમંગલ.
ભૂખ-તરસ વેઠવાં તે, સહન કરવાં તે. સન્યા ત્રિ. (ન ન્યાનમ્ યમ) કલ્યાણકારક #ામબ્રિટાયર્વવાસ પુ. નિર્જરાની ઇચ્છા વિના કોઈના નહિ તે, અશુભકારક, અમંગળ.
દબાણથી બ્રહ્મચર્ય પાળવું તે. ઝવવ . ( વમ) બખ્તર રહિત.
THER 7, બાલમરણ, અજ્ઞાનપણે વિષય આદિની સવા ત્રિ. (ન વ્યતે વાર્થત) અવર્ણનીય.
આસક્તિમાં થતું મરણ. કવિ ત્રિ. (ન વિ:) મૂર્ખ, કાવ્યને ન જાણનારો. | એwાશિ ત્રિ.. નિરભિલાષી, ઈચ્છા વગરનો. અપાય ત્રિ. (૧ વિદતે ઋષાયો યસ્ય) કષાયનો અમિતા સ્ત્રી. અનિચ્છા, ઇચ્છાનો અભાવ. સર્વથા ક્ષય કરનાર.
#ાય ત્રિ. ન ઇચ્છવાયોગ્ય, અનિષ્ટ. વષયમોદનીય ને, (ન ઋષયમોનીયમ્) હાસ્યાદિ hય પુ. (નાસ્તિ ગયો ) ૧. રાહુ, ૨. પરમાત્મા, નોકષાયરૂપ મોહનીય કર્મની પ્રકૃતિ રહિત.
૩. કાયરહિત જીવ, ૪. સિદ્ધ. અષાવિદ્ ત્રિ. (ન વિદ્યતે કષાય: યT) ક્રોધાદિ સાથ ત્રિ. (નાસ્તિ છાય:) દેહરહિત. કષાયરહિત, અકષાયી..
સાવ ૫. (મ સ્વરૂપારણે ઝાર:) કેવળ અવર્ણ. अकस्मात् अव्य. (न कस्मात् किञ्चित्कारणाधीनत्वं ગાર ત્રિ. (નાસ્તિ ૨: કાર વચ્ચે) કામ વિનાનું, યત્ર) એકાએક, અચાનક, અકસ્માતું.
ક્રિયા વિનાનું. અમદUg v. (ન સ્મૃતિ શિખ્યિાRITધીનત્વે | Rશ ત્રિ. ૧. અપથ્ય, ૨. અકત, ૩. ક્રિયાશૂન્ય,
યત્ર પો ચર્ચા) ૧. ધાર્યા વગર ઓચિંતું એકને ! ૪. અરુચિ, ૫. જમવાની ઇચ્છા ન થાય તેવો રોગ હણતાં બીજું હણાઈ જાય તે, ૨. ચોથું ક્રિયાસ્થાનક. | મારવવાવિદ્ ત્રિ. આત્મા નિષ્ક્રિય છે એવું માનાર.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org