Shabdaratnamahodadhi Part 1

SR No.: 016067
Original Sutra Author: N/A
Author: Muktivijay, Ambalal P Shah
Publisher: Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 23 MB

Page 272

अशिर-अशून्यशयन शब्दरत्नमहोदधिः।
२२५ શિર . ( રૂર) હીરો.
મરિ સી. (અષ્ટાદ્રિતિઃ નિપાતોડય) એંશીની શિરસ્ પુ. ( શિરોડ) મસ્તક વિનાનું ધડ. સંખ્યા, એંશીની સંખ્યાવાળું (આ શબ્દ સ્ત્રીલિંગ, શિર ત્રિ. (ન શિરોડચ) માથા વિનાનું, અગ્ર એકવચનમાં વપરાય છે.) વિનાનું, અગ્રભાગ રહિત.
સતિ ત્રિ. (૩ીતિઃ પરિમાની ) એંશીની ગશિરીરનાન . ( શિરસા નામ) માથું પલાળ્યા સંખ્યાવાળું. વિના નહાવું તે.
अशीर्षिक त्रि. (नास्ति शीर्षा यस्य व्रीह्यादि-ठन्) ગશિર સ્ત્રી. (૩+રૂરદા ) મસ્તક વિનાની રાક્ષસ ૧. મસ્તક વગરનું, ૨. અગ્રભાગ વગરનું. સ્ત્રી.
સશસ્ત્ર ન. (૧ શમ્) ૧. ખરાબ શીલ, ૨. દુષ્ટ શિવ . ( શિવમ) મંગલ નહિ તે, નિભાંગ્ય, ઉપદ્રવ | સ્વભાવ, ૩. શીલનો અભાવ. શિવ ત્રિ. (ન શિવમ્) ૧. મંગલયુક્ત નહિ તે, ત્રિ. (શીટું યJ) ૧. શીલ વગરનું, ૨. દુષ્ટ અમંગલસૂચક, ૨. ઉગ્ર, નિભાંગી.
સ્વભાવવાળું. શિવાજાર પુ. (શિવ નીવારો વસ્યા:) અનુચિત ગમ્ ત્રિ. નાસ્તિ શુIJ) શોકશૂન્ય, શોક વિનાનું. વ્યવહાર, અશિષ્ટ આચરણ–દુરાચરણ.
ગરિ પુ. (૧ શુચિ:) કાળો વર્ણ, અપવિત્રતા, અધઃપતન. શિવ સ્ત્રી. (શિવ ગાવાનો યસ્યા:) રાક્ષસી. અશુવિ ત્રિ. (ન વિ) ૧. શૌચશૂન્ય, ૨. અપવિત્ર શિશિષ સ્ત્રી. (શિમિચ્છી મ++માવે ૫) મૂત્ર વગેરે, ગંદુ મલિન –સોડ : સર્વસુ | ભોજનની ઇચ્છા.
કવિતા સ્ત્રી. (જીવ) અપવિત્રપણું. શિશુ ત્રિ. (ન શિશુ.) ૧. બાળક નહિ તે, તણ, કવિત્વ . ( ગુર્ભાવ: વ) ઉપરનો અર્થ જુઓ. ૨. આઠ વર્ષ ઉપરાંતની વયનું.
શુદ્ધ ત્રિ. (૧ શુદ્ધ:) શુદ્ધ નહિ તે, દોષવાળું, અપવિત્ર. શિશુ ત્રિ. (નાસ્તિ શિશુર્યસ્ય) છોકરા વગરનું. શુદ્ધતા શ્રી. (અશુદ્ધ0 માવ: ત૭) અશુદ્ધપણું.
શ્વા સ્ત્રી. (અશ્વિનું ટા) છોકરી વિનાની | ગશુદ્ધત્વ ન. (શુદ્ધ) પાવ: ત્વ) ઉપરનો અર્થ સ્ત્રી. શિલ્પી સ્ત્રી. (નતિ શિશુર્ય: સ) છોકરાં વિનાની | અશુદ્ધિ સ્ત્રી. (૧ શુદ્ધિ:) શુદ્ધિનો અભાવ. સ્ત્રી.
શુદ્ધિ ત્રિ. (ન શુદ્ધિર્યસ્ય) શુદ્ધપણા વગરનું, અપવિત્ર. શિષ્ટ ત્રિ. ( શિખ:) ૧. નહિ ઉપદેશેલ, ૨. નહિ શુભ ન. (૧ શમમ્) પાપ, અમંગલ, દુભાંગ્ય, આપદા, શાસન કરેલ, ૩. અસાધુ, દુષ્ટ, ૪. નાસિક, ___ नाथे कुतस्त्वय्यशुभं प्रजानाम्-रघु. ५।१३. ૫. વ્યભિચારી.
ગુમ ત્રિ. (ન સુમં યસ્ય) અમાંગલિક, અમંગલ શિષ્ઠ ત્રિ. (શ્રાતિ સમ્ રૂ૪) અત્યંત ભોજન સૂચક, અપવિત્ર. કરનાર.
શુમો પુ. (રામોદય:) અશુભ શકુન. શિષ્ઠ પુ. (મશ્રાતિ ન રૂઝ) અગ્નિ. સTw g. (શુ ) ધોળો વર્ણ નહિ તે, કાળો વર્ણ. ૩ણીત ન. (ન શીતમ્) શીત સ્પર્શ નહિ તે, ગરમ ગશુઇ વિ. (નીતિ યW) ધોળું નહિ તે, શ્યામ,
સ્પર્શ. શીત ત્રિ. (ન શીતં યસ્ય) ૧. હિમની બાધા વગરનું, મશ્રા સ્ત્રી. ( સુશ્રુષા) ૧. ચાકરીનો અભાવ, ૨. ગરમ, ઊનું.
૨. શ્રવણ કરવાની ઈચ્છાનો અભાવ. શીતર પુ. (શીતઃ ર: યસ્ય) ૧. સૂર્ય, શુષ ત્રિ. (૧ શુષ્યતિ શુ++) નહિ સૂકનાર. ૨. આકડાનું ઝાડ.
અન્ય ત્રિ, (૧ ચમ્) જે ખાલી ન હોય, પૂર્ણ, સૂનું મશીનરી પુ. (શીતઃ વિર: યJ) ઉપરનો નહિ તે, પૂરું કરેલું હોય, પરિચય કરેલું, ઉત્પન્ન અર્થ જુઓ.
કરેલું. શીતમ પુ. (શ્રાતિ ૩+નિ તત: તપૂ વેવે | શૂન્યશનિ ન. (ન શૂન્ય શયનં યસ્માત) તે નામનું તીર્ષ.) ૧. અત્યંત ખાનાર, ૨. અગ્નિ.
એક વ્રત, તે શ્રાવણ વદી ત્રીજે કરવાનું હોય છે.
જુઓ.
કાળું.