Shabdaratnamahodadhi Part 1

SR No.: 016067
Original Sutra Author: N/A
Author: Muktivijay, Ambalal P Shah
Publisher: Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 23 MB

Page 139

९२
शब्दरत्नमहोदधिः।
[अन्तरङ्ग-अन्तरिक्षत्
અત્તર ન. (મન્ત: શાસનમ) તે નામની | સત્તર ત્રિ. (૩ન્તરે યતિ યા ) દેહની અંદર,
વ્યાકરણશાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ પરિભાષા – હરગિસ્તુ | ચિત્તમાં રહેનાર અન્તર વિધર્વત્રીતિ ) સમીપમાં રહીને ઉપકાર | સત્તરતિ (ર. નામધાતુ) વચ્ચે નાખવું, દૂર કરવું, કરનાર, યથા -ધ્રાંસા રે વામનન- રોકી લેવું તે -મવતુ તાવન્તરયામિ-૩ત્તર. ૬ નિષ્કિાસનાનિ, જેમકે શમ-દમાદિ ષટુ સમ્પત્તિ કરતાં | મત્તરશાન્ પુ. (અન્તરે શેતે શી fછન) ચિત્તની - પન્ન ઉપકારી હોવાથી શ્રવણ, મનન નિદિધ્યાસન અંદર રહેલ જીવ-આત્મા. અંતરંગ સાધન છે.
સત્તેરસ્થ પુ. (અન્તરે દમણે તિષ્ઠતિ થા++) ઉપરનો રાત્રિ, (સત્તર મધ્યવૃતિ વન) તંત્રશાસ્ત્રમાં | અર્થ જઓ. -અન્તરસ્થાથી, સરસ્થિત ત્રિ. દશર્વિલ શરીરની અંદર રહેલી સુષુણ્ણા નાડીની | સત્તર ૩વ્ય. (૩ન્તરતિ રૂમ્ ડા) પાસે, મધ્ય, વિના, વચ્ચે આવેલાં મૂલાધાર વગેરે પધાકાર છ ચક્ર. સિવાય, બેના મધ્યમાં, ત્યાગ કરવો, નજદીક. સત્તરશ ત્રિ. (અન્તર મેટું-વિશેષ નાનાતિ જ્ઞા-૧) સત્તરાત્મન્ પુ. (અન્તર માત્મા) જીવાત્મા, અંતસ્તમ વિશેષજ્ઞ, વિશેષ જાણનાર.
પ્રાણ. अन्तरण न. (अन्तरं व्यवहितं करोति अन्तर् णिच् । अन्तरापत्या स्त्री. (अन्तरे गर्भमध्ये अपत्यं यस्याः) માવે ન્યુટ) વ્યવધાનવાળું કરવું.
ગર્ભિણી સ્ત્રી. ન્તરત ત્રિ. (તિશયેન કાન્તર: સશ:) અતિશય अन्तराय त्रि. (अन्तरं व्यवधानं अयते अय् अच्) સરખો વર્ણ સ્થાન વગેરે, અત્યન્ત પોતાનું, અત્યન્ત વ્યવધાન કરનાર, અંતર નાખનાર, વિધ્યું. મળતું, નિકટતમ.
अन्तराराम पु. (अन्तरे सर्वाभ्यन्तरेऽतिसूक्ष्मत्वाद् आत्मनि અન્તરત મ. (અન્તર સપ્તર્થે તસ) વચ્ચે, બારમતે શ્રીતિ +રમ્ ર્તરિ ઘ) આત્મામાં મળે, અંતર, અંદર, આંતરિકરૂપે.
રમણ કરનાર, પોતાના આત્મામાં મસ્ત, આત્મામાં अन्तरदिशा स्त्री. (अन्तरा मध्यवर्ती दिशा-अन्तरादिक्) સુખની શોધ કરનાર. પરિધિનો મધ્યવર્તી પ્રદેશ અગર દિશા.
અત્તરાઈ જે. (અન્તર્ મા ર » રસ્થ ત્વમ્) મધ્યે, સત્તરદશ પુ. (અન્તરે દી) આંતષ્કિ દષ્ટિવાળો, વચ્ચે, અંદર, માંહે, અવકાશ. પરમાત્માનું ધ્યાન કરનાર.
સર© ત્રિ. (અન્તર્ મા ર ) વર્ણસંકર, અંદરનું, સત્તરમ્ ત્રિ. (અન્તર એવં પતિ દક્ વિવ) વિશેષે | વચ્ચેનું.. કરીને ભેદને જાણનાર.
સત્તર ૮ (મન્તર ) મધ્ય, વચ્ચે, અંદર, માંહે. ૩ન્તરવેશ પુ. (કન્તર: સંશ) મધ્ય દેશ, વચ્ચેનો | સત્તરાવિશ સ્ત્રી. (મન્તરી વિ) બે દિશા વચ્ચેની પ્રદેશ.
દિશા, ખૂણો. સત્તરપુરુષ પુ. (અન્તર: Tધ્યવર્તી પૂરુષ:) અ મી | સત્તરાદિ સ્ત્રી. (અન્તરા મધ્યસ્થા વેદ્રિ) બે લડતા પરમેશ્વર, આત્મા.
હાથીની વચ્ચેની માટીની વેદી, મધ્યની વેદિકા, વચ્ચેની અન્તરપૂરુષ પુ. (અન્તર: મધ્યવર્તી પૂરુષ:) ઉપરનો વેદી. અર્થ જુઓ
अन्तरावेदी स्त्री. (अन्तरा मध्यस्था वेदिः वा ङीप्) અત્તરપૂના સ્ત્રી. તંત્રશાસ્ત્રમાં કહેલી મન કલ્પિત ઉપચાર ઉપરનો અર્થ જુઓ. વડે કરાતી પૂજા.
अन्तरिक्ष न. (अन्तः स्वर्गपृथिव्योर्मध्ये ईक्ष्यते ईक्ष अन्तरप्रभव पु. (अन्तरेभ्यः भिन्नवर्णमातृपितृभ्यः प्रभवति * ધગ) આકાશ, આકાશ અને પૃથ્વી વચ્ચેનો
પ્ર+ધૂ ) જુદી જાતની વર્ણની માતા અને જુદા મધ્ય ભાગ, વાતાવરણ, વાયુ. વર્ણના પિતાથી ઉત્પન્ન થયેલ વર્ણસંકર.
अन्तरिक्षप्रा त्रि. (अन्तरिक्षं प्राति पूरयति प्रा पूरणे રય પુ. (અન્તર્પષ્ય અય: મનમ્ રૂમ) વચ્ચે ! વિદ્) આકાશપ્રદેશને પૂર્ણ કરનાર, વ્યાપ્ત કરનાર જવું, વ્યવધાન, અવરોધ, બાધા, રોકાણ. - વેત્ | સન્તરિક્ષમૂત્ ત્રિ. (અન્તરિક્ષ પ્રવતે મૂકું તો વિવ) त्वमन्तरायो भवसि च्युतो विधिः-रघु० ३।४५ । આકાશપ્રદેશમાં ફરનાર.