Shabdaratnamahodadhi Part 1

SR No.: 016067
Original Sutra Author: N/A
Author: Muktivijay, Ambalal P Shah
Publisher: Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 23 MB

Page 201

१५४
शब्दरत्नमहोदधिः।
[अमतीवन्-अमरगुरु મતવત્ ત્રિ. (તિરપ્રીસ્તી વૃદ્ધિ તથા વનતે વત્ | મનોહર ત્રિ. (મનોદર:) મનોહર નહિ તે, સુંદર વિશ્વ રી:) ખરાબ બુદ્ધિવાળું..
નહિ તે, મલિન. મત્ત ત્રિ. (ન મત્ત:) માદક દ્રવ્ય વગેરેથી જેને ચિત્તભ્રમ સમજુ ત્રિ. (મન્નુર્મન્તા મ–તુન્ નમતુ:) નહિ જાણનાર, થયેલ નથી તે, મત્ત નહિ તે, સાવધાન, અપ્રમાદી, નહિ અપરાધી. ઉન્માદરહિત, ગંભીર.
| સમન્ન ત્રિ. (ન મન્નઃ પીચો યત્ર) ૧. મંત્રશૂન્ય કર્મ, अमत्र न. (अमत्यन्नमत्र अम्-भोजने आधारे अत्रन्) ૨. વેદપાઠશૂન્ય, વેદમંત્રનો અનધિકારી શૂદ્ર
૧. ભોજનનું પાત્ર, ખાવાનું પાત્ર, ૨. બળ, શક્તિ. -અમ7%. મત્ર પુ. ( +32) શત્રુઓનો પરાભવ કરનાર, સમજ ત્રિ. (ન મન્ત:) ૧. મંદ નહિ તે, ૨. કુશળ, પરાજય કરનાર,
૩. ઉત્કૃષ્ટ, ૪. ઘણું, પ. ચતુર. સમગ્ર ત્રિ. (નમ્ તો ઋરિ મંત્રન) ૧. ગમનશીલ, | ગમન પુ. (૧ <:) ઝાડ.
૨. જવાના સ્વભાવવાળું, ૩. યુદ્ધ માટે જવામાં કુશળ. | સમન્વતી સ્ત્રી(ન મન્દ્રતા) મંદપણાનો અભાવ, મત્સર પુ. (ન મત્સર:) ૧. મત્સરનો અભાવ, અમંદપણું.
૨. અન્યના શુભ સંબંધી દ્વેષનો અભાવ, ઉદાર. સમન્વત્વ ન. (મમત્સ્ય માવા ) અમંદતા. મત્સર ત્રિ. (મત્સરો યસ્ય) મત્સર વિનાનું, દ્વેષ ગમન ત્રિ. (નાતિ મત્યમને યલ્સ) ઘર વગેરેમાં વિનાનું.
જેને મારાપણું નથી તે, મમતા વિનાનું નિર્મમ, અહંકાર ગમ ત્રિ. (નતિ મઃ ય) અપ્રસન્ન, ઉદાસીન, રહિત શરવૂમનશૈવ વૃક્ષમૂનિતન:- મનું. હર્ષરહિત.
૬ ર૬. ગમન ત્રિ. (નાસ્તિ કાર્યક્ષનું મનો વI) ૧. જેનું મમમ પુ. જંબુદ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં આવતી ચોવીસીમાં
મન કાર્ય કરવામાં સમર્થ નથી તે, ૨. મનોવૃત્તિ થનાર બારમા તીર્થંકર. રહિત, ૩. બુદ્ધિહીન, ૪. યોગી, પ. પરમાત્મા, મમતા છો. (૧ મમતા) મમતાનો અભાવ, ૬. બાજામાં મનવાળું, ૭. મનને વશ નહિ રાખનાર, | મમતા-રહિતપણું, ઉદાસીનતા, નિઃસ્વાર્થીપણ.. ૮. સ્નેહશૂન્ય. -અમન.
અમર ત્રિ. (કૃ અ) અમર, મૃત્યુરહિત, અવિનાશી. ગમનસ્ પુ એ નામનો એક યોગગ્રન્થ.
-अजरामरवत् प्राज्ञो विद्यामर्थं च चिन्तयेत् -हितो० સમના અવ્ય. (ન મના) ખૂબ, અત્યંત, અધિક, અમર પુ. (પૃ અ) ૧. મૃત્યુહીન દેવ, ૨. અમરસિંહ થોડું નહિ.
નામના એક કોષકાર, – ધન્વન્તર–ક્ષપણામરસદ મનિ સ્ત્રી. (૩મતિ છિન્યત્ર કમ્ નિ) રસ્તો, -- વેતાત્ક-મટ્ટ-ટર્નર- ત્રિાસા: | માર્ગ.
૩. એક જાતનું ઝાડ, ૪. પારો, પ. હાડકાંનો સમૂહ, મનુષ્ય પુ. ( મનુષ્ય:) ૧. મનુષ્ય નહિ તે, ૬. તે નામનો એક મદ્ ગણ, ૭. તે નામનો એક ૨. માણસનાં ઉચિત કર્મ વિનાનો માણસ, ૩. મનુષ્ય નક્ષત્રસમૂહ, ૮. સોનું, ૯. તેત્રીસની સંખ્યા દેવો ભિન્ન ગાંધર્વ, રાક્ષસ વગેરે.
તેત્રીસ મનાય છે.) સમનોરત ત્રિ. (ન મનોરાત5) ૧. મનથી નહિ ચિન્તવેલ, | કમરપટ ન. એ નામનું સ્થાન જે વિંધ્યાચલની
અતર્કિત, અણચિન્તવ્યું, નહિ ધારેલ, મનમાં નહિ પેલી તરફ છે અને તે નર્મદા નદીના ઉદ્ગમ સ્થળની રાખેલ, ૨. અનભિપ્રેત.
સમીપમાં છે, હિંદુઓનું તીર્થધામ કહેવાય છે. મનોજ્ઞ પુ. (ન મનોજ્ઞ:) અપ્રિય, જે મનને અનુકૂળ | અમરોષ પુ. (ારે ત: કોષ:) અમરસિંહે રચેલો ન હોય તે.
ત્રણ કાંડાત્મક એક કોષ, તે જૈનધર્મી હોવાનું કહેવાય સમનોનીત ત્રિ. ( મનસા નીતઃ) મનમાં પહિ આણેલ, | છે અને તે વિક્રમાદિત્ય રાજાના નવ રત્નો પૈકીનું મનથી નહિ ગ્રહણ કરેલ.
એક રત્ન હતો. મનોયો . ( મનોયો) ૧. સાવધાનપણાનો અભાવ, | સમરસ પુ. (૩HRI :) દેવોના ગુરુ બૃહસ્પતિ, ૨. તત્ત્વ નિર્ણય કરનાર, મનોવૃત્તિનો અભાવ. | બૃહસ્પતિ પ્રહ.