________________
सुमा
अभिधानराजेन्दः। तेसिं तु तत्थ य वइरसिलासंपुढं कएहंगगोणगेहिं प्रा- त्तमाए सो वि गोणे तमो वि मणुए महासम्मदिड्डीउत्तमादरेण अरहट्टघरघरसणिहगचकमिव परिमंडल भ-- अबिरए चकहरे तो वि पढमाए तो वि इम्भे सभी मालिय ताव णं खेडंति जाव णं संवच्छरं। ताहे तं ता- समणे अणगारे तो वि अणुत्तरसुरे तभो वि चकारे रिसं अच्चंतघोरदारुणं सारीरमाणसं महक्खसन्निवार्य महासंघयणी भवित्ता णं निचित्रकामभोगे जह समणुभवमाणाणं पाणाइकमं भवइ,तहा वि णो तेसि अ-| संपुनं संजम काऊण गोयमा ! से ण सुमइजीवे परिनिबुडिगणो फुडति,णो दो फले भवंति, णो संदलिज्जति णो डेज्जा । तहा य जे भिक्खू वा भिक्खुणी वा पासंडीणं पसंसं विदलिज्जति णो पहरिसंति णवरं जाई कायविसंधिसं- करेजा जे याविणं निराहगाणं पसंसं करेजा जेणे नियहयाणं धाणबंधणाई ताई सब्बाई निच्छुडे ताणं वि जज्जरी अणुकूलं भासेजाजेणं निएहयाणं माययर्ण पविसेजाजेणं भवंति । तो पुण इयरुवलघरट्ठस्सेव परसवियं चुम्ममिव |
निएहगाणं गंथं सत्थपयक्खरं वा परवेजा जे णं निराहगाणं किंचि अंगुलाइयं अद्विखंडं दट्टणं ते रयणदीवगे परिश्रो संतिए कायकिलेसाइए तवेइ वा संजमेइ वा जाणेइ वा विमासमुन्वहंते सिलासंवुडाई उबिघाडिऊणं ताओ अंतरंड- इ वा सुएइ वा पंडिचेइ वा अभिमुहमुद्धपरिसामझपगोलिगाओ गहाय जे तत्थ हणे ते अणेगरित्थंसघाएण
रिगए सिलाहेजा से विणं परमाहम्मिएसु उववजेजा । जविकिणंति । एतेणं विहाणेणं गोयमा ! ते रयणदीवनि
हासुमती। से भयवं! तेणं सुमइजीवे णं तकालं समणतंभवासिणो मणुया तामो अंतरंडगोलियाओ गेएहति । से
णुपालियं तहा वि एवंविहेहिं नारयतिरियनरामरविवुत्तोषाभयवं ! कहं ते तं संतारिमं अच्चंतघोरदारुणसुदुस्सहं
एहिं एवइयं संसाराहिंडणं । गोयमा! णं जमागमवाहाए दुक्खनिरयं विसहमाणे निराहारपाणगे संवच्छरं जाव लगग्गहण कारइत डभमव काल सुदाहससारहउभूय। णा पाणे वि धारयति । गोयमा! सकयकम्माणुभावाओ। ।
णं तं परियायं लिक्खइ,तेणेव य संजमं दुकरं मन अमंच (शषं तु प्रश्नव्याकरणवृद्धविवरणादवसयम् ।)
समणुत्ताए से य पढमे संजमे संजमपए जं कुसीलसंसग्गसे भयवं! तो वि से मए समाणो से सुमतिजीवे कहं णिरिहरणं । महा ण णो णिरिहरेत्ता संजममेव ण ठाएजा उववायं लभेजा ?, गोयमा! तत्थेव परिसं ताव दायगत्थ- ता तेणं सुमइणा तमेवायरियं तमेव पसंसियं तमेव उम्सप्पिलाभणेव कमेणं सत्तभवंतरे । तयो विदसाणे तो वि यसलाहियं तमेव अणुट्टियं ति । एयं च सुत्तमइकमित्ता ण कण्हे तो वि वाणमरे तो वि लिंबत्ताए वणस्सइए पच्छा एए जहा सुमती तहा अनेसिमवि सुंदरविउरसुदंतो वि मणुएसु इत्थित्ताए तो वि छट्ठीए तो वि सणसहरणीलभद्दसुभोमेयखग्गधारिभणेगसमणदुईतदेवरमणुयत्ताए कुट्ठी तो वि महक्काए जुहाहिवती गए । तो क्खियमुणिणादीणं को संखाणं करेजा,ता एयमडं वियत्ताणं वि मरिऊण मेहुणासत्ते अणंतवणप्फतीए तो वि कुसीलसंजोगे सम्बहा वाणीए। से भयवं किं ते साहुणोतअणंतकालाओ मणुएसु संजए तो वि मणुए महाने- स्स णं णाइल सङगस्स छंडेणं कसीले उयाहु भागमजुमित्तिए तो वि सत्तमाए तो वि महामच्छे चरिमो- तीए?, गोयमा! कहं सगस्स पवरयस्सेरिसो सामत्थो जेयहिम्मि तो सत्तमाए तो वि गोणे तो वि मणुए णं सच्छंदत्ताए महाणुभावाणं सुसाहूणं प्रवन्नवार्य तो वि विडवकोइलियं तो वि जलोयं तो विम- भासे । तेणं सट्टयेणं हरिक्सतिलयमरगयछविणो बावीसहामच्छे तो वि तंदुलमच्छं तो वि सत्तमाए तो वि यधम्मतित्थयरअरिट्ठनेमिनाहस्स सयासे वंदणवत्तियाए रासहे तो वि साणे तो वि किमी तो वि दडुरो गएणं आयारंग अणंतगमपजवेहिं पन्नविजमाणं समतो वि तेउकाए तो वि कुंथू तो वि महयरे तो वधारियं । तत्थ य छत्तीसपायारे पन्नविअति । तेसिंच वि चडए तो वि उद्देगिं तो वि वणप्फईए तो णं जे केइ साहू वा साहुणी वा अभयरमायारमइकमेजा से सं वि अणंतकालाओ मणुएसु इत्थीरयणं तो वि छद्रीए गारस्थिहिं उवम्मेयं अहन्नहा समणुढे वायरेजा, पन्नविजा तो वि कणेरू तणो वि सामंतियं नामपट्टणं, तत्थोव- वा तओण अणंतसंसारी भवेजा,गोयमा । जेणं तु महणंज्झायगेहासन्ने लिंबपत्तेणं वणस्सई । तो वि मणुएसुं खु. तगं अहिंगं परिग्गहियं तस्स ताव पंचमहब्बयस्स भंगो। जेणं ज्जित्थी तो वि मणुयत्ताए पंडगते तश्रो वि मणुयत्तेणं तु इत्थीए अंगोवंगाई णिजाइकणं णालोइयं तेणं तु बंभचेदुग्गए तो वि दुमए तो वि पुढवादीसु भवकायट्रिए | रगुत्ती विराहिया। तश्विराहणेणं जहा एगदेसदो पडो पत्तेयं । तो वि मणुए तो वि बालतवस्सी तमो विदडो भन्नइ तहा चउत्थमहव्वयं भग्गं । जेण य सहत्थे उवाणमंतरे तो वि पुरोहिए तभी वि मच्छे तो विस- १-कुश लसतर्गत. प्रसत्रमा पाइलग ' वर्णनमुक्तम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org