________________
पयत्तिणी
(७७६) अभिधानराजेन्द्रः।
पवत्तिणी
इरियाभासेसणादा-णणिक्खेवसामईअनाउत्ता । अणपुच्छाए गच्छति, जत्थिच्छाए य सच्छंदा।। गेहेसु गिहत्याणं, गंतूण कहा कहेति काहीया।। तरुणादि अहिपडते, अणुजाणति जा उ सा पडिणी।। थद्धा जच्चादिमया-दिपहि सुहसील दट्टसील ति। सिन्धणबंधणमादिसु, वेयावच्चं गिहीण करे। उक्कस्सवत्थपत्ता-दिएहि संसत भावसंसत्ता। अहवा वि गिहत्थेमुं. पाउरणादीसु अविभत्ती ।। भत्तं वा पाणं वा, णिक्खिवती पाउसी उ जा धुवति। अभिक्खं तु हत्थपादे, कक्खंतरगुज्झमादीणि ॥ सरिहहि सणिब्बए चे-व कुणति जा अप्पणो अणट्ठाए। अमं वा वि अणहा, संचययं जा करेती तू ॥ जंतादिसाल तह व-दृकोट्ठए मेंठसालठाणाणि । जा गच्छति एतेसिं, अणायतणगवेसिता सा तु ।। गुज्झगाणि पलोए. अप्पणो अहवा वि जा तु पुरिसाणं । उक्कोसगमाहारं, एसति उवहिं च उक्कोसं ॥ गच्छति सविलासगती, सयणिज सतूलियं सविन्योयं । उबद्देति सरीरं, सिणाणमादी व जा कुणति ।। भमुहुक्खेवादीहिं, सविकारं भासती सबीलासं । एमादि अणरिहा तू, पच्छित्तं वावि सहाणं ।। तच्च पुण तवो इणमो, पच्छित्तं भगाए समासेणं । देंतगधरेतगाणं, अगीतमादीण दोएहं पि ॥ अबहुस्सुते ऽगीतत्थे, णिसिरिजगाणं तु अवधारेजा । तं देवसियं तस्स तु, मासा चत्तारि भारीया ॥ सत्तरत्तं तवो होति, ततो छेदो पहावती । छेदेण लिम्पपरियाए, ततो मूलं तो दुगं ।। एक्ककं सत्तदिणे,दातुं तवे तिगिच्छिए ततो छेदो । जत्तो तवो आरद्धो, पणगादिकडो व जहि केइ । तुल्ला चेव य ठाणा. तवदाणं हवंति दोएई पि । पणगादि पणगवड्डी, दोण्ह विं छम्मास णिवणा ।। किं कारणं न कप्पति, गणहारिऽबहुस्सुते अगीतत्थे । भस्मति सो पच्छित्तं, जयगं च ण जाणए काउं ।। दिटुंतो णट्टेणं, अजाणमाणेण जाणएणं च।। कायब्बो इत्थ इणमो, परूवणा तस्सिमा होति ॥ गीयम्मि अभिणयम्मि य, सरगाममुच्छणासु सव्वासु ।। कुणति विवञ्चासं खलु, जह णट्टमसिक्खितो णडो॥ तह कुणति विवञ्चासं, अग्गीतो सव्यकरणजोगेसुं। मुत्तत्थमजाणतो, णाणे तह दंसणे चरिते ।। जह नहगीतवाइय, विजाणतो जुजए समं तालं । सुत्तं तु विजाणतो, तह कुणती सम्मकरणं तु ।।
किं पुण सो ण विजाणति, कुणती सव्वहिं विवञ्चासं। भापति सुणसू इणमो, जे कुणती सो विवच्चासं ।। ठाणणिसीयतुयट्टण-पेहणपप्फोडणे तहा सपणे । भासासुद्धग्गहणे, जेऽन्ने य परूविया धम्मा ।। उवदिसिउं न वियाणति, सामायारिं तु ठाणमादीयं । अज्जा वि जा अगीता, ण जाणए सा वि तह चेव ।। अप्पच्छंदिओ लुद्धो, परिभूतो इत्थ पत्थणिज्जो उ । बहुलोहमोहछम्मा, अज्जावग्गो दरणकडो॥ पाएण अप्पछंदा, महग्यदाणे तु लोभित अकिच्चं । कुव्वंति छगलिया विव, परिभूताओ व सबप्स ।। मंसादिपेसिया विव, संजतिवग्गो हु पत्थणिजओ तु । धिजाइयदिट्ठीसुं, बहुं च बहुमोहसम्माओ । मज्जायविप्पहूणा, मजादासंपउत्तम्मि (१)। पडिसेहे अणुणाया, मग्गधरविलोमता चउरो॥ जम्हा तु दुपरियट्टो,अजावग्गो तु तेण पडिसेहो । परियट्टण अजाणं, मज्जायाविप्पहूणस्स। मजायसंपउत्तो, अजापरियो अणुप्तातो । परिअहए अजोग्गे, उवट्ठिए चउगुरू सोही ।। मग्गधरो आयरिश्रो,सो पुण सिढिलेइ जो तु मज्जादं । तस्वदेसो कीरति,मज्जादाए दढो होहि ।। उपदेससारपडिसा-रणे य ते णवरि तिमि मासलहुँ। छंदे अ वड्डमाण, अपच्छंदं विवजिए .... || दिढता य इमसिं, पढमा मासलहुगादि दिअंति । छगणोल्लपट्टरुंबण-अवराहेसु तिसु कमेणं ।। आयरणे उबदेसो, अकप्पपडिसेवणे य उवदेसो । विकथादिपमाएसु य, मा बट्टह एस उबदेसो।। णिहाइपमादाइसु, सई तु खलियस्स सारणा होति । णणु कहित ते पमादा, मा सीयसु तेसु जाणतो। तदिवसं बीए वा, सीदंतो बुच्चए पुणो तइयं । अम वेलं ण सज्झ, भिक्खुपहादीहि संसत्तं ॥ फुडरुक्खे. अवियत्तं, गोणे तुदितु व्य मा हु पेलेजा । सज्झ तेणे भापति, पसंतचित्तं ततो सारे॥ भमति दिस्सुवदेसो, तुझं पि नियं च साहि तुम्हेहिं । एगवारं तु होती सढो, वितियं पुण ते ण विसहामो । ताहे पुणोऽवराहे, कयम्मि पच्छित्न देंति मासलहुँ । भासइ य सुणेहेत्थं, दिद्वंतं तेणएणं तु ॥ गोणादिहरणगहिओ, मुक्को य पुणो सहोढसंगहितो । उल्लालछगणहारी, ण मुञ्चती जायमाणो वि ।। पुणरवि कयावराहे,मासलहं चेव देंति से सोहि । भन्मनि पहिजंनि य, मुकं सुदं नह तुमं पि ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org