Shabdaratnamahodadhi Part 1

SR No.: 016067
Original Sutra Author: N/A
Author: Muktivijay, Ambalal P Shah
Publisher: Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 23 MB

Page 192

મિશભૂતિ-મિતિ]
અભિસસ્મૃતિ ત્રિ. (ગમિતઃ સમ્મૂતિઃ) પ્રાદુર્ભાવ પામેલ, પ્રગટ થયેલ, વીર્ય અને રુધિરના મિશ્રણથી કલલરૂપ થયેલ.
शब्दरत्नमहोदधिः ।
અમિસમ્મુલા ત્રિ. (મિ સમ્મુહમ્) સામે થવું, સામે ઊભેલો, આદરણીય દૃષ્ટિએ જોનાર.
|
અમિતશ્રૃદ્ધ ત્રિ. (અમિતઃ સવૃન્દઃ) પ્રસવ પામી વધવા માંડેલ, જન્મ પામી ઊછરવા પામેલ. અમિતમામ પુ. (અમિત: સમાામ:) ૧. સન્મુખગમન, ૨. પ્રાપ્તિ, ૩. નિર્ણય, ૪. અર્થાભિમુખપણે, સંશયરહિત, મર્યાદાસહિત, જ્ઞાન, અર્થાત્ અર્થ વિષયક સંશયરહિત મર્યાદાપૂર્વક જ્ઞાન. અભિસમા ત ત્રિ. (ગમિતઃ સમાતઃ) સન્મુખ આવેલ. અભિસર ત્રિ. (ગમિતઃ સરતિ સૃ+ટ) સાથી, સહાયક, અનુચર.
અમિસરળ 7. (મિ+મૃત્યુ) મેળાપ, સામે જવું, નાયક-નાયિકામાંથી કોઈ એકનું સ્નેહથી સંકેતસ્થાને જવું. અભિસર્ન પુ. (મિ કૃત્ વસ્ સંસારની રચના, સૃષ્ટિ.
અભિસર્ઝન ન. (મિ મૃન્ માને ન્યુટ્) દાન, વધ, મારી નાખવું, ત્યાગ.
અભિસર્વ નં. (મિ તૃપ્ લ્યુ) સમક્ષ આવવું, સામનો કરવા શત્રુની નજીક જવું. અમિતાન્દ્વન ન. (મિ સાર્ ઘન્ ન્યુટ્ વા) સુલેહ, સમજી લેવું, આશ્વાસન આપવું. અભિસાવ અવ્ય. (સાયમ્) સાયંકાળે, સાંજરે, લગભગ સાયંકાળે.
અભિસાર પુ. (મિ ! આધારો ઘ) ૧. યુદ્ધ, લડાઈ, ૨. સહાય, ૩. સાધન, ૪. સ્ત્રી અથવા પુરુષનું સંભોગ માટે નિર્જન સંકેતસ્થાનમાં જવું, ૫. અનુચર ૬, બળ. અભિસારિા સ્ત્રી. (મિ સ્ નિર્ વુણ્) ૧. નાયકને મળવા સંકેત સ્થાન તરફ જનારી સ્ત્રી, ૨. પાછળ જનારી.. -ામાÍઽમિસત્ાાં સારયેતેવાभिसारिका - दशरूपकम् २।२७ અભિસારિન્ ત્રિ. (મિસતિ નિ) ૧. સામે જનાર, ૨. અનુચર, ૩. સેવક– યુદ્ધામિસરિળ:-૩ત્તર૦ ૬. અમિસિદ્ધિ શ્રી. (મિ સાન્ વિત્ત) પ્રભાવિત થવાની
સિદ્ધિ
१४५
અભિસારિની સ્ત્રી. (અમિરતિ શ્રિયાં કીપ્) ૧. સામે જનારી, ૨. સેવિકા, ૩. તે નામનો એક વૈદિક છંદ. અમિસૂચિત ત્રિ. (મિસૂચિતમ્) સૂચિત કરાયું, જણાવાયું, સૂચનાપ્રાપ્ત.
અસૃિષ્ટ પુ. (અમિ મૃ+ત્ત) ૧. આપેલ, ૨. છોડેલ, ૩. ત્યાગ કરેલ, ૪. દીધેલ. અભિનેદ ત્રિ. (મિ નિદ્ ઘ‰) અનુરાગ, પ્રેમ, આસક્તિ. ન્યઃ સર્વત્રાનમિસ્નેહ:-મા૦ રા૫૭ અભિરિત ત્રિ. (મિ સ્ વત્ત) પૂરેપૂરી રીતે ફેલાયેલું, પૂરેપૂરું ખીલેલું – વિકસિત. अभिस्यन्द पु. ( अभि स्यन्द् भावे घञ्) अभिष्यन्द શબ્દ જુઓ.
अभिस्यन्दिन् त्रि. (अभि स्यन्द् भावे णिनि ) अभिष्यन्दिन् શબ્દ જુઓ. મિસ્વર્ 7. (અમિ સ્વ વિદ્) ચોતરફ સ્વરવાળું કોઈ
સ્તોત્ર.
અમિસ્વર પુ. (મિ સ્મૃ અન્) સામે પ્રેરણા કરવી. અમિત ત્રિ. (મિ+હન્+ત) ૧. અભિઘાત સંયોગવાળું, ૨. મારેલ, ૩. ઠોકેલ, હણેલ, ઘાયલ કરેલ.
અમિતિ સ્ત્રી. (મિ હૈંન્ તિન્ો પ્રહા૨ ક૨વો, ઘાયલ કરવું.
અભિદરળ ન. (મિ દૂ+જ્યુ) ૧. સામે લાવવું, ૨. વિવાહ વગેરેમાં પહેરામણી આપવી, જઈને લાવવું, લૂટવું.
અભિનવ પુ. (મિ+વે+સંપ્રસારળ) ૧. સામે બોલાવવું,
આમંત્રણ, દુ+મર્ ૨. સર્વ તરફ હોમ, યજ્ઞ, બલિદાન. અમિતસ્ય ત્રિ. (મિ હસ્ યત્ ૧. હસવા યોગ્ય, ૨. મશ્કરી કરવા યોગ્ય.
અભિદસ્ય અવ્ય. (મિ સ્ વત્ ત્યજ્) ૧. હસીને, ૨. મશ્કરી કરીને
અભિન્નાર પુ. (મિ હૈં થ) ૧. અપકાર કરવાની
ઈચ્છાથી સામે જઈ દબાવવું, ૨. પ્રત્યક્ષ ચોરી, ૩, અભિયોગ, ૪. કવચ–બખ્તર વગેરે ધારણ કરવું, પ. ભેટવું, ૬. મળવું, ૭. લેવું-ઉપાડવું, ઊંચકવું. અભિજ્ઞાસ પુ. (મિ સ્ વર્ગો મશ્કરી, વિનોદ. સમિતિ ત્રિ. (અમિ+ઘા+ત્ત) અભિધા નામની શબ્દવૃત્તિથી કહેલું, જાણેલું, બોલેલું, સંબોધિત કરેલું.